Stanisław Smreczyński (junior)

Stanisław Smreczyński
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 lipca 1899
Regulice

Data i miejsce śmierci

6 kwietnia 1975
Kraków

profesor doktor habilitowany nauk przyrodniczych
Specjalność: entomologia
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1924
Uniwersytet Jagielloński

Habilitacja

1932
Uniwersytet Jagielloński

Profesura

1938 - tytularny, 1946 - ndzw, 1956 - zw.

uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej

Stanisław Smreczyński (ur. 11 lipca 1899 w Regulicach koło Alwerni, zm. 6 kwietnia 1975 w Krakowie) – polski entomolog, profesor zoologii Uniwersytetu Jagiellońskiego i członek Polskiej Akademii Umiejętności. Autor prac z zakresu entomologii (gł. ryjkowców) oraz embriologii doświadczalnej i opisowej.

Życiorys

Jego rodzicami byli Stanisław Smreczyński i Franciszka Waleria z Kirschnerów, a stryjem Władysław Orkan. W 1917 zdał maturę w III Gimnazjum im. Jana III Sobieskiego w Krakowie i rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, równocześnie ukończył roczny kurs pomaturalny w Szkole Handlowej. Po drugim roku był zmuszony przerwać studia z powodu powołania do armii austriackiej, służbę zakończył w październiku 1919. Przez kilka miesięcy był urzędnikiem w Inspektoracie Węglowym Ministerstwa Przemysłu i Handlu, następnie w maju 1920 ponownie został powołany do wojska, ale dwa miesiące później przeniesiono go do rezerwy z powodu choroby serca. Powrócił do pracy w Inspektoracie, a następnie w kwesturze Akademii Górniczej. W maju 1921 powrócił na studia, zmienił kierunek na biologiczno-przyrodniczy. W 1922 został zastępcą asystenta w prowadzonym przez Henryka Hoyera Zakładzie Anatomii Porównawczej oraz asystentem pomocniczym na Wydziale Rolnym. W 1924 obronił doktorat przygotowany pod kierunkiem Henryka Hoyera i został starszym asystentem w Zakładzie Biologii i Embriologii pod kierunkiem Emila Godlewskiego. W latach 1929-1930 odbył dwa półroczne staże jako stypendysta Fundacji Rockefellera w zakładach biologii na uniwersytetach w Berlinie i Paryżu. W 1932 habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim i uzyskał veniam legendi w zakresie zoologii, ze szczególnym uwzględnieniem entomologii. Od 1932 do wybuchu II wojny światowej wykładał embriologię eksperymentalną i parazytologię. W 1938 będąc starszym asystentem otrzymał mianowanie na profesora tytularnego. Po wybuchu II wojny światowej wyjechał do Lwowa, po powrocie do Krakowa w styczniu wspólnie z Emilem Godlewskim zorganizował Sekcję Sanitarną Krakowskiego Okręgu Polskiego Czerwonego Krzyża. Po jej formalnej likwidacji w 1941 działał w konspiracji, równocześnie legalnie pracując w Składnicy Sanitarnej Rady Głównej Opiekuńczej. Po zakończeniu działań wojennych wrócił do pracy na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego, w styczniu 1946 został mianowany profesorem nadzwyczajnym i objął Zakład i Katedrę Zoologii na Wydziale Filozoficznym. Od lutego do kwietnia 1949 przebywał w Paryżu, gdzie organizował dział przyrodniczy Stacji Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności. W 1951 został prodziekanem Wydziału Matematyczno-Biologicznego, a po jego podziale Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi, w latach 1952-1955 był jego pierwszym dziekanem. Od 1953 do przejścia na emeryturę w 1969 kierował Katedrą Zoologii Systematycznej, w 1956 został profesorem zwyczajnym. W latach 1963-1968 kierował Zespołem Katedr Zoologicznych, 1 października 1969 przeszedł na emeryturę.

Od lat 20. XX wieku należał do Komisji Fizjograficznej Polskiej Akademii Umiejętności, w latach 1947-1952 był sekretarzem Komitetu Badań Fizjograficznych, od 1951 członek korespondent PAU. Ponadto należał m.in. do Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, Polskiego Towarzystwa Entomologicznego, Polskiego Towarzystwa Zoologicznego[1].

Spoczywa na Cmentarzu Rakowickim (kw. XIb, wsch., gr. 5)[2].

Odznaczenia

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1954);
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1961);
  • Medal im. Mikołaja Kopernika PAN (1972);
  • Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966);
  • Odznaka 50-lecia PCK.

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Stanisław Smreczyński.jpg
Stanisław Smreczyński (1899–1975)