Star 1466

Star 1466

Wojskowy Star 1466
Producent	Star Trucks / MAN Star Trucks & Buses
Zaprezentowany	wrzesień 1999
Okres produkcji	2001–2006
Miejsce produkcji	Starachowice
Poprzednik	Star 266, Star 1366
Następca	Star 1444
Dane techniczne
Segment	terenowy samochód ciężarowy średniej ładowności
Silniki	MAN D0826LFG15 wysokoprężny o mocy 220 KM[1]
Skrzynia biegów	ZF 6S850, 6-biegowa
Napęd	6×6
Długość	7400 mm[2]
Szerokość	2500 mm[2]
Wysokość	3300 mm[2]
Rozstaw osi	3315 / 1350 mm[1]
Ładowność	6000 kg[1]
Dane dodatkowe
Pokrewne	Star 1266 Star S2000

Star 1466 − samochód ciężarowo-terenowy, trzyosiowy, produkowany w latach 2001–2006 przez zakłady Star Trucks w Starachowicach (od 2003 roku MAN STAR Trucks & Buses). Stanowił jedną z ostatnich ciężarówek terenowych marki Star. Samochody tego typu użytkowane są w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, w armii Jemenu oraz przez służby cywilne.

Historia

Terenowy Star 1466 należy do ostatniej generacji ciężarówek tej marki skonstruowanej w zakładach w Starachowicach pod koniec lat 90. XX wieku, specjalnie dla potrzeb Wojska Polskiego^[1]. Miał być cięższym następcą masowo używanej trzyosiowej ciężarówki terenowej Star 266, pochodzącej z lat 70, stanowiącej podstawowy środek transportu taktycznego w Wojsku Polskim^[3], o masie całkowitej około 11 ton^[4]. Pierwszą próbę jej zastąpienia stanowił trzyosiowy model Star 1366 z końca lat 80, który wprowadził między innymi odchylaną kabinę, lecz pozostał prototypem^[1]. Na skutek nawiązanej w 1998 roku współpracy z koncernem MAN, w kolejnej generacji Starów opracowanej w Starachowicach zastosowano kluczowe komponenty produkcji MAN-a, przede wszystkim nowoczesne silniki i kabiny (z serii L2000)^[1][3]. Proces ten nasilił się po sprzedaży zakładów Star MAN-owi w grudniu 1999 roku^[3].

Oznaczenie modelu 1466 pochodzi od dopuszczalnej masy całkowitej 14 ton i napędu 6×6, natomiast ładowność wynosi 6 ton. Do tej samej generacji należał także lżejszy 12-tonowy trzyosiowy Star 1266 i 9/10-tonowy dwuosiowy Star 944, jednakże do produkcji skierowano ostatecznie tylko modele 1466 i 944^[3]. Prototyp Stara 1466 zaprezentowano we wrześniu 1999 roku na MSPO w Kielcach, gdzie został wyróżniony nagrodą Defender^[1].

Spośród nowych modeli trzyosiowych, po przeprowadzeniu testów oraz badań zdecydowano się na wdrożenie do produkcji w 2001 roku jedynie modelu 1466, który oprócz większej ładowności posiadał również mocniejszy o 65 KM silnik^[5].

W 2006 roku koncern MAN w ramach polityki korporacyjnej zdecydował o zakończeniu montażu Stara 1466 w Starachowicach i w ogóle ciężarówek własnej konstrukcji zakładów Star, co było między innymi związane z zaprzestaniem produkcji kabin tego typu w Europie i skupieniem produkcji ciężarówek w austriackich zakładach w Steyr^[6]. Już wcześniej też konstrukcja ta nie była przez właściciela zakładów promowana za granicą do zastosowań militarnych, mimo potencjalnej możliwości eksportu^[6].

Opis modelu

Napęd stanowi rzędowy 6-cylindrowy turbodoładowany silnik wysokoprężny MAN D0826 LFG15 o pojemności skokowej 6,87 l, spełniający normę Euro 2^[1]. Rozwija moc maksymalną 162 kW (220 KM) przy 2400 obr./min i osiąga maksymalny moment obrotowy 820 Nm przy 1500 obr./min^[1]. Silnik współpracował z mechaniczną skrzynią biegów ZF 6S850 o 6 przełożeniach do przodu i 1 do tyłu oraz skrzynią rozdzielczą Steyr VG750 z mechanizmem różnicowym i dwustopniowym reduktorem terenowym (przełożenia: 1:1 i terenowe 1:2)^[1]. Według innych źródeł, skrzynia rozdzielcza jest typu MAN G1000-2^[2]. Sprzęgło jednotarczowe Fichtel&Sachs MFZ 395^[1]. Jednostopniowe mosty napędowe o przełożeniu 6,33 posiadają blokady mechanizmów różnicowych^[1]. Układ hamulcowy jest dwuobwodowy, bębnowo-szczękowy, z systemem ABS^[1]. Hamulec awaryjny i postojowy działający na koła środkowe i tylne^[1]. Ogumienie jest pojedyncze o rozmiarach 14.00R20^[1]. Prędkość maksymalna wynosi 86 km/h^[1]. Instalacja elektryczna jednoprzewodowa ma napięcie 24 V, wodoodporna, ekranowana, przystosowana do jazdy w warunkach zaciemnienia^[1]. Samochód przystosowany jest do brodzenia^[1].

Samochód może być wyposażony w krótką dwumiejscową kabinę dzienną, długą dwumiejscową kabinę z leżanką lub wydłużoną czterodrzwiową kabinę załogową dla 4-6 osób^[1]. Wszystkie kabiny są odchylane hydraulicznie do przodu, dla dostępu do silnika^[1]. Na podwoziu samochodu Star 1466 można montować różne wersje zabudowy, jak skrzynia ładunkowa, cysterna, nadwozia aparaturowe, warsztatowe, kontenerowe, nadwozia do przewozu amunicji. Standardowa skrzynia ma wymiary 4440/2440/500 mm i mieści 10 europalet^[1]. W skład wyposażenia wchodzi wciągarka o sile uciągu 60 kN^[1]. Pierwszą zaprezentowaną na MSPO w 1999 roku wersją zabudowy była wersja z wydłużoną czterodrzwiową kabiną i wyrzutnią rakietową BM-21M, która jednak nie weszła w takiej postaci na uzbrojenie^[7]. W 2002 roku zaprezentowano wersję z opancerzeniem o masie 450 kg montowanym na kabinie^[8].

Ładowność taktyczna Stara 1466 wynosi 6 ton, może on holować przyczepę o masie 8,5 ton^[1]. Samochód może pokonywać brody głębokości 1,2 m^[1].

Zastosowanie

Wojsko Polskie zamawiało jedynie nieznaczne liczby ciężarówek Star 1466, używanych głównie jako baza dla specjalnych zabudów^[6]. Podstawową ciężarówką zastępującą Stara 266 w roli samochodu do transportu taktycznego stał się natomiast lżejszy Star 944^[6]. W 2000 roku wojsko zakupiło 2 egzemplarze Stara 1466^[9], następnie w 2003 roku 8^[10], w 2004 roku 10^[11], w 2005 roku 5^[12] i w 2006 roku 40^[6]. W 2007 roku jeszcze wojsko odebrało ostatnie 10 samochodów Star 1466^[13], podnosząc tym samym ich liczbę do 75.

Jako następcę dla wojska MAN proponował produkowaną w Austrii dwuosiową 14-tonową ciężarówkę Star 1444^[14]. Wojsko Polskie jednakże przez kilka następnych lat nie dokonało wyboru nowego typowego samochodu ciężarowego średniej ładowności i nie zamawiało dalszych ciężarówek terenowych produkcji MAN^[15]. Następcą Stara 1466 zaś w zakresie pojazdów pod zabudowy został natomiast wybrany cięższy Jelcz P662D.35 polskiej produkcji^[6].

Oprócz Wojska Polskiego, 150 Starów 1466 sprzedano do Jemenu w ramach ostatniej transzy kontraktu dotyczącego pierwotnie 550 Starów 266 (podkreśla się, że przez renegocjację kontraktu MAN zapewnił sobie sprzedaż samochodów wykorzystujących więcej komponentów wyprodukowanych w innych fabrykach koncernu poza Polską)^[3].

Ograniczone ilości Starów 1466 sprzedawane były do specyficznych zastosowań na rynku cywilnym, na przykład dla służb energetycznych lub straży pożarnej^[3]. Między innymi, oprócz samochodów z zabudową pożarniczą, w 2003 roku Państwowa Straż Pożarna zakupiła 16 ciężarówek skrzyniowych dla poszczególnych komend wojewódzkich PSP^[16].

Na podwoziu Stara 1466 miał być oparty wóz amunicyjny Waran dla armatohaubic samobieżnych Krab. Do 2004 roku wykonano i przetestowano jego prototyp, lecz następnie, po kilkuletniej przerwie w programie Krab, w związku z zaprzestaniem produkcji Starów, wojsko zdecydowało się na ciężarówki Jelcz 882.53 w układzie 8x8Jelcza^[17][18].

Przypisy

Bibliografia

• Jarosław Brach. Star 1466. „Nowa Technika Wojskowa”. 12/99, s. 20-21, grudzień 1999. Warszawa: Magnum-X. ISSN 1230-1655. 
• Jarosław Brach. Star 266 - projekty modernizacji. Część I. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 4/2018, s. 49-51, kwiecień 2018. Warszawa: Magnum-X. 
• Sławomir Drążkiewicz: Star 266. Warszawa: Bellona i Agencja Wydawnicza CB, 2001, seria: Typy Broni i Uzbrojenia. Nr 194. ISBN 83-11-09343-1.

Linki zewnętrzne

• Zabudowy na terenowym podwoziu Star 1466. CzerwoneSamochody.com. Portal fotografii ratowniczej.