Stanisław Sierakowski (poseł)

Stanisław Sierakowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1881
Poznań

Data i miejsce śmierci

26 października 1939
Rypin

Konsul Generalny RP w Kwidzynie
Okres

od 1920
do 1921

Następca

Józef Gieburowski

Prezes Związku Polaków w Niemczech
Okres

od 3 grudnia 1922
do 9 lutego 1933

Przynależność polityczna

Związek Polaków w Niemczech

Następca

Ks. dr Bolesław Domański

Stanisław Sierakowski (ur. 9 marca 1881 w Poznaniu, zm. 26 października 1939 w Rypinie) – hrabia, polski działacz narodowy w Republice Weimarskiej i III Rzeszy, pierwszy prezes ZPwN i Związku Mniejszości Narodowych w Niemczech, poseł do Sejmu Pruskiego.

Życiorys

Helena z Lubomirskich i Stanisław Sierakowski, zdjęcie ślubne, 1910
Wanda, Stanisław i Jan Sierakowscy

Pochodził z zamożnej rodziny właścicieli ziemskich w Waplewie (na Powiślu) i Osieku (ziemia dobrzyńska). Jego ojcem był Adam Sierakowski. Uczęszczał do gimnazjum w Chełmnie, za ówczesną działalność w kółku Filomatów Pomorskich spędził tydzień w pruskim więzieniu. Studiował na uniwersytetach w Berlinie i Brukseli. W 1910 pojął za żonę Helenę z książąt Lubomirskich, z którą miał siedmioro dzieci: Teresę (1911-1939), Adama (1912-1964), Andrzeja (1914-1995), Różę (1915-1949), Marię (1917-1989), Wandę (1920-1989) i Jadwigę (ur. 1924).

Pod koniec I wojny światowej został członkiem Podkomisariatu Naczelnej Rady Ludowej na Prusy Królewskie, Warmię i Pomorze.

W 1919 był kierownikiem akcji przygotowawczej do plebiscytu narodowościowego na Warmii. Po przegranym plebiscycie pozostał w Waplewie, które znalazło się w Prusach. W 1920 po śmierci brata Jana, odziedziczył po nim majątek w Osieku.

Po 1919 współtworzył Związek Polaków w Prusach Wschodnich, a następnie (1922) Związek Polaków w Niemczech. Wybrany jego pierwszym prezesem, pełnił funkcję konsula generalnego w Kwidzynie (1920-1921), oraz sprawował mandat posła do sejmu pruskiego (1921–1928) wybieranego z listy krajowej mniejszości narodowych. Był również właścicielem oraz wydawcą miesięcznika Kulturwehr. Miesięcznik był deficytowy, a i liczne podróże podejmowane w działalności politycznej finansował z własnej kieszeni. Zaciągał kredyty, których na skutek kryzysu przełomu lat 20. i 30. nie mógł spłacić. Stało się to przyczyną utraty większości majątku waplewskiego. Po przejęciu władzy przez NSDAP, władze nakazały mu opuszczenie Niemiec, Sierakowski przeniósł się do Polski i osiadł w majątku osieckim.

20 października 1939 aresztowany przez Volksdeutscher Selbstschutz i więziony w rypińskim więzieniu, gdzie po kilku dniach tortur został zamordowany wraz z żoną Heleną, córką Teresą i jej mężem Tadeuszem Gniazdowskim.

Imię Heleny i Stanisława Sierakowskich nosi Zespół Szkół Rolniczych w Kisielicach.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Stanisław Sierakowski 1925.JPG
Stanisław Sierakowski współzałóżyciel Związku Polaków w Prusach Wschodnich, prezes Związku Mniejszości Narodowych w Niemczech, pierwszy prezes Związku Polaków w Niemczech, poseł do Sejmu Pruskiego - fotografia portretowa.
Wanda, Stanisław i Jan Sierakowscy.jpg
Wanda (1879-1919), Stanisław (1881-1939) i Jan (1882-1920) Sierakowscy
Helena i Stanisław Sierakowscy.jpg
Helena i Stanisław Sierakowscy, zdjęcie ślubne 1910