Stanisław Ruśkiewicz
![]() | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 8 maja 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 4 kwietnia 1942 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1915–1942 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | 6 Dywizja Piechoty, |
Stanowiska | dowódca kompanii, |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Stanisław Ruśkiewicz ps. „Florian” (ur. 8 maja 1895 w Warszawie, zm. 4 kwietnia 1942 w Berlinie) – major piechoty Wojska Polskiego i ZWZ–AK.
Życiorys

Od 1914 roku Stanisław Ruśkiewicz był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej. Wcielony w 1915 roku do carskiej armii. Początkowo w 56 pułku piechotym a następnie, od 14 sierpnia 1915 w batalionie zapasowym 251 pułku piechoty. Po ukończeniu Aleksiejewskiej Oficerskiej Szkoły Piechoty w Moskwie oraz kursu dowódców karabinów maszynowych w 1917 został awansowany do stopnia podporucznika. 5 października 1917 wcielony do 74 pułku Strzelców Stawropolskich, walczył na froncie austriackim[1]. W kwietniu następnego roku dołączył do I Korpusu Polskiego dowodzonego przez generała Dowbora-Muśnickiego.
Od listopada 1918 w Wojsku Polskim. Służył w 20 pułku piechoty 6 Dywizji Piechoty. Ranny w walkach pod Klekotowem k. Brodów. Za wojnę polsko-bolszewicką został w 1921 roku odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojskowego Virtuti Militari[2]. W latach 20. i w 30. był oficerem 17 pułku piechoty w Rzeszowie, w tym w 1923, jako oficer nadetatowy był przydzielony do pozostającej w likwidacji Centralnej Szkoły Podoficerów Zawodowych Nr 2 w Grudziądzu[3][4][5]. Został awansowany na stopień porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[6][7]. Pełnił stanowisko dowódcy kompanii i w 1927 został awansowany na kapitana ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927[8][9]. W 1928 jako oficer 17 pułku piechoty był przydzielony do Szkoły Podchorążych Piechoty[10]. Po ukończeniu kursu dla dowódców batalionu w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie (1933) 1 stycznia 1934 awansował na majora i został przeniesiony do 83 pułku piechoty w Kobryniu na stanowisko dowódcy batalionu[11].
Od 27 stycznia 1939 był dowódcą Batalionu KOP „Czortków”, w stopniu majora. W kampanii wrześniowej dowodził I batalionem 163 pułku piechoty. Odznaczył się brawurowym kontratakiem na Kazanów. Został wzięty do niewoli niemieckiej, z której uciekł w październiku 1939.
Po dotarciu do Rzeszowa w listopadzie 1939 podjął działalność w konspiracji. Wspólnie ze Stefanem Musiałkiem-Łowickim organizował struktury konspiracyjne Związku Walki Zbrojnej. Od wiosny 1940 był inspektorem rzeszowskiego Inspektoratu ZWZ. Obserwując przygotowania Niemiec do ataku na ZSRR postanowił przekazać zdobyte informacje Sowietom. Na skutek zdrady 25 marca 1941 został aresztowany na krakowskich Plantach. Został skazany przez Sąd Wojenny Rzeszy na karę śmierci. Wyrok wykonano 4 kwietnia 1942 w więzieniu Plötzensee.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
- Medal Wojska[11]
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)[12]
- Medal Niepodległości (3 czerwca 1933)[13]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[11]
Przypisy
- ↑ mjr Stanisław Ruśkiewicz „Florian” | AK Rzeszów, akrzeszow.pl [dostęp 2018-04-05] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-05] (pol.).
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2639 z 22 lutego 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 9 poz. 265
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 173, 1517.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 164.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 547.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 438.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 380.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 222.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 63.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 140.
- ↑ a b c Radosław Butryński [Butryk], RUŚKIEWICZ, Stanisław., www.dws-xip.pl [dostęp 2018-04-05] .
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 131, poz. 172 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Bibliografia
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Władysław Bartosz. Inspektor. „Nowiny”, s. 5, Nr 78 z 4–5 kwietnia 1987.
- Grzegorz Ostasz: Podziemna armia: Podokręg AK Rzeszów. Rzeszów: 2010. ISBN 978-83-88085-25-3.
Media użyte na tej stronie
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Baretka: Krzyż Walecznych (1920) nadany dwukrotnie.
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
Stanisław Ruśkiewicz
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Rzeszowie. Tablica upamiętniająca członków AK i WiN