Stanisław Witowski (zm. 1669)

Stanisław Witowski
Ilustracja
Herb
Rola
Rodzina

Witowscy

Data śmierci

1669

Ojciec

Stanisław Witowski

Matka

Elżbieta Zebrzydowska

Żona

Eleonora Firlej
Elżbieta Bobola

Stanisław Witowski z Popowa herbu Rola (zm. w 1669 roku) – kasztelan sandomierski w latach 1642–1662, podkomorzy łęczycki w latach 1640–1642, chorąży większy łęczycki w latach 1632–1640, starosta kowalski w latach 1631–1649, starosta lubelski w latach 1651–1666, starosta bocheński, knyszyński, krzeczowski, nowotarski i zwoleński[1], pułkownik wojska powiatowego województwa sandomierskiego w 1648 roku[2].

Życiorys

Poseł na sejm (1652), właściciel dóbr: Regów, Wysokie Koło i Boguszówka, Jedlińsk, starosta knyszyński w 1648 roku[3].

Syn Stanisława Witowskiego (zm. 1637), kasztelana brzezińskiego, wielkorządcy krakowskiego (ok. 1616–1624), starosty nowotarskiego, założyciela m. Witów, Dzianisz, Groń, Gliczarów, Obidowa, Białka, Bukowina, Brzegi, Olcza, Poronin, także Zub i Jastrzębiec.

Matką jego była Elżbieta Zebrzydowska – córka kasztelana śremskiego (1592) Andrzeja Zebrzydowskiego.

Deputat na Trybunał Główny Koronny z województwa łęczyckiego w latach 1640/1641. Poseł na sejm zwyczajny 1635 roku, sejm nadzwyczajny 1635 roku, sejm nadzwyczajny 1637 roku, sejm 1638 roku i sejm 1642 roku[4].

Był elektorem Jana II Kazimierza w 1648 roku z województwa sandomierskiego[5]. Na sejmie 1649/1650 roku wyznaczony z Senatu na komisarza komisji wojskowej lubelskiej, która zająć się miała wypłatą zaległych pieniędzy wojsku[6]. W latach 1655–1666, gdy był starostą nowotarskim. Był uczestnikiem konfederacji tyszowieckiej w 1655 roku[7].

Król Jan II Kazimierz przejeżdżał z Czorsztyna przez Nowy Targ na Śląsk. Jako jeden z nielicznych starostów nowotarskich, uzyskał od króla w 1660 prawo poszukiwania i dobywania kruszców na obszarze starostwa nowotarskiego, a więc także w Tatrach. W 1666 na mocy przywileju król cedował starostwo nowotarskie na rzecz Jana Wielopolskiego. W czasie Potopu szwedzkiego był dowódcą pułku jazdy (ok. 500–600 koni) podległym Stefanowi Czarnieckiemu. Wziął udział w bitwie pod Warką w 1656 r. Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego w 1669 roku z województwa sandomierskiego[8].

Fundator kościoła w Wysokim Kole k. Kozienic oraz Kościoła Apostołów Piotra i Andrzeja w Jedlińsku, kościoła Bernardynów w Krakowie (w latach 1659–1680 fundował z Zofią Ługowską).

Jego żoną była Joanna Eleonora Firlej właścicielka m.in. Komborni, a po jej śmierci, córka Alberta Boboli h. Leliwa – Elżbieta Bobola, wychodząc za mąż za kasztelana Witowskiego, otrzymała Iwonicz jako wiano, które przypadło Witowskim.

Przypisy

  1. Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Edward Opaliński i Hanka Żerek-Kleszcz. Kórnik 1993, s. 305.
  2. Dariusz Kupisz, Wojska powiatowe samorządów Małopolski i Rusi Czerwonej w latach 1572 – 1717, Lublin 2008, s. 185.
  3. Svffragia Woiewodztw, y Ziem Koronnych, y Wielk. Xięstwa Litewskiego. Zgodnie na Naiaśnieyszego Iana Kazimierza Obranego Krola Polskiego [...]. Dane, między Warszawą, a Wolą, Dnia 17. Listopada, Roku 1648, [b.n.s]
  4. Олексій Вінниченко, Депутати Коронного трибуналу 1632–1647 рр. // Вісник Львівського університету. Серія історична. Львів, 2009. Вип. 44, s. 296.
  5. Elektorów poczet, którzy niegdyś głosowali na elektorów Jana Kazimierza roku 1648, Jana III. roku 1674, Augusta II. roku 1697, i Stanisława Augusta roku 1764, najjaśniejszych Królów Polskich, Wielkich Książąt Litewskich, i.t.d. / ułożył i wydał Oswald Zaprzaniec z Siemuszowej Pietruski, Lwów 1845, s. 403.
  6. Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 129.
  7. Adam Kersten, Z badań nad konfederacją tyszowiecką, w: „Rocznik Lubelski”, t. I, 1958, s. 116.
  8. Porządek na seymie Walnym Electiey. Między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu Elekcyey należące uchwalony y postanowiony, roku [...] 1669 [słow.] dnia wtorego [...] maia, s. B.

Bibliografia

  • Józef Rafacz: Dzieje i ustrój Podhala nowotarskiego za czasów dawnej Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Kasy im. Mianowskiego, 1935. (pol.).

Media użyte na tej stronie

POL COA Rola.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape przez Bastianowa (Bastiana) na podstawie:
  • Christoph von Bartkowski – hełm, korona, labry
  • Tadeusz Gajl – klejnot, godło
  • Bastianow (Bastian) – wersja wektorowa wszystkich elementów .
, Licencja: CC BY-SA 4.0
Herb Rola
Stanisław Witowski.JPG
Autor: XVIII century anonymous frescoe in Wysokie Koło, Licencja: CC BY 3.0
Stanisław Witowski