Stanisław Osiecki

Stanisław Osiecki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 maja 1875
Ciechanów, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

12 maja 1967
Warszawa, Polska

Minister reform rolnych
Okres

od 27 lipca 1923
do 15 grudnia 1923

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”

Poprzednik

funkcja utworzona

Następca

Zdzisław Ludkiewicz

Minister przemysłu i handlu
Okres

od 20 listopada 1925
do 15 maja 1926

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”

Poprzednik

Czesław Klarner

Następca

Hipolit Gliwic

Wicemarszałek Sejmu Ustawodawczego
(II RP)
Okres

od 14 lutego 1919
do 1 grudnia 1922

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”

Wicemarszałek Sejmu I kadencji
(II RP)
Okres

od 1 grudnia 1922
do 25 października 1925

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”

Prezes Stronnictwa Ludowego „Roch”
Okres

od czerwca 1940
do 1 sierpnia 1944

Przynależność polityczna

Stronnictwo Ludowe „Roch”

Poprzednik

Maciej Rataj

Następca

Kazimierz Bagiński

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Grób Stanisława Osieckiego na warszawskim cmentarzu Powązkowskim

Stanisław Osiecki, ps. „Kowalski” (ur. 20 maja 1875 w Ciechanowie, zm. 12 maja 1967 w Warszawie) – polski działacz ruchu ludowego, poseł na Sejm II RP (na Sejm Ustawodawczy oraz I kadencji), senator III kadencji (1935), minister w rządach II Rzeczypospolitej. Po II wojnie światowej poseł do Krajowej Rady Narodowej, potem poseł na Sejm Ustawodawczy, wolnomularz[1], taternik.

Życiorys

W 1896 zdał maturę w szkoła realna w Warszawie. Był następnie studentem warszawskiej politechniki oraz od 1907 do 1908 Wydziału Matematyczno-Fizycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1905–1907 działał w Polskim Związku Ludowym. Był członkiem Zarządu utworzonego w 1906 w Królestwie Kongresowym Towarzystwa Kultury Polskiej[2]. W latach 1907–1915 związany z tygodnikiem „Zaranie”. W związku z działalnością niepodległościową był aresztowany przez władze carskie Imperium Rosyjskiego, więziony i wydalony z granic państwa[3]. Od grudnia 1915 do maja 1917 był członkiem Centralnego Komitetu Narodowego w Warszawie[4]. Był jednym z czołowych działaczy Komisji Porozumiewawczej Stronnictw Demokratycznych[5]. W latach 1915–1920 członek Zarządu Głównego PSL „Wyzwolenie” (od 1917 do 1918 jego wiceprezes),

Następnie związał się z Wincentym Witosem. W konsekwencji w latach 1921–1931 członek Rady Naczelnej i w latach 1920–1921 i 1925–1931 członek Zarządu Głównego PSL „Piast”. W latach 1919–1925 poseł na Sejm RP (21 listopada 1925 zrzekł się mandatu) i wicemarszałek Sejmu. Uzyskiwał mandat w okręgu Łuków. W 1923 prezes Głównego Urzędu Ziemskiego i minister reform rolnych w rządzie Wincentego Witosa (tzw. Chjeno-Piast). W latach 1925–1926 minister przemysłu i handlu w rządach Aleksandra Skrzyńskiego i Wincentego Witosa.

Po zjednoczeniu stronnictw ludowych w latach 1931–1933 skarbnik Naczelnego Komitetu Wykonawczego Stronnictwa Ludowego, w latach 1933–1939 członek Rady Naczelnej SL. W 1935 pełnił mandat senatora III kadencji wybranego z listy państwowej Centrolewu, który objął 13 marca po śmierci Bolesława Limanowskiego.

W okresie okupacji niemieckiej w latach 1940–1944 przewodniczący Centralnego Kierownictwa Ruchu Ludowego w ramach Polskiego Państwa Podziemnego.

Po zakończeniu II wojny światowej w latach 1947–1948 członek Rady Naczelnej PSL (będąc w tzw. grupie Władysława Kiernika), w latach 1946–1947 poseł do KRN, w latach 1947–1950 poseł na Sejm Ustawodawczy z okręgu Bydgoszcz; od 1949 był członkiem Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Po zrzeczeniu się mandatu zakończył działalność polityczną.

Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta.

Działalność pozapolityczna

Pracę partyjną i parlamentarną łączył z funkcją prezesa (1932–1936) warszawskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Był między innymi inicjatorem budowy schroniska na Hali Gąsienicowej, gdzie jego działalność w 1969 upamiętniono tablicą pamiątkową. Dokonał też kilku pierwszych wejść w Tatrach. W 1925 wraz z Mariuszem Zaruskim oraz Stanisławem Zdybem dokonał pierwszego zimowego wejścia na nartach z Koziej Dolinki na Zmarzłą Przełęcz.

Pełnił także funkcję przewodniczącego Związku Polskich Towarzystw Turystycznych, był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego oraz Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Był działaczem sportowym Warszawskiego Towarzystwa Wioślarskiego.

Życie prywatne

Pradziad Stanisława Osieckiego, Wojciech, był majorem Wojska Polskiego, kawalerem orderu Virtuti Militari i Legii Honorowej oraz uczestnikiem wojny polsko-rosyjskiej w 1831. Rodzicami Stanisława Osieckiego byli Ignacy i Maria z Miliwockich.

Jego pierwszą żoną była Józefa z Filipowiczów (zm. 1919). Miał z nią dwóch synów: Tadeusza (1900–1920) i Stefana (1903–1977), który był taternikiem i filmowcem. Tadeusz Osiecki poległ 26 września w walkach nad Słuczą jako podchorąży 201 Pułku Szwoleżerów[6]. Był studentem Politechniki Warszawskiej, członkiem POW i drużynowym 15 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej[6].

Drugą żoną była Jadwiga Filipowicz, z którą miał syna Jacka i córkę Marię Osiecką-Kuminek.

Stanisław Osiecki spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 184–IV–1)[7].

Przypisy

  1. Ludwik Hass, Ambicje, rachuby, rzeczywistość: wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928, Warszawa 1984, s. 370.
  2. Janina Bemówna, Towarzystwo Kultury Polskiej, w: Nasza walka o szkołę polską 1901–1917: opracowania, wspomnienia, dokumenty, t. II, warszawa 1934, s. 187–188.
  3. Życiorysy nowych ministrów. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 270 z 22 listopada 1925. 
  4. Jerzy Pająk, O rząd i armię. Centralny Komitet Narodowy (1915–1917), Kielce 2003, s. 246, ISBN 83-7133-208-4.
  5. Jerzy Pająk, Zjazdy Okręgowej Komisji Porozumiewawczej Stronnictw Niepodległościowych w Kielcach w listopadzie 1917 roku, w: Między Wisłą a Pilicą. Studia i materiały historyczne pod red. K. Brachy i S. Wiecha, t. 1, 2000, s. 305.
  6. a b Nekrolog. „Kurier Warszawski”. 275 wyd. wieczorne, s. 5, 1920-10-05. Warszawa. .
  7. Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Stanisław Osiecki.jpg
Stanisław Osiecki, Polish politician, Minister of Industry and Trade of Poland 1925- V.1926
Witos 1920.jpg
Wincenty Witos, Polish Prime Minister 1920, 1923,1926, Polish politician of Stronnictwo Ludowe ( Polish Peasant Party)
Godło II Rzeczypospolitej.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Skrzynski A.jpg
Aleksander Skrzyński Polish diplomat, Minister of Foreign Affairs in 1925,Prime Minister in 1925/1926, a signatory to a Treaty of Locarno, died 1931
Stanisław Osiecki grób 01.JPG
Autor: AldraW, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób Stanisława Osieckiego na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim