Stanisław Mierzwa
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 27 stycznia 1905 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 10 października 1985 |
Zawód, zajęcie | adwokat, polityk |
Partia | Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Ludowe „Roch”, Polskie Stronnictwo Ludowe |
Odznaczenia | |
![]() |

Stanisław Mierzwa (ur. 27 stycznia 1905 w Biskupicach Radłowskich, zm. 10 października 1985 w Krakowie) – polski adwokat i działacz ludowy. Członek Stronnictwa Ludowego, zastępca sekretarza generalnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, członek Rady Naczelnej PSL, członek Zarządu Wojewódzkiego PSL w Krakowie, członek Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie (1945–1946)[1].
Życiorys
Kierownik Związku Akademickiej Młodzieży Ludowej w latach 1932–1933[2].
W 1934 ukończył prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1934–1939 odbył aplikację adwokacką.
Występował jako obrońca w procesach uczestników strajku chłopskiego w 1937.
W 1940 wszedł w skład podziemnego Krakowskiego Komitetu Międzypartyjnego z ramienia Stronnictwa Ludowego. 28 marca 1945 aresztowany w Pruszkowie przez NKWD, wywieziony na Łubiankę, w czerwcu 1945 sądzony w pokazowym procesie szesnastu w Moskwie, w którym został skazany na 4 miesiące więzienia. Zwolniony w sierpniu 1945. Został wiceprezesem Zarządu Wojewódzkiego Polskiego Stronnictwa Ludowego (mikołajczykowskiego) w Krakowie i zastępcą sekretarza generalnego Naczelnego Komitetu Wykonawczego PSL. Prowadził praktykę adwokacką w Krakowie.
17 września 1946, przed zbliżającymi się wyborami do Sejmu Ustawodawczego, został aresztowany przez MBP. Był sądzony w trwającym od 11 sierpnia 1947 procesie pokazowym siedemnastu członków II Zarządu Głównego Wolność i Niezawisłość (WiN) i działaczy Polskiego Stronnictwa Ludowego w Krakowie razem m.in. z płk Franciszkiem Niepokólczyckim, ppłk Alojzym Kaczmarczykiem, mjr. Walerianem Tumanowiczem i Józefem Ostafinem[3]. Oskarżycielem był Stanisław Zarakowski, późniejszy naczelny prokurator wojskowy. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie z dnia 10 września 1947 (sygn. akt Sr 978/47) w składzie sędziowskim pod przewodnictwem Romualda Klimowieckiego[4] został skazany na 10 lat więzienia. Wyrok na mocy amnestii obniżono do 7 lat.
W 1953 wyszedł na wolność. W latach 1956–1975 pracował jako adwokat w Krakowie. Był inicjatorem utworzenia Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławicach. Został pochowany w kaplicy grobowej rodziny Witosów na cmentarzu w Wierzchosławicach[5].
W 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości Prezydent RP Andrzej Duda odznaczył go pośmiertnie Orderem Orła Białego[6].
Przypisy
- ↑ Opozycja parlamentarna w Krajowej Radzie Narodowej i Sejmie Ustawodawczym 1945–1947. Wybór, wstęp i opracowanie Romuald Turkowski, Warszawa 1997, s. 93.
- ↑ Jednodniówka Polskiej Akademickiej Młodzieży Ludowej, Kraków 1938, s. 6.
- ↑ 71. rocznica wyroków w procesie krakowskim – 10 września
- ↑ Krok do ekshumacji szczątków bohaterów. dziennikpolski24.pl, 5 maja 2014. [dostęp 2014-11-18].
- ↑ Życiorys Stanisława Mierzwy, stanislaw.mierzwa.org.pl [dostęp 2017-09-23] (pol.).
- ↑ Anna Kondek-Dyoniziak: Prezydent uhonorował pośmiertnie Orderem Orła Białego ponad 20 wybitnych Polaków. dzieje.pl, 11 listopada 2018. [dostęp 2018-11-11].
Bibliografia
- Wojciech Roszkowski; Najnowsza historia Polski 1914–1945, Warszawa 2003, s. 462, 549, 630.
- Kazimierz Przyboś, Józef Hampel, Bolesław Dereń; Strajk chłopski w Małopolsce w sierpniu 1937 r., Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1988
- Zarys życiorysu Stanisława Mierzwy napisany przez Wojciecha Mierzwę
Media użyte na tej stronie
Stanisław Mierzwa (1905-1985) – Polish lawyer and politician of Polish People's Party (1945–1949), here during a show trial made by communist authorities in 1947.