Stara Synagoga w Wieliczce
 nr rej. A-570 z 20.11.1987 | |
 Stara Synagoga w Wieliczce | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | Wieliczka |
| Budulec | murowana |
| Data budowy | połowa XVIII wieku |
| Data likwidacji | |
| Tradycja | ortodoksyjna |
| Obecnie | nie pełni żadnych funkcji, zamknięta dla zwiedzających |
Położenie na mapie Wieliczki  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wielickiego  | |
Położenie na mapie gminy Wieliczka _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Wieliczka") | |
 49°58′41,131″N 20°03′02,938″E/49,978092 20,050816 | |
Stara Synagoga w Wieliczce – synagoga znajdująca się w Wieliczce przy ulicy Wiejskiej 11. Jest najstarszą spośród zachowanych wielickich synagog.
Historia
Synagoga została zbudowana w połowie XVIII wieku po zachodniej stronie centrum żydowskiej osady na Klaśnie, w historycznych granicach Sierczy. Po raz pierwszy została zaznaczona na planach fortyfikacyjnych Wieliczki z lat 1777-1779. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali wnętrze synagogi.
Po zakończeniu wojny budynek przeznaczono na magazyn i taką funkcję pełnił on do początku XXI w. Po II wojnie światowej zlikwidowano stropy i ocalałe dekoracje oraz załamano dach. W 1980 roku przeprowadzono remont zabezpieczający synagogę, m.in. położono stropodach na konstrukcji stalowej oraz skotwiono ściany. Obecnie budynek jest nieużywany i zamknięty dla zwiedzających. Mimo podstawowego zabezpieczenia budowlanego w postaci izolacji fundamentów i odprowadzenia wody opadowej obecny stan techniczny synagogi jest bardzo zły.
Architektura
Murowany z kamienia łamanego i cegły, jednoprzestrzenny i orientowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta. Do dnia dzisiejszego na zewnątrz nad zamurowanym oknem od wschodu zachowały się resztki dekoracji sztukatorskiej, a we wnętrzu fragmenty malowanych inskrypcji hebrajskich i ornamentów roślinnych oraz fragmenty dekoracji sztukatorskiej. Wnęka po Aron ha-kodesz została zamurowana.
Synagoga jest obiektem, który stanowi wartość zabytkową. Została ona wpisana do krajowego rejestru zabytków nieruchomych pod numerem A-570 w dniu 20 listopada 1987 roku.
Synagoga jest obiektem, który stanowi wartość zabytkową. Została ona wpisana do krajowego rejestru zabytków nieruchomych pod numerem A-570 w dniu 
Linki zewnętrzne
- Stara Synagoga w Wieliczce na portalu Wirtualny Sztetl
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol zabytku judaizmu do legendy mapy
Ikona ze wzoru znaku informacyjnego umieszczonego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w Polsce
Autor: Pawel Zarychta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Stara Synagoga w Wieliczce, ul. Wiejska 11, dzielnica Klasno, ściana północna
Autor: Pawel Zarychta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Stara Synagoga w Wieliczce, ul. Wiejska 11, dzielnica Klasno, ściana zachodnia
Autor:
Autor: Pawel Zarychta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Stara Synagoga w Wieliczce, ul. Wiejska 11, dzielnica Klasno, ściana wschodnia
Autor: Pawel Zarychta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Stara Synagoga w Wieliczce, ul. Wiejska 11, dzielnica Klasno, ściana południowa i wschodnia