Stanisław Nowak (paulin)

Stanisław Nowak (imię cywilne Antoni; ur. 7 czerwca 1902 r.[1] w Woli Libertowskiej koło Miechowa, zm. 12 października 1974 r., Cadogen, USA[1]) – duchowny katolicki, paulin, przeor Jasnej Góry (7 października 1943 – 19 stycznia 1946).

Do zakonu paulinów wstąpił w 1920 r. Był magistrem nowicjatu w Leśniowie[2]. Odbył studia w Papieskim Uniwersytecie Świętego Tomasza z Akwinu (tzw. Angelicum) w Rzymie. 7 października 1943 r. został powołany na urząd przeora Jasnej Góry po nagłej śmierci o. Norberta Motylewskiego (28 września 1943).

W listopadzie 1944 r. w czasie kręcenia propagandowego filmu na Jasnej Górze i filmowania mszy przeor Nowak odmówił przeczytania napisanego przez Niemców kazania, w którym miał podkreślić, że Jasna Góra modli się za pomyślność wojska niemieckiego w walce z bolszewizmem. Kazanie napisał paulinom szef wydziału propagandy Generalnego Gubernatorstwa Wilhelm Ohlenbusch.[3][4] W 1944 r. władze Generalnego Gubernatorstwa wielokrotnie nakłaniali Nowaka, jako przeora klasztoru, do ewakuacji skarbów na terytorium Rzeszy, czego odmówił[5].

Przestał pełnić funkcję przeora 19 stycznia 1946 r. z powodu wyjazdu do Rzymu, gdzie został przeorem w kościele paulinów Prima Porta, a następnie przeorem w klasztorze w Doylestown (USA), by wreszcie osiąść w Cadogen (USA) jako proboszcz[6]. Także był przeorem w klasztorze w Kittaning w stanie Pensylwania niedaleko Pittsburga (diecezja Greensburg). W historii Kościoła określany jest jako Pater Bene Meritus (Ojciec Wielce Zasłużony).

Przypisy

  1. a b Find a grave: Stanley A. Nowak
  2. Przeniesienie nowicjatu z Leśnej Podlaskiej do Leśniowa
  3. Archiwum klasztoru o.o. paulinów na Jasnej Górze - Zespół dokumentów dotyczących historii klasztoru na Jasnej Górze w okresie niemieckiej okupacji w latach 1939-1945 sygnatura 3674 s. 215-219
  4. Jan Pietrzykowski: Jasna Góra w okresie dwóch wojen światowych. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, 1987, s. 170-171.
  5. Janusz Płowecki: Wyzwolenie Częstochowy 1945. 1973, s. 14-15.
  6. IX. Odradzanie się zakonu – 14. Stany Zjednoczone