Starý most

Starý most
Ilustracja
Stary Most - widok od strony Petrzalki
Poprzednie nazwyMost Františka Jozefa
Most Dunajski
Štefánikov most
Państwo Słowacja
MiejscowośćBratysława
Podstawowe dane
Przeszkodarzeka Dunaj
Długość460 m
Data budowy1889–1890
Data zburzeniaok. 1945
Data odbudowypo 1945
Starý most
Poprzednie nazwyMost Červenej armády
Data zburzenia2013–2014
Położenie na mapie Bratysławy
Mapa konturowa Bratysławy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Starý most”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Starý most”
Położenie na mapie kraju bratysławskiego
Mapa konturowa kraju bratysławskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Starý most”
Ziemia48°08′18″N 17°07′02″E/48,138333 17,117222
BA-riverfront03.jpg

Starý most (Stary Most) – najstarszy istniejący od XIX do XXI wieku most w Bratysławie.

Historia

Pierwszym stałym mostem w Bratysławie, oprócz krótko istniejącego mostu w XV wieku i kilku późniejszych drewnianych, był most pontonowy postawiony na Dunaju w 1825 r. Znajdował się on przy dzisiejszym Placu Ľ. Štúra (słow. Námestie Ľ. Štúra).

Stary Most wybudowano w latach 1889–1890, a uroczystego otwarcia dokonał cesarz i król Franciszek Józef I 1 stycznia 1891. Do roku 1918, kiedy Bratysława należała do Węgier, most nosił imię Franciszka Józefa (słow. Most Františka Jozefa, niem. Franz Josephs Brücke, węg. Ferenc József híd). Zaraz po I wojnie światowej zmieniono nazwę na neutralny Most Dunajski (Donaubrücke, Duna híd), a przez większość istnienia I Republiki Czechosłowackiej i niepodległego państwa słowackiego nazywał się Štefánikov most, na cześć słowackiego polityka Milana Štefánika. Pod koniec II wojny światowej został zniszczony w czasie bombardowania; odbudowała go Armia Czerwona (oraz niemieccy jeńcy wojenni) i w okresie rządów komunistycznych nosił on miano Mostu Armii Czerwonej (Most Červenej armády). Po 1989 nadano mu nową, neutralną nazwę Starego Mostu.

Most miał 460 metrów długości, był konstrukcji żelaznej i umieszczono go na kamiennych filarach. Znajdował się na nim chodnik dla pieszych, dwa pasy drogi (jeden w każdą stronę) oraz jedna nitka torów kolejowych, która jednak od 1985 nie była używana. Jako pierwsze kursowały tam pociągi z ówczesnego Pressburga do Szombathely (linię otwarto w tym samym roku co Stary Most). Później kursował tam pociąg elektryczny (właściwie tramwaj międzymiejski) pomiędzy Wiedniem a Pressburgiem (Pressburger Bahn).

Demontaż mostu

Most, wybudowany jako konstrukcja tymczasowa, przetrwał kilkadziesiąt lat i w pierwszej dekadzie XXI wieku był w coraz gorszym stanie technicznym. W 2008 zawieszono na nim ruch samochodów, a w 2010 zamknięto go również dla komunikacji miejskiej oraz dla pieszych i rowerzystów.

Dla tych ostatnich przywrócono ruch na moście w 2011, jednak 2 grudnia 2013 został całkowicie zamknięty i rozpoczęto jego rozbiórkę (choć początkowo planowano go wpisać w całości na listę zabytków), która zakończyła się wiosną następnego roku. Dwa z historycznych filarów mają zostać zachowane i po nadbudowie ma na nich powstać nowy most, służący jedynie pieszym, rowerzystom, a także tramwajom z Petržalki do centrum Bratysławy.

Otwarcie nowego mostu zaplanowano na połowę 2015.

Media użyte na tej stronie

IconBridge-bk.svg
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
Ikona mostu do legendy mapy.
Stary most.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Wizzard (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Bratislava location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Ta mapa of Bratislava, Slovakia została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Bratislava Region - outline map.svg
Autor: Caroig, Licencja: CC BY-SA 3.0
Outline map of the Bratislava Region, Slovakia, ready for the Geobox template, calibrated at en:Template:Geobox locator Bratislava Region
BA-riverfront03.jpg
Bratislava riverfont