Stanisław Pelc (1895–1980)

Stanisław Sylwester Pelc

pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	26 listopada 1895 Krosno
Data i miejsce śmierci	14 października 1980 Londyn
Przebieg służby
Lata służby	1914–1980
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie Wojsko Polskie we Francji Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	2 Dywizja Strzelców Pieszych
Stanowiska	dowódca piechoty dywizyjnej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa II wojna światowa
Odznaczenia

Stanisław Sylwester Pelc (ur. 26 listopada 1895 w Krośnie, zm. 14 października 1980 w Londynie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, w 1964 roku mianowany przez Władysława Andersa generałem brygady.

Życiorys

Urodził się 26 listopada 1895 w Krośnie, ówczesnym mieście powiatowym Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Ignacego i Anny z Podhorodeckich^[1].

Od sierpnia 1914 do lipca 1917 służył w Legionach Polskich, gdzie był dowódcą plutonu w 1 pułku piechoty. Po kryzysie przysięgowym został wcielony do armii austriackiej, skąd zbiegł i włączył się do działalności w Polskiej Organizacji Wojskowej.

Od listopada 1918 w Wojsku Polskim. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 737. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był 29 pułk Strzelców Kaniowskich^[2]. Do maja 1925 kolejno dowódca kompanii, batalionu i zastępca dowódcy pułku 29 pułku piechoty. 6 maja 1925 roku został przydzielony do dowództwa 25 Dywizji Piechoty w Kaliszu na stanowisko oficera sztabu dowódcy piechoty dywizyjnej^[3]. Z dniem 1 listopada 1925 roku został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu 1925/1927. 3 maja 1926 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 roku i 71. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[4]. Z dniem 28 października 1927 roku, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, przydzielony został do Oficerskiej Szkoły dla Podoficerów w Bydgoszczy na stanowisko dyrektora nauk. 18 czerwca 1930 roku przeniesiony został do Wyższej Szkoły Wojennej na stanowisko wykładowcy taktyki piechoty^[5]. 2 grudnia 1930 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 41. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[6]. 28 czerwca 1933 roku otrzymał przeniesienie do 29 pułku Strzelców Kaniowskich na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[7]. W czerwcu 1936 roku objął dowództwo 36 pułku piechoty Legii Akademickiej w Warszawie. Na stopień pułkownika został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 roku i 37. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[8]. W czerwcu 1938 roku przydzielony został do Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych i wyznaczony na stanowisko I oficera sztabu Inspektora Armii, generała dywizji Stanisława Burhardt-Bukackiego^[9]. Na wypadek wojny z ZSRR przewidziany był do objęcia stanowiska szefa sztabu Armii „Wołyń”.

Po kampanii wrześniowej przedostał się przez Rumunię do Francji. Był dowódcą piechoty dywizyjnej 2 Dywizji Strzelców Pieszych. Po kampanii francuskiej w latach 1940–1945 internowany w Szwajcarii. Od lutego 1945 do lutego 1946 służył w Sztabie Naczelnego Wodza w Londynie, a następnie w II Korpusie Polskim. Awansowany przez gen. broni Władysława Andersa generałem brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1964 roku w korpusie generałów^[10]. Zmarł 14 października 1980 roku w Londynie. Pochowany na cmentarzu Gunnersbury^[10].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 732^[8]
• Krzyż Niepodległości z Mieczami (6 czerwca 1931)^[11][1]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)^[12][8]
• Krzyż Walecznych („za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”)^[8]
• Krzyż Walecznych (trzykrotnie, „za czyny męstwa i odwagi wykazane w wojnie rozpoczętej 1 września 1939 roku”)
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[13][8]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[14]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[14]
• Polowa Odznaka Obserwatora^[14]
• Odznaka „Za wierną służbę”^[14]
• Państwowa Odznaka Sportowa^[14]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
• Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 2 M-Ż. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001. ISBN 83-87103-81-0.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.