Stanisław Witek (chemik)
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
profesor nauk chemicznych | |
Specjalność: chemia pestycydów, synteza organiczna | |
Alma Mater | |
Doktorat | |
Profesura | |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
Stanisław Witek (ur. 12 kwietnia 1932 w Sosnowcu, zm. 6 stycznia 2015 we Wrocławiu) – polski chemik, profesor Politechniki Wrocławskiej, specjalista chemii pestycydów i syntezy organicznej[1]. Przewodniczący International Scientific Advisory Board on Sea-Dumped Chemical Weapons, wieloletni członek międzynarodowej Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej[2].
Życiorys
Ukończył tam Liceum im. Stanisława Staszica. Studiował w latach 1949–1955 na Wydziale Chemicznym Politechniki Wrocławskiej, specjalizując się w technologii materiałów wybuchowych pod kierunkiem profesora Dionizego Smoleńskiego. Rozprawę doktorską obronił w 1962 roku. Swoją karierę zawodową związał z Wydziałem Chemicznym Politechniki Wrocławskiej, najpierw jako adiunkt w latach 1962–1968, potem docent (1968–1983), następnie jako profesor nadzwyczajny (1983–1995). Profesorem zwyczajnym został w 1995 roku[2].
Zorganizował, a następnie kierował Pracownią Chromatografii Gazowej Centralnego Laboratorium Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej, gdzie w 1969 roku był współtwórcą Instytutu Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych (I-27) jako zastępca dyrektora ds. badań naukowych i współpracy z przemysłem. Od 1972 do 1990 roku (z 3-letnią przerwą) był jego dyrektorem[2].
Był ekspertem w dziedzinie utylizacji broni chemicznej. Jako pierwszy polski uczony znalazł się w międzynarodowym zespole naukowo-doradczym nagrodzonej w 2013 roku Pokojową Nagrodą Nobla Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej z siedzibą w Hadze, której członkiem był przez dwie kadencje (1998–2004)[3][4]. Doradca naukowy ministra spraw zagranicznych ds. broni chemicznej i biologicznej. Z inicjatywy MSZ Litwy zorganizował i przewodniczył International Scientific Advisory Board on Sea-Dumped Chemical Weapons, złożonej z niezależnych ekspertów o uznanym dorobku[5][6][7][8][9].
Był reprezentantem Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej w Komitecie Nauk Chemicznych PAN oraz w zespole ds. biotechnologii MNiSW, brał także udział w radach naukowych i zespołach redakcyjnych czasopism zagranicznych. Przewodniczył komisjom Rady Wydziału Chemicznego oraz Senatu Politechniki Wrocławskiej[2].
Jest autorem ponad 170 artykułów w czasopismach naukowych, 49 patentów i 7 wdrożeń. Wypromował 13 doktorów, siedmioro jego wychowanków jest profesorami w Polsce i na świecie[2]. W 2005 roku wraz ze współpracownikami otrzymał I nagrodę Prezesa Rady Ministrów za wybitne krajowe osiągnięcie naukowo-techniczne[10].
Był żonaty, żona Barbara była również chemikiem. Mieli jedną córkę. Był siostrzeńcem Kazimierza Banysia, profesora Politechniki Wrocławskiej, i Mariana Banysia, chirurga.
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2000)[2][11]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej[2]
- I nagroda Prezesa Rady Ministrów za wybitne krajowe osiągnięcie naukowo-techniczne (2005, wraz ze współpracownikami)[2]
Przypisy
- ↑ Prof. dr inż. Stanisław Witek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2019-05-06] .
- ↑ a b c d e f g h Zmarł profesor dr inż. Stanisław Witek. Pryzmat. [dostęp 2019-05-05].
- ↑ Rozbroją rosyjskie bomby. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2019-05-05].
- ↑ Will Carpenter , The First Year of the OPCW Scientific Advisory Board, „The CBW Conventions Bulletin”, 45, 1999, s. 1-3 [dostęp 2019-05-06] (ang.).
- ↑ United Nations Resolution on sea dumped chemical munitions. [dostęp 2019-05-05].
- ↑ International Dialogues on Underwater Munitions. [dostęp 2019-05-05].
- ↑ The Third International Dialogue on Underwater Munitions. [dostęp 2019-05-05].
- ↑ Bałtyk pełen iperytu. Tygodnik Przegląd. [dostęp 2019-05-05].
- ↑ The first meeting of the Scientific Board on Dumped Chemical Weapons held in Prague. [dostęp 2019-05-05].
- ↑ Substancje biologicznie czynne: uroczyste seminarium z okazji 70-lecia urodzin profesora Stanisława Witka, Wrocław, 21 czerwca 2002. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. [dostęp 2019-05-05].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 października 2000 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2000 r. nr 43, poz. 843).