Stanisław Skrypij

Stanisław Skrypij
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia16 listopada 1914
Charków
Data i miejsce śmierci29 maja 1943
Warszawa
Zawód, zajęciedziałacz, architekt
Alma MaterPolitechnika Warszawska

Stanisław Skrypij, ps. „Andrzej”, „Sylwester” (ur. 16 listopada 1914 w Charkowie, zm. 29 maja 1943 w Warszawie) – działacz ruchu robotniczego, inżynier architekt.

Życiorys

Był absolwentem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Od 1932 działał w Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie”, w latach 1936–1939 i 1940–1942 pracował w Wydziale Planowania Miasta Zarządu Miejskiego. Uznawano go za jednym z najzdolniejszych architektów młodego pokolenia okresu międzywojennego.

Brał udział w walkach obronnych w 1939, jako sierżant sztabowy trafił do niewoli niemieckiej. W 1940 powrócił do Warszawy, wstąpił do Związku Walki Wyzwoleńczej (z którego wystąpił po roku). Na początku 1942 wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej i do Gwardii Ludowej. Szybko awansował, już od 18 marca 1942 był członkiem dowództwa Okręgu Warszawa Gwardii Ludowej. W czerwcu tego samego roku został dowódcą Gwardii Ludowej i członkiem Komitetu Dzielnicowego Warszawa Żoliborz. W marcu 1943 został dowodzącym Okręgiem Warszawa Miasto Gwardii Ludowej i członkiem Komitetu Wojewódzkiego PPR. Był uczestnikiem licznych akcji sabotażowych i dywersyjnych m.in. napadu na Bank Kolejowej Kasy Oszczędności w dniu 30 listopada 1942. Gwardia Ludowa pod jego przywództwem wystąpiła ze zbrojną pomocą dla walczących powstańców w getcie warszawskim.

Został aresztowany w nocy z 17 na 18 maja 1943 w budynku przy obecnej ulicy Krechowieckiej 6 w Warszawie, został osadzony na Pawiaku, tam też został rozstrzelany 29 maja 1943[1]. Pochowany na Powązkach (kwatera 226-3-3)[2].

Upamiętnienie

W latach 1961–1991 był patronem ulicy na terenie obecnej dzielnicy Żoliborz w Warszawie. Przed rokiem 1961 ciąg ten nosił nazwę ulicy Malarskiej. Obecnie arteria ta nosi nazwę ulicy Krechowieckiej[3].

Jest patronem (od 1974 roku) szkoły podstawowej z oddziałami integracyjnymi nr 214 w Warszawie na Bielanach[4].

Przypisy

  1. ↑ Encyklopedia Warszawy, praca zbiorowa, PWN 1975.
  2. ↑ Cmentarz Stare Powązki: MARIA GNIEWKOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-04-14].
  3. ↑ Uchwała nr 28 Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 24 listopada 1961 r. w sprawie nadania nazw ulicom, „Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, Warszawa, dnia 20 grudnia 1961 r., nr 22, poz. 96, s. 7; Uchwała Nr 66/I/91 Rady Dzielnicy-Gminy Żoliborz w Warszawie z dnia 9 stycznia 1991 r. w sprawie: zmiany nazw niektórych ulic położonych na terenie Dzielnicy.
  4. ↑ Wykaz przedszkoli, szkół i placówek oświatowych prowadzonych przez m.st. Warszawę [dostęp 2020-07-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-13].

Bibliografia

  • Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1945 T.1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 145–146. ISBN 83-211-0758-3.

Media użyte na tej stronie

Stanisław Skrypij3.jpg
Stanisław Skrypij