Stanisław Osiecki
Data i miejsce urodzenia | 20 maja 1875 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Minister reform rolnych | |
Okres | od 27 lipca 1923 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | funkcja utworzona |
Następca | |
Minister przemysłu i handlu | |
Okres | od 20 listopada 1925 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Wicemarszałek Sejmu Ustawodawczego (II RP) | |
Okres | od 14 lutego 1919 |
Przynależność polityczna | |
Wicemarszałek Sejmu I kadencji (II RP) | |
Okres | od 1 grudnia 1922 |
Przynależność polityczna | |
Prezes Stronnictwa Ludowego „Roch” | |
Okres | od czerwca 1940 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Stanisław Osiecki, ps. „Kowalski” (ur. 20 maja 1875 w Ciechanowie, zm. 12 maja 1967 w Warszawie) – polski działacz ruchu ludowego, poseł na Sejm II RP (na Sejm Ustawodawczy oraz I kadencji), senator III kadencji (1935), minister w rządach II Rzeczypospolitej. Po II wojnie światowej poseł do Krajowej Rady Narodowej, potem poseł na Sejm Ustawodawczy, wolnomularz[1], taternik.
Życiorys
W 1896 zdał maturę w szkoła realna w Warszawie. Był następnie studentem warszawskiej politechniki oraz od 1907 do 1908 Wydziału Matematyczno-Fizycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1905–1907 działał w Polskim Związku Ludowym. Był członkiem Zarządu utworzonego w 1906 w Królestwie Kongresowym Towarzystwa Kultury Polskiej[2]. W latach 1907–1915 związany z tygodnikiem „Zaranie”. W związku z działalnością niepodległościową był aresztowany przez władze carskie Imperium Rosyjskiego, więziony i wydalony z granic państwa[3]. Od grudnia 1915 do maja 1917 był członkiem Centralnego Komitetu Narodowego w Warszawie[4]. Był jednym z czołowych działaczy Komisji Porozumiewawczej Stronnictw Demokratycznych[5]. W latach 1915–1920 członek Zarządu Głównego PSL „Wyzwolenie” (od 1917 do 1918 jego wiceprezes),
Następnie związał się z Wincentym Witosem. W konsekwencji w latach 1921–1931 członek Rady Naczelnej i w latach 1920–1921 i 1925–1931 członek Zarządu Głównego PSL „Piast”. W latach 1919–1925 poseł na Sejm RP (21 listopada 1925 zrzekł się mandatu) i wicemarszałek Sejmu. Uzyskiwał mandat w okręgu Łuków. W 1923 prezes Głównego Urzędu Ziemskiego i minister reform rolnych w rządzie Wincentego Witosa (tzw. Chjeno-Piast). W latach 1925–1926 minister przemysłu i handlu w rządach Aleksandra Skrzyńskiego i Wincentego Witosa.
Po zjednoczeniu stronnictw ludowych w latach 1931–1933 skarbnik Naczelnego Komitetu Wykonawczego Stronnictwa Ludowego, w latach 1933–1939 członek Rady Naczelnej SL. W 1935 pełnił mandat senatora III kadencji wybranego z listy państwowej Centrolewu, który objął 13 marca po śmierci Bolesława Limanowskiego.
W okresie okupacji niemieckiej w latach 1940–1944 przewodniczący Centralnego Kierownictwa Ruchu Ludowego w ramach Polskiego Państwa Podziemnego.
Po zakończeniu II wojny światowej w latach 1947–1948 członek Rady Naczelnej PSL (będąc w tzw. grupie Władysława Kiernika), w latach 1946–1947 poseł do KRN, w latach 1947–1950 poseł na Sejm Ustawodawczy z okręgu Bydgoszcz; od 1949 był członkiem Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Po zrzeczeniu się mandatu zakończył działalność polityczną.
Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta.
Działalność pozapolityczna
Pracę partyjną i parlamentarną łączył z funkcją prezesa (1932–1936) warszawskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Był między innymi inicjatorem budowy schroniska na Hali Gąsienicowej, gdzie jego działalność w 1969 upamiętniono tablicą pamiątkową. Dokonał też kilku pierwszych wejść w Tatrach. W 1925 wraz z Mariuszem Zaruskim oraz Stanisławem Zdybem dokonał pierwszego zimowego wejścia na nartach z Koziej Dolinki na Zmarzłą Przełęcz.
Pełnił także funkcję przewodniczącego Związku Polskich Towarzystw Turystycznych, był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego oraz Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Był działaczem sportowym Warszawskiego Towarzystwa Wioślarskiego.
Życie prywatne
Pradziad Stanisława Osieckiego, Wojciech, był majorem Wojska Polskiego, kawalerem orderu Virtuti Militari i Legii Honorowej oraz uczestnikiem wojny polsko-rosyjskiej w 1831. Rodzicami Stanisława Osieckiego byli Ignacy i Maria z Miliwockich.
Jego pierwszą żoną była Józefa z Filipowiczów (zm. 1919). Miał z nią dwóch synów: Tadeusza (1900–1920) i Stefana (1903–1977), który był taternikiem i filmowcem. Tadeusz Osiecki poległ 26 września w walkach nad Słuczą jako podchorąży 201 Pułku Szwoleżerów[6]. Był studentem Politechniki Warszawskiej, członkiem POW i drużynowym 15 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej[6].
Drugą żoną była Jadwiga Filipowicz, z którą miał syna Jacka i córkę Marię Osiecką-Kuminek.
Stanisław Osiecki spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 184–IV–1)[7].
Przypisy
- ↑ Ludwik Hass, Ambicje, rachuby, rzeczywistość: wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928, Warszawa 1984, s. 370.
- ↑ Janina Bemówna, Towarzystwo Kultury Polskiej, w: Nasza walka o szkołę polską 1901–1917: opracowania, wspomnienia, dokumenty, t. II, warszawa 1934, s. 187–188.
- ↑ Życiorysy nowych ministrów. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 270 z 22 listopada 1925.
- ↑ Jerzy Pająk, O rząd i armię. Centralny Komitet Narodowy (1915–1917), Kielce 2003, s. 246, ISBN 83-7133-208-4.
- ↑ Jerzy Pająk, Zjazdy Okręgowej Komisji Porozumiewawczej Stronnictw Niepodległościowych w Kielcach w listopadzie 1917 roku, w: Między Wisłą a Pilicą. Studia i materiały historyczne pod red. K. Brachy i S. Wiecha, t. 1, 2000, s. 305.
- ↑ a b Nekrolog. „Kurier Warszawski”. 275 wyd. wieczorne, s. 5, 1920-10-05. Warszawa..
- ↑ Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
Bibliografia
- (red.) Jacek Majchrowski, Kto był kim w II Rzeczypospolitej, Warszawa 1994
- Piotr Majewski: Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik Biograficzny. Grzegorz Mazur (red.). Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, tom IV M-P, 2009, s. 280–281. ISBN 978-83-7059-875-4.
- (red. Romuald Turkowski), Opozycja parlamentarna w Krajowej Radzie Narodowej i Sejmie Ustawodawczym 1945–1947, Warszawa 1997
- Marian Matusiak, Tatrzański Szlak na Powązkach
- Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
Media użyte na tej stronie
Stanisław Osiecki, Polish politician, Minister of Industry and Trade of Poland 1925- V.1926
Wincenty Witos, Polish Prime Minister 1920, 1923,1926, Polish politician of Stronnictwo Ludowe ( Polish Peasant Party)
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Aleksander Skrzyński Polish diplomat, Minister of Foreign Affairs in 1925,Prime Minister in 1925/1926, a signatory to a Treaty of Locarno, died 1931
Autor: AldraW, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób Stanisława Osieckiego na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim