Stanisław Lis-Kozłowski

Stanisław Lis-Kozłowski

Mścigniewicz

kapitan
Data i miejsce urodzenia	22 lutego 1907 Warszawa
Data i miejsce śmierci	28 czerwca 1995 Buenos Aires
Przebieg służby
Lata służby	1939–1948
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Związek Walki Zbrojnej Armia Krajowa Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	1 dywizjon artylerii konnej SGO „Polesie” zgrupowanie „Bartkiewicz”
Stanowiska	adiutant zastępcy dowódcy zgrupowania AK dowódca samodzielnego oddziału AK
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa (kampania wrześniowa powstanie warszawskie)
Późniejsza praca	minister pełnomocny
Odznaczenia

Stanisław Tadeusz Platon Lis z Kozłowa Kozłowski (ur. 22 lutego 1907 w Warszawie, zm. 28 czerwca 1995 w Buenos Aires) – kapitan Armii Krajowej, minister pełnomocny rządu RP na uchodźstwie, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Życiorys

Syn Władysława Mieczysława (filozofa) i Marii Barbary z domu Hildebrand. Uczeń warszawskiego gimnazjum im. Mikołaja Reja, od 1918 działał w skautingu (w 8 drużynie im. Kazimierza Pułaskiego), a w listopadzie tr. uczestniczył w rozbrajaniu Niemców. W marcu 1919 wstąpił w Poznaniu do harcerstwa. W roku 1920 służył jako ochotnik w kompanii służbowej przy Dowództwie Okręgu Generalnego w Poznaniu. W roku 1927 zdał maturę w poznańskim gimnazjum im. Gotthilfa Bergera. Student politechnik w Warszawie, Pradze i Francji, uzyskał dyplom inżyniera chemika. Do wybuchu II wojny światowej zatrudniony był w zakładach materiałów wybuchowych w Zgierzu^[1].

W latach 1934-1935 ukończył z 65. lokatą IX kurs w Wołyńskiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim (szkolenie odbywał w 1 baterii). Otrzymał wówczas przydział do 1 dywizjonu artylerii konnej i został wpisany do ewidencji KRU Łódź Powiat^[2]. Z dniem 1 stycznia 1938 został mianowany na stopień podporucznika rezerwy ze 184. lokatą w korpusie oficerów artylerii ^[3].

W kampanii wrześniowej wziął udział w szeregach 1 dywizjonu artylerii konnej, walcząc w ramach grupy „Hrubieszów”. Następnie w Samodzielnej Grupie Operacyjnej „Polesie”. Uciekł z niemieckiej niewoli i zaangażował się w działalność konspiracyjną, początkowo w Związku Walki Zbrojnej, następnie w Armii Krajowej. Służbę pełnił w konspiracyjnym 1 dak-u, Komendzie Miasta Warszawy, Związku Odwetu, Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK. Uczestnik powstania warszawskiego jako adiutant zastępcy dowódcy zgrupowania „Bartkiewicz”. Od 3 września 1944 objął dowództwo samodzielnego oddziału rozbrajania niewypałów w Wydziale Saperów Komendy Głównej AK. Za wybitne męstwo wykazane podczas powstania, a w szczególności za rozbrajanie niewypałów bomb lotniczych i pocisków artyleryjskich, został na mocy rozkazu dowódcy Armii Krajowej z 2 października 1944 odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Tego dnia awansowano go do stopnia kapitana^[1].

Po upadku powstania przedostał się na Zachód. Od marca 1945 pozostawał oficerem łącznikowym Polskich Sił Zbrojnych w amerykańskiej i francuskiej strefach okupacyjnych. Został szefem Polskiej Misji Wojskowej na Okręg Saary. Zdemobilizowany, w roku 1948 wyemigrował do Argentyny. W latach 1972-1984 piastował stanowisko ministra pełnomocnego rządu Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie w Paragwaju. Działał w towarzystwach kulturalnych i historycznych, autor wielu publikacji z zakresu historii, nauki i kultury polskiej. Odznaczony wieloma medalami polskimi, angielskimi i francuskimi. Nie założył rodziny^[1].

Odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari Nr 13870
• Krzyż Walecznych (nadany dwukrotnie: w 1944 i 1949)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
• Krzyż Armii Krajowej^[a]
• Warszawski Krzyż Powstańczy^[b]
• Medal Obrony (odznaczenie brytyjskie)^[c]
• Medal Wojny 1939–1945 (odznaczenie brytyjskie)^[d]
• Krzyż Kombatanta (odznaczenie francuskie)^[e]

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. Konspiracja 1939-1945. T. 5/I. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-98-6.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w wojsku polskim 1935–1939. Warszawa: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 978-83-7188-691-1.
• Jan Łukasiak: Wołyńska Szkoła Podchorążych Rezerwy Artylerii im. Marcina Kąckiego”. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2000. ISBN 83-87103-70-5.