Stanisław Trondowski

Stanisław Julian Trondowski

Grzmot 2

major
Data i miejsce urodzenia	2 kwietnia 1909 Nisko
Data i miejsce śmierci	11 kwietnia 1982 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	–1956
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne Armia Krajowa
Jednostki	39 Pułk Piechoty Strzelców Lwowskich Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich 82 Pułku Piechoty 30 Dywizji Piechoty AK
Stanowiska	dowódca pułku
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Stanisław Julian Trondowski ps. „Grzmot 2" (ur. 2 kwietnia 1909 w Nisku, zm. 11 kwietnia 1982 w Warszawie) – major^[1] piechoty Wojska Polskiego i Armii Krajowej, cichociemny.

Życiorys

Absolwent Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej-Komorowie. 7 sierpnia 1932 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1932 i 376. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a minister spraw wojskowych wcielił do 39 pułku piechoty w Jarosławiu na stanowisko dowódcy plutonu^[2]. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 77. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[3]. Jako dowódca kompanii karabinów maszynowych 39 pp brał udział w wojnie obronnej 1939 r. i został ciężko ranny w walkach pod Przemyślem. 13 kwietnia 1940 opuścił rodzinne Nisko i przedostał się do Armii Polskiej na Zachodzie. Przydzielony do Brygady Karpackiej, dowodził kompanią w bitwie o Tobruk.

Zgłosił się do służby w kraju, przeszkolony ze specjalnością w dywersji, zaprzysiężony na rotę ZWZ-AK. Zrzucony do okupowanej Polski w nocy 30/31 maja 1944 w sezonie operacyjnym „Riposta”, w operacji lotniczej „Weller 30” (ekipa skoczków nr: LVI), z samolotu Halifax JP-222 „E” (1586 Eskadra PAF), na placówkę odbiorczą „Paszkot 1”, w okolicach miejscowości Rakszawa, 7 km od Łańcuta. Razem z nim skoczyli Cichociemni: mjr Adolf Łojkiewicz ps. Ryś, ppor. Maksymilian Klinicki ps. Wierzba 2, por. Karol Pentz ps. Skała 2, ppor. Feliks Perekładowski ps. Przyjaciel 2, ppor. Tadeusz Tomaszewski ps. Wąwóz.

Po aklimatyzacji do realiów okupacyjnych w Warszawie przydzielony do Okręgu Polesie AK jako dowódca 82 Pułku Piechoty 30 Dywizji Piechoty AK. Pułk prowadził walki z Niemcami na tyłach frontu niemiecko-sowieckiego, wyróżnił się m.in. udaną zasadzką na kolumnę Wehrmachtu na szosie Wysokie Litewskie-Warszawa. Wkrótce jednostka znalazła się na tyłach Armii Czerwonej, a mjr Trondowski został aresztowany przez NKWD. W sowieckich więzieniach i łagrach spędził w sumie 12 lat, do kraju wrócił dopiero 24 października 1956. Jest kawalerem Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera D14-2-13)^[4].

Przypisy

Bibliografia

• Kajetan Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Arcana, Kraków 1994, s. 175-179, 413, ISBN 83-86225-10-6
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
• Jan Szatsznajder, Cichociemni. Z Polski do Polski, Wrocław: Krajowa Agencja Wydawnicza RSW, 1985, ISBN 83-03-01001-8.
• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 4. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2011, s. 224-227. ISBN 978-83-933857-0-6.

Linki zewnętrzne

• biogram na stronie elitadywersji.org - kompendium wiedzy o 316 Cichociemnych spadochroniarzach Armii Krajowej