Stanisław Wieroński

Stanisław Wieroński

generał brygady
Data i miejsce urodzenia	29 lipca 1883 Żółkiew, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	19 listopada 1958 Kraków, Polska
Przebieg służby
Lata służby	1903–1934
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Jednostki	Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych 30 Poleska Dywizja Piechoty 22 Dywizja Piechoty Górskiej
Stanowiska	szef wydziału szef departamentu dowódca piechoty dywizyjnej dowódca dywizji piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Stanisław Wieroński (ur. 29 lipca 1883 w Żółkwi, zm. 19 listopada 1958 w Krakowie) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Syn Antoniego i Karoliny z Lipków. W 1902 ukończył naukę w Szkole Kadetów Piechoty w Łobzowie^[1]. Od sierpnia 1903 pełnił zawodową służbę wojskową w armii Austro-Węgier. Początkowo przydzielony do 11 pułku piechoty Obrony Krajowej stacjonującego w Jiczynie, w Czechach. W 1914 ukończył szkołę Korpusu Oficerów Sztabowych w Pradze.

I wojnę światową rozpoczął w stopniu porucznika jako dowódca kompanii, a następnie zastępca dowódcy batalionu. Walczył kolejno na froncie: serbskim, rosyjskim i włoskim. W 1917 znalazł się na froncie włoskim nad Isonzo w obozie w Medeazza. Za walki na tym odcinku frontu został uhonorowany najwyższym odznaczeniem nadawanym w c. i k. armii - Krzyżem Rycerskim Orderu Wojennego Marii Teresy (189. promocja z 27 czerwca 1922)^[2]. W toku dalszej służby aż do końca wojny pozostawał na stanowisku referenta do spraw broni maszynowej w dowództwie 28 Dywizji Piechoty. Po zakończeniu działań wojennych znalazł się w niewoli włoskiej toteż do Wojska Polskiego wstąpił dopiero 15 marca 1919.

W czasie wojen o niepodległość i granice Polski służył m.in. jako szef wydziału Dowództwa Okręgu Generalnego „Lublin”, szef sztabu Grupy gen. Karnickiego działającej na Wołyniu, szef sztabu 4 Dywizji Piechoty. 11 czerwca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu podpułkownika, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej^[3]. Po 1920 pełnił szereg funkcji sztabowych. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 72. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[4]. W latach 1922–1923 był słuchaczem Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. 18 maja 1923 Prezydent RP, „w sprostowaniu formalnych pomyłek w liście starszeństwa oficerów zawodowych” zatwierdził go w stopniu pułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 120,5. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[5]. 15 października 1923, po ukończeniu kursu, otrzymał dyplom naukowy oficera Sztabu Generalnego. Z dniem 17 grudnia 1923 został przydzielony do Generalnego Inspektoratu Piechoty na stanowisko I oficera sztabu^[6]. W 1924 rozpoczął służę w Ministerstwie Spraw Wojskowych na stanowisku szefa Wydziału Poborowego Departamentu I Piechoty. 9 lipca 1925 został mianowany szefem tego departamentu. W 1926 został urlopowany, a następnie czasowo przeniesiony do dyspozycji szefa Sztabu Generalnego. 14 października 1926 został mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej 30 Dywizji Piechoty w Kobryniu^[7]. 17 marca 1927 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go dowódcą 22 Dywizji Piechoty Górskiej w Przemyślu^[8]. 1 stycznia 1928 został awansowany na generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 6. lokatą w korpusie generałów^[9]. 12 października 1934 Prezydent RP zwolnił go ze stanowiska dowódcy dywizji i z dniem 31 grudnia tego przeniósł w stan spoczynku^[10]. Po przejściu na emeryturę mieszkał w Krakowie.

Został osadnikiem wojskowym w osadzie Bystrzyca (gmina Ludwipol)^[11]. Był członkiem oddziału Polskiego Białego Krzyża w Przemyślu^[12].

Zmarł 19 listopada 1958 w Krakowie. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera Cc-4-16)^[13].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)^[14]
• Krzyż Walecznych (trzykrotnie: 1922)^[15]
• Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[16]
• Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja)
• Kawaler Orderu Marii Teresy (Austro-Węgry)

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
• Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
• Mariusz Patelski, Polacy - kawalerowie Orderu Wojskowego Marii Teresy 1914–1918, „Teki Biograficzne” 2003, nr 1, s. 47–65.