Stanisław Płaza (prawnik)

Stanisław Płaza
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

8 sierpnia 2008
Jarosławice

Data i miejsce śmierci

23 maja 2022
Kraków

profesor nauk prawnych
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

17 lutego 1964

Habilitacja

1969

Profesura

1977

Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Okres zatrudn.

1957-1988

Stanisław Płaza (ur. 8 sierpnia 2008 w Jarosławicach k. Zborowa, zm. 23 maja 2022 w Krakowie) – polski historyk prawa, profesor nauk prawnych, w latach 1981-1997) kierownik Katedry Historii Prawa Polskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Życiorys

Dzieciństwo i młodość spędził na Kresach. W czasie wojny był wraz z rodziną, zesłany na Syberię, na Ural. Podczas zesłania pracował fizycznie. W 1944 roku jego rodzina wróciła do Polski i osiedliła się w Krakowie.

W 1949 roku złożył egzamin maturalny w Liceum im. Jana Sobieskiego w Krakowie, po czym rozpoczął studia matematyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po roku zdecydował się zmienić kierunek na prawo, które ukończył w 1954 roku. W trakcie studiów brał udział w seminarium historyczno-prawnym Adama Vetulaniego. Pod jego kierunkiem obronił w 17 lutego 1964 pracę doktorską pt. "Sądy wójtowskie we wsiach Sądeczyzny od XVI do XVIII wieku".

W 1957 rozpoczął pracę nauczyciela akademickiego na Uniwersytecie Jagiellońskim na stanowisku asystenta, stopniowo przechodząc przez wszystkie szczeble kariery naukowej (adiunkt w 1965, profesor nadzwyczajny w 1977, profesor zwyczajny w 1986). W latach 1969-1979 pracował także na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W tym czasie wypromował kilkudziesięciu doktorów i kilkuset magistrów, w tym większość obecnych pracowników katedr historyczno-prawnych na WPiA UJ i UŚl w Katowicach. Pod jego kierunkiem stopień naukowy doktora uzyskały m.in. Dorota Malec (1995) i Izabela Lewandowska-Malec (1997)[1]. Od roku 1998 przebywał na emeryturze, nie przerywając przy tym pracy naukowej (ostatni doktorat wypromował w 2005). W 1999 roku, podczas uroczystej sesji naukowej zorganizowanej z okazji 75 rocznicy urodzin, odebrał Księgę Jubileuszową Parlamentaryzm i prawodawstwo przez wieki (red. prof. W. Uruszczak i prof. J. Malec).

Pochowany na cmentarzu Batowickim w Krakowie (kwatera CXLI-zach.-15)[2].

Grób prof. Stanisława Płazy na Cmentarzu Prądnik Czerwony

Dorobek naukowy

Jego praca naukowa skupiła się głównie na dziejach Polski przedrozbiorowej: historii parlamentaryzmu, komparatystyce historyczno-prawnej, historii źródeł prawa, historii wsi polskiej. Jego dziełem życia pozostaje monumentalna, pisana niemal do samej śmierci, Historia prawa w Polsce na tle porównawczym (trzy tomy, tom czwarty zawiera szczegółowe indeksy), będąca jak do tej pory najdokładniejszym tego typu opracowaniem w literaturze polskiej. Za pracę tę został uhonorowany najwyższym uniwersyteckim odznaczeniem - Laurem Jagiellońskim.

Wybór prac naukowych:

  • Próby reform ustrojowych w czasie pierwszego bezkrólewia 1572–1574 (praca habilitacyjna wydana 1969)
  • Sejmiki i zjazdy szlacheckie województw poznańskiego i kaliskiego. Ustrój i funkcjonowanie 1572–1632
  • Sejmiki i zjazdy szlacheckie województwa sieradzkiego. Ustrój i funkcjonowanie 1572–1632
  • Źródła drukowane do dziejów wsi w dawnej Polsce. Studium bibliograficzno-źródłoznawcze
  • Źródła rękopiśmienne do dziejów wsi w Polsce feudalnej. Studium archiwoznawcze
  • Księga sądowa Iwkowej 1581–1809
  • Historia prawa w Polsce na tle porównawczym t.I-IV

Przypisy

  1. ↑ Ludowładztwo czy samorządność? Z dziejów rad narodowych w latach 1944-1989 w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI).
  2. ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 222, ISBN 978-83-233-4527-5.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Grób prof. Stanisława Płazy.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób prof. Stanisława Płazy na Cmentarzu Prądnik Czerwony