Stanisław Szpaczyński

Stanisław Szpaczyński
podpułkownik saperów podpułkownik saperów
Data urodzenia

14 listopada 1882

Data i miejsce śmierci

1940
USRR, ZSRR

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

5 Pułk Saperów,
DOK nr V,
MSWoj.

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Stanisław Leopold Szpaczyński (ur. 14 listopada 1882, zm. 1940 w ZSRR) – polski inżynier, podpułkownik saperów Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Stanisław Leopold Szpaczyński urodził się 14 listopada 1882 jako syn Józefa[1] i Barbary[2].

W maju 1901 zdał z odznaczeniem maturę w C. K. Gimnazjum w Jarosławiu[3][4]. Ukończył studia z tytułem inżyniera. Pracował jako inżynier w biurze melioracji w Wydziale Krajowym we Lwowie[5][6]. W 1912 był kierownikiem regulacji rzeki Raty z dopływami[7]. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie od 1909 do 1921[8].

Był autorem rozdziału pt. Nowoczesne budownictwo pocztowe w publikacji 20-lecie komunikacji w Polsce odrodzonej 1918–1939[9][10][11]. Opublikował książkę pt. Osiedle Boernerowo (1939)[12].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany na stopień majora w korpusie oficerów zawodowych inżynierów i saperów ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[13]. Jako oficer nadetatowy 5 pułku saperów z garnizonu Kraków w 1923 służył w szefostwie inżynierów i saperów w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr V[14]. Następnie awansowany na podpułkownika saperów ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[15]. W 1924 nadal jako oficer nadetatowy 5 pułku saperów był kierownikiem Rejonu Inżynierii i Saperów w Katowicach[16]. W 1928 jako oficer 5 p.s. służył w Departamencie Budownictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych i nadal był przydzielony do 5 pułku saperów[17]. Z dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I został przeniesiony w stan spoczynku z dniem 30 czerwca 1929[18][19][20]. W 1934 jako emerytowany podpułkownik był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr I jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto[21].

Po wybuchu II wojny światowej, kampanii wrześniowej 1939 i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 przybył ze Zdołbunowa do Lwowa[22], gdzie mieszkała jego rodzina, w tym brat Kazimierz Szpaczyński (naczelnik Miejskiej Straży Pożarnej we Lwowie)[23]. W grudniu 1939 zostali zatrzymani przez sowietów podczas masowego aresztowania dokonanego w lwowskim Hotelu Bristol, gdzie jedli obiad. Po tym zdarzeniu Stanisław Szpaczyński został zwolniony, jednak później został aresztowany powtórnie przez sowietów. W 1940 został zamordowany przez NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 55/2-21 oznaczony numerem 3314)[24]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Stanisław Szpaczyński był żonaty, miał córkę[25]. Jego brat Kazimierz (ur. 1890) także został aresztowany i również został ofiarą zbrodni katyńskiej na terenach ukraińskich.

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Stanisław Leopold Szpaczyński. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2020-12-25].
  2. ↑ Krzysztof Szymański. Współczesne tajemnice lwowskich kamienic. „Kurier Galicyjski”. Nr 12 (160), s. 27, 29 czerwca – 16 lipca 2012. 
  3. ↑ Kronika. „Gazeta Lwowska”. Nr 123, s. 4, 31 maja 1901. 
  4. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Jarosławiu za rok szkolny 1901. Jarosław: 1901, s. 44.
  5. ↑ Spis członków Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie według stanu z dnia 31. grudnia 1910. „Czasopismo Techniczne”. Nr 24, s. 31, 25 grudnia 1910. 
  6. ↑ Spis członków Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie według stanu z dnia 31. grudnia 1911. „Czasopismo Techniczne”. Nr 24, s. 34, 25 grudnia 1911. 
  7. ↑ Czynności krajowego biura melioracyjnego. „Czasopismo Techniczne”. Nr 11, s. 155, 25 kwietnia 1912. 
  8. ↑ Członkowie Towarzystwa w drugiem dwudziestopięcioleciu (1902–1926). W: Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie 1877–1927. 1927: Polskie Towarzystwo Politechniczne we Lwowie, 1927, s. 89.
  9. ↑ Stanisław Szpaczyński: Nowoczesne budownictwo pocztowe. W: 20-lecie komunikacji w Polsce odrodzonej 1918–1939. Kraków: Ilustrowany Kuryer Codzienny, 1939, s. 351–358.
  10. ↑ 20-lecie komunikacji w Polsce odrodzonej 1918–1939. krakinform.com.pl. [dostęp 2015-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-19)].
  11. ↑ Stanisław Faecher, Dr Stanisław Peters: 20-lecie komunikacji w Polsce Odrodzonej 1918–1939. ksiezy-mlyn.com.pl. [dostęp 2015-06-19].
  12. ↑ Osiedle Boernerowo. books.google.pl. [dostęp 2015-06-19].
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 906.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 93, 882.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 828.
  16. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 806, 823.
  17. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 581, 591.
  18. ↑ Zarządzenia Ministra Spraw Wojskowych. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 9, s. 140, 27 kwietnia 1929. 
  19. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 12 marca 1929.
  20. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 27 kwietnia 1929 r.
  21. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 349, 852.
  22. ↑ Krzysztof Szymański. Temat rodziny Szpaczyńskich powrócił. „Kurier Galicyjski”. Nr 10 (230), s. 23, 29 maja – 15 czerwca 2015. 
  23. ↑ Komunikaty. Jeszcze dwa dni Tygodnia Obrony Przeciwpożarowej. „Gazeta Lwowska”. Nr 240, s. 2, 18 października 1936. 
  24. ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 94. [dostęp 2015-06-17].
  25. ↑ Krzysztof Szymański. Temat rodziny Szpaczyńskich powrócił. „Kurier Galicyjski”. Nr 10 (230), s. 22, 29 maja – 15 czerwca 2015. 
  26. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
PL Epolet pplk.svg
Naramiennik podpułkownika Wojska Polskiego (1919-39).