Stanisław Szwalbe
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 3 czerwca 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Członek Rady Państwa | |
| Okres | od 20 lutego 1947 |
| Przynależność polityczna | Polska Partia Socjalistyczna / Polska Zjednoczona Partia Robotnicza |
| Wicemarszałek Sejmu Ustawodawczego | |
| Okres | od 4 lutego 1947 |
| Przynależność polityczna | Polska Partia Socjalistyczna / Polska Zjednoczona Partia Robotnicza |
| Odznaczenia | |
       | |
Stanisław Szwalbe (ur. 3 czerwca 1898 w Warszawie, zm. 17 września 1996 tamże) – polski polityk socjalistyczny, ekonomista i spółdzielca. Wicemarszałek Sejmu Ustawodawczego, członek Rady Państwa, poseł do Krajowej Rady Narodowej i na Sejm Ustawodawczy. Budowniczy Polski Ludowej.
Życiorys
Urodzony w rodzinie inteligenckiej, studiował na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1917 był związany z Polską Partią Socjalistyczną. W II Rzeczypospolitej działał w ruchu spółdzielczym, był współorganizatorem Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej i Społecznego Przedsiębiorstwa Budowlanego[1]. W latach 1927–1930 był wykładowcą Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie (wykładał bieżącą politykę ekonomiczną państwa), a w latach 1928–1939 działaczem Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego.
Podczas II wojny światowej był członkiem organizacji konspiracyjnych. W latach 1943–1945 członek Robotniczej Partii Polskich Socjalistów, następnie koncesjonowanej PPS, od 1948 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1944–1945 był przewodniczącym Rady Naczelnej Robotniczej Partii Polskich Socjalistów w latach 1945–1948 członkiem Rady Naczelnej i Komisji Politycznej Centralnego Komitetu Wykonawczego PPS, i wiceprzewodniczącym CKW PPS. W 1945 był podsekretarzem stanu w Prezydium Krajowej Rady Narodowej i dyrektorem Kancelarii Cywilnej Prezydenta KRN. W latach 1945–1947 był zastępcą prezydenta KRN. Od lipca 1945 do września 1948 był przewodniczącym Rady Naczelnej PPS. W latach 1948–1954 był członkiem Centralnej Komisji Rewizyjnej PZPR.
W latach 1943–1952 był posłem do KRN i na Sejm Ustawodawczy, którego był wicemarszałkiem, zasiadając także w Radzie Państwa (od 1947). W późniejszym okresie ponownie był działaczem spółdzielczości; w 1948 był przewodniczącym Naczelnej Rady Spółdzielczej, w okresie 1949–1953 pełnił funkcję przewodniczącego Rady Nadzorczej „Społem”, w latach 1953–1958 był przewodniczącym Rady Nadzorczej Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy, a w okresie 1958–1961 wiceprezesem Naczelnej Rady Spółdzielczej. W latach 1985–1990 był członkiem Rady Naczelnej Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.
Autor artykułów w prasie specjalistycznej i czasopismach („Społem”, „Robotniczy Przegląd Gospodarczy”, „Naukowy Kwartalnik Spółdzielczy”). Otrzymał m.in. honorowe członkostwo Towarzystwa Przyjaciół Dzieci.
Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera A3 tuje-1-14)[2].
Ordery i odznaczenia
- Order Budowniczych Polski Ludowej (1978)[3]
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1947)[4]
- Order Krzyża Grunwaldu II klasy (19 lipca 1946)[5]
- Złoty Krzyż Zasługi (3 lipca 1954)[6]
- Medal za Warszawę 1939–1945 (17 stycznia 1946)[7]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[8]
- Order Uśmiechu[9]
Galeria
Pietro Nenni i Lelio Basso w Warszawie w towarzystwie Stanisława Szwalbego (z prawej)
Grób Stanisława Szwalbego na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie
Przypisy
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 798, 849. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
- ↑ Wręczenie wysokich odznaczeń w Belwederze, „Dziennik Polski”, 1978, nr 165, s. 1.
- ↑ M.P. z 1948 r. nr 17, poz. 59 („za wybitne zasługi w pracy państwowej i społecznej w pierwszym okresie odbudowy Odrodzonej Rzeczypospolitej”).
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 207 („z tytułu zasług w walce z okupantem w okresie konspiracji, oraz w pracy nad odbudową kraju”).
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 95, poz. 1078 („za zasługi w pracy społecznej i zawodowej”).
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 26, poz. 43 („zasłużonym przy organizacji władz centralnych i miejskich w wyzwolonej Warszawie, oraz na polu odbudowy Stolicy w pierwszym jej okresie”).
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/197 – na wniosek Centralnego Związku Spółdzielczego.
- ↑ Kawalerowie Orderu Uśmiechu, orderusmiechu.pl.
Bibliografia
.svg)
Media użyte na tej stronie
_BAR.svg)
Baretka Orderu Budowniczych Polski Ludowej (wzór z rozetką).
Baretka Orderu Budowniczych Polski Ludowej (wzór z rozetką).
Baretka: Order Sztandaru Pracy I klasy
Baretka: Order Krzyża Grunwaldu II klasy
Baretka: Medal za Warszawę 1939-1945
Baretka: Order Uśmiechu.
Pietro Nenni (drugi z lewej) i Lelio Basso (po lewej) w Warszawie w towarzystwie Stanisława Szwalbe (po prawej)
Stanisław Szwalbe - polski działacz państwowy, polityk PPS i PZPR, spółdzielca.
Grób Stanisława Szwalbego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie