Stanisław Kujot

Stanisław Kujot

ks. Stanisław Kujot
Data i miejsce urodzenia	13 listopada 1845 Kiełpin koło Tucholi
Data i miejsce śmierci	5 grudnia 1914 Grzybno
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	10 kwietnia 1870

Stanisław Kujot (ur. 13 listopada 1845 w Kiełpinie koło Tucholi, zm. 5 grudnia 1914 w Grzybnie) – polski duchowny katolicki, historyk, członek Towarzystwa Historycznego we Lwowie^[1].

Życiorys

Płyta na grobowcu Stanisława Kujota na cmentarzu w Grzybnie

Maturę uzyskał w 1865 w Chełmnie. Następnie studiował w Seminarium Duchownym w Pelplinie, a następnie na uniwersytetach w Münster (teologię i filologię) i Berlinie (historię). Święcenia kapłańskie otrzymał 10 kwietnia 1870. Złożył egzamin państwowy pro facultate docendi (1872), z filologii. W latach 1872–1893 pracował jako nauczyciel historii powszechnej i historii literatury polskiej w Collegium Marianum w Pelplinie. Od 1893 objął probostwo w Grzybnie.

Od momentu powstania Towarzystwa Naukowego w Toruniu w 1875 był jego aktywnym członkiem. W latach 1875–1884 sprawował funkcję wiceprezesa Wydziału Historyczno-Archeologicznego, a w latach 1897–1914 prezesa Towarzystwa. Pełniąc funkcję kierownika akcji wydawniczej TNT ożywił i rozszerzył działalność wydawniczą Towarzystwa. Był inicjatorem wydawania serii źródłowej Fontes. Wznowił wydawanie serii Roczniki TNT. Był współtwórcą czasopisma naukowego Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu, którego pierwszy numer ukazał się w 1908 roku.

Najważniejszą pozycją w dorobku naukowym, wieńczącą ponad 40-letnie badania, były Dzieje Prus Królewskich^[2] (wydane już po śmierci autora) oraz gruntowne studium nad początkami sieci parafialnej na Pomorzu Nadwiślańskim Kto założył parafie w dzisiejszej diecezji chełmińskiej?^[3].

W 1900 Uniwersytet Jagielloński w uznaniu zasług nadał księdzu Kujotowi tytuł doktora honoris causa.

Aktywnie uczestniczył w stowarzyszeniach religijnych i świeckich między innymi w Bibliotece Obywateli Polskich Ziem Zachodnich, Komitecie dla Szkół Elementarnych, Towarzystwie Św. Wincentego i innych.

Bibliografię prac ks. Stanisława Kujota zestawił ks. Paweł Czaplewski, wówczas proboszcz w Szynychu w powiecie chełmińskim. Ks. Dr Stanisław Kujot, [...] mąż niewątpliwie najwięcej około historjografji diecezji chełmińskiej zasłużony, przytem wzorowy duszpasterz i wytrawny pedagog, [...] – taką charakterystykę wystawił księdzu Stanisławowi Kujotowi urodzony w Chełmży ks. Tadeusz Glemma.

8 maja 2007 Szkoła Podstawowa w Wybczu otrzymała imię Stanisława Kujota. Imię zostało nadane przez biskupa toruńskiego Andrzeja Suskiego. Ksiądz Kujot jest również patronem ulicy w Szczecinie, Toruniu, Grudziądzu, Brodnicy, Tucholi i Unisławiu.

Publikacje

• Powieści treści przeważnie historycznej; „Głowa św. Barbary”, „Pierwsze nawrócenie Prusaków”, dramat „Ojciec Grzegorz, czyli obrona Pucka 1655/56" itd.
• Pierwszą i zaraz większą swą pracą „Opactwo Pelplińskie”, którą wydał nakładem własnym w Pelplinie, w 1875, s. 496^[4]
• „Margrabiowie brandenburscy w dziejach Pomorza – za księcia Mestwina II”, w Rocznikach TNT. I, 1878.
• „O majątkach biskupich na Pomorzu”, tamże II, 1880.
• „Kto założył parafje w dzisiejszej dyecezyi chełmińskiej? Studyum historyczne z mapą” (tamże IX–XII, 1902/05)^[5]
• „Dzieje Prus Królewskich do r. 1309”. Wydał już po śmierci autora ks. Mieczysław Rzewuski, w Rocznikach TNT. XX–XXV, 1913/18^[6]

Przypisy

Bibliografia

• Zasłużeni ludzie Pomorza Nadwiślańskiego z okresu zaboru pruskiego. Szkice biograficzne, Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Gdańsk, 1979
• Ks. Tadeusz Glemma, Historjografja diecezji chełmińskiej aż po rok 1821. Kraków: Księgarnia Krakowska. 1926.

Linki zewnętrzne

• Publikacje Stanisława Kujota w bibliotece Polona
• Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu – wersja zdigitalizowana w Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej