Stanisław Turczynowicz

Grób Stanisława Turczynowicza na Starych Powązkach w Warszawie (stan na marzec 2012)

Stanisław Turczynowicz (ur. 21 kwietnia 1875 r. w Lublinie, zm. 2 kwietnia 1957 r. w Warszawie) – polski hydrotechnik, profesor melioracji, dziekan Wydziału Rolniczego i Wydziału Melioracji Wodnych SGGW, encyklopedysta.

Młodość

Syn Piotra. Uczęszczał do miejscowego Męskiego Gimnazjum do 1892 r., po czym przeniósł się do Dorpatu, gdzie uzyskał maturę. W latach 1895-04 studiował z przerwami na Politechnice Ryskiej. W 1899 r. został przyjęty do korporacji akademickiej Arkonia. Studia chemiczne i inżynierskie uzupełniał następnie na Wydziale Melioracyjnym w Wyższej Szkole Technicznej w Monachium.

Działalność zawodowa w II RP

Po odbyciu praktyki melioracyjnej w Galicji został w 1905 r. asystentem w Katedrze Inżynierii Rolnej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Prowadził wykłady z zakresu geodezji i melioracji rolnych. Był również współzałożycielem firmy prowadzącej roboty melioracyjne, głównie w Królestwie Polskim. W latach 1911-14, jako inżynier hydrotechnik, pracował w rosyjskim Zarządzie Dóbr Państwowych w Guberniach – łomżyńskiej i suwalskiej. Zmobilizowany w 1914 r. zajmował się zaopatrywaniem wojsk rosyjskich w wodę. Był też naczelnikiem robót hydrotechnicznych przy budowie fortyfikacji. Po rewolucji 1917 r. został wiceprezesem Związku Wojskowych Polaków okręgu odeskiego i prezesem Polskiego Komitetu Wykonawczego w Odessie, oraz redaktorem polskiego tygodnika Wyzwolenie. W 1918 r. powrócił do kraju i do 1930 r. pracował w Ministerstwie Rolnictwa. Jednocześnie prowadził w SGGW w Warszawie wykłady z melioracji rolnych i budownictwa wiejskiego. Od 1920 r. kierował Zakładem Budownictwa Wiejskiego i Melioracji. Wykładał też torfoznawstwo, meliorację lasów, budownictwo stawowe i regulację potoków górskich. W latach 1926-35 był redaktorem pisma Inżynieria Rolna. W okresie międzywojennym działał w Stowarzyszeniu Techników w Warszawie, pełniąc m.in. funkcję prezesa Rady Naukowo-Technicznej. W 1931 r. został profesorem nadzwyczajnym. W latach 1929-39 był też wykładowcą na Wydziale Inżynierii Wodnej i Geodezji Politechniki Warszawskiej. W 1939 r. został dziekanem Wydziału Rolniczego SGGW. W okresie okupacji brał udział w tajnym nauczaniu studentów SGGW. Zajmował się również opieka nad nieletnimi.

Działalność zawodowa po 1945 roku

Po wojnie został profesorem zwyczajnym i do 1949 r. był nadal dziekanem Wydziału Rolniczego SGGW. W latach następnych był dziekanem nowo utworzonego Wydziału Melioracji Wodnych oraz Kierował Katedrą Budownictwa i Melioracji Wodnych. W roku 1947 Stanisław Turczynowicz był głównym inicjatorem powołania Polskiego Towarzystwa Geofizycznego.

Zmarł 2 kwietnia 1957 r. w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 40-1-4/5)[1].

Publikacje

Był również encyklopedystą, edytorem Praktycznej encyklopedii gospodarstwa wiejskiego. Napisał w ramach tego cyklu encyklopedycznego tom nr 33-34, Torf: (eksploatacja i zastosowanie w rolnictwie i przemyśle)[2].

Stanisław Turczynowicz opublikował 10 podręczników, głównie z zakresu torfoznawstwa i melioracji oraz około 200 artykułów w czasopismach technicznych. Poniżej lista wybranych publikacji:

  • "Krótki zarys meteorologii na usługach rolnictwa", Warszawa, Centralne Towarzystwo Rolnicze, 1913.
  • "Melioracje i zagospodarowanie torfowisk", Warszawa, Państwowe Wydawawnictwa Rolnicze i Leśne, 1956.


Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: Stanisław Turczynowicz, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-05-24].
  2. Turczynowicz 1922 ↓.

Bibliografia

  • Stanisław Turczynowicz: Torf: (eksploatacja i zastosowanie w rolnictwie i przemyśle). Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Oświaty Rolniczej, Księgarnia Rolnicza, 1922.
  • Arkadiusz Janicki: Studenci polscy na Politechnice Ryskiej w latach 1862-1918. T. 2,. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2005. ISBN 83-7326-283-0.
  • "Księga Pamiątkowa Arkonii 1879-1929"

Media użyte na tej stronie

Stanisław Turczynowicz grób.jpg
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób hydrotechnika Stanisława Turczynowicza na Starych Powązkach w Warszawie (stan na marzec 2012)