Stanisław Krzyżanowski (1865–1917)

Stanisław Krzyżanowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 maja 1865
Kąty

Data i miejsce śmierci

17 stycznia 1917
Kraków

Zawód, zajęcie

historyk

Stanisław Krzyżanowski (ur. 5 maja 1865 w Kątach (Kętach) koło Krakowa, zm. 17 stycznia 1917 w Krakowie) – historyk mediewista, znawca nauk pomocniczych historii, członek Towarzystwa Historycznego we Lwowie[1].

Życiorys

Studiował prawo i historię na Uniwersytecie Jagiellońskim (pod kierunkiem S. Smolki). Studia uzupełnił w Rzymie i w Wiedniu. Uczestniczył w rzymskiej ekspedycji Akademii Umiejętności. Doktorat prawa (1887) i historii (1888) uzyskał na UJ. Habilitował się w 1891 roku jako pierwszy w Polsce z zakresu nauk pomocniczych historii. Od 1897 roku do końca życia dyrektor Archiwum Aktów Dawnych Miasta Krakowa. Od 1898 profesor nadzwyczajny, od 1905 roku zwyczajny na UJ. Współzałożyciel i prezes (1905–1911) Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. Paleograf i znawca nauk pomocniczych historii. Wniósł wiele do rozwoju polskiej dyplomatyki, opracował też dzieje rodów małopolskich. Zajmował się też historią Krakowa. Na III Zjeździe Historyków Polskich w 1900 roku postulował badanie wielkiej własności ziemskiej w średniowieczu. Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie[2].

Nagrobek Stanisława Krzyżanowskiego na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Uczniowie

Do grona jego uczniów zaliczają się: Stanisław Zakrzewski, Wacław Sobieski, Franciszek Bujak, Marian Goyski, Roman Grodecki, Kazimierz Tymieniecki, Stanisław Kętrzyński, Oskar Halecki, Leon Białkowski, Kazimierz Chodynicki, Jan Dąbrowski, Wacław Tokarz.

Wybrane publikacje

  • Słownik heraldyczny: dla pomocy w poszukiwaniach archeologicznych, Kraków 1870.
  • Poselstwo Kazimierza Wielkiego do Awinionu i pierwsze uniwersyteckie przywileje, Kraków 1900.[3]
  • Ludność Krakowa z końcem XVIII w., Kraków 1902.
  • Przywileje szczyrzyckie "Kwartalnik Historyczny" XVIII, 1904.[4]
  • Prawa, przywileje i statuta miasta Krakowa (1507-1795), Kraków 1909.

Bibliografia

  • Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 2: K-O, Wrocław 1984, s. 242-246,
  • Maria Wierzbicka, Krzyżanowski Stanisław [w:] Słownik historyków polskich, red. Maria Prosińskia-Jackl, Warszawa 1994, s. 272-273.
  • Oskar Halecki, Stanislaus v. Krzyżanowski, "Mitteilungen des Instituts für Österreichische Geschichtsforschung" 38 (1918), s. 206-207.
  • Józef Mitkowski, Krzyżanowski Stanisław [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 15, Wrocław 1970, s. 619-621.
  • Bożena Wyrozumska, Stanisław Krzyżanowski (1865-1917) [w:] Złota księga Wydziału Historycznego, pod red. Juliana Dybca, Kraków: Księgarnia Akademicka 2000, s. 173-180.
  • Bożena Wyrozumska, Stanisław Krzyżanowski (1865-1917) [w:] Mediewiści, red. Jerzy Strzelczyk, Poznań: Instytut Historii UAM 2011, s. 151-160.

Przypisy

  1. ↑ Teofil Emil Modelski, Towarzystwo Historyczne 1914-1924, w: Kwartalnik Historyczny, rocznik LI, zeszyt 1-2, Lwów 1937, s. 52.
  2. ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 151, ISBN 978-83-233-4527-5.
  3. ↑ Stanisław Krzyżanowski, Poselstwo Kazimierza Wielkiego do Awinionu i pierwsze uniwersyteckie przywileje, wyd. 1900., polona.pl [dostęp 2018-07-18].
  4. ↑ Stanisław Krzyżanowski, Przywileje szczyrzyckie, wyd. 1904., polona.pl [dostęp 2018-07-18].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Rakowicki Cemetery, grave of Stanisław Krzyżanowski, 26 Rakowicka street, Kraków, Poland.jpg
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz Rakowicki, grób Stanisława Krzyżanowskiego, ul. Rakowicka 26, Kraków
Stanisław Krzyżanowski.jpg
Stanisław Krzyżanowski - polski historyk i znawca nauk pomocniczych historii (1865-1917)