Stanisława Zawadzka

Stanisława Zawadzka

Stani, Zavaska

Data i miejsce urodzenia	5 lutego 1890 Warszawa
Data i miejsce śmierci	21 lipca 1988 Skolimów
Narodowość	polska
Język	polski
Alma Mater	Medyczny Instytut Żeński w Petersburgu
Dziedzina sztuki	śpiew
Odznaczenia

Grób Stanisławy Zawadzkiej na Starych Powązkach w Warszawie (stan na marzec 2012)

Stanisława Zawadzka (ur. 5 lutego 1890 w Warszawie, zm. 21 lipca 1988 w Skolimowie) – polska sopranistka i piosenkarka oraz doktor medycyny, znana także jako Zavaska lub Stani.

Życiorys

Urodziła się w Warszawie przy ulicy Nowy Świat 1294, jako najstarsza z czworga dzieci przemysłowca Bronisława Zawadzkiego i Aleksandry z Jedynaków. Dzięki zamożności ojca odebrała staranne wykształcenie w Żeńskim Zakładzie Wychowawczo-Naukowym Emilii Szteinbokówny w Warszawie (ukończone w 1908 z wynikiem celującym), a następnie rozpoczęła w Petersburgu studia medyczne. Mimo kłopotów finansowych spowodowanych śmiercią ojca, ukończyła studia w 1916, otrzymując dyplom nr 150 Medycznego Instytutu Żeńskiego w Petersburgu (przez resztę życia tytułowano ją „pani doktor”).

Lekcje śpiewu zaczęła pobierać w roku 1910. Debiutowała w Rosji w 1918, po I wojnie światowej wróciła do Polski. W 1919 r. podjęła pracę lekarza wojskowego w Szpitalu 4 Dywizji Strzelców generała Lucjana Żeligowskiego. Przeszła z dywizją cały szlak bojowy jako lekarz II ambulansu, za co później jako jedyna kobieta otrzymała odznakę 4 Dywizji Strzelców. Po wojnie pracowała w Warszawie, śpiewając w operze u Emila Młynarskiego i równolegle pracując w laboratorium bakteriologicznym Szpitala Ujazdowskiego. W 1920 została członkiem rzeczywistym Związku Artystów Scen Polskich. W 1921 pojechała do Włoch, gdzie śpiewała i pobierała lekcje śpiewu. Po międzynarodowych tournée w latach 1925–1926, została uznana za gwiazdę i w 1929 została solistką Opery La Scala w Mediolanie; występowała też w Covent Garden w Londynie. Święciła triumfy w tym samym czasie, co jej przyjaciółka, Ada Sari. Od 1935 przeniosła się do Teatru Wielkiego w Poznaniu. W czasie okupacji nie występowała, utrzymując się z lekcji śpiewu. Po wojnie śpiewała jako solistka w Poznaniu do 1948, równocześnie przez pięć lat (do 1950) prowadząc klasę solistyki w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie. W latach 1950–1970 wykładała w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie i prowadziła letnie kursy mistrzowskie. Jej uczennicą była Stefania Woytowicz. W 1960 roku generał Aleksander Zawadzki, jako przewodniczący Rady Państwa PRL, podpisał akt nadania Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski Stanisławie Zawadzkiej, zaś w 1981 roku Krzyżem Komandorskim tego orderu uhonorował ją następny przewodniczący Rady Państwa, Henryk Jabłoński.

Została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera II-1-15).

Bibliografia

• Stanisława Zawadzka — życie dla sztuki. W: Wacław Panek: Kariery i legendy. Szkice o artystach polskiej sceny muzycznej. Zbiór 3. Warszawa: Wydawnictwo Bohdana Wrocławskiego, 1994.
• Cmentarz Stare Powązki: ALEKSANDER ZAWADZKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-06-21] .