Stara Synagoga w Wieliczce
 nr rej. A-570 z 20.11.1987 | |
 Stara Synagoga w Wieliczce | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | Wieliczka |
| Budulec | murowana |
| Data budowy | połowa XVIII wieku |
| Data likwidacji | |
| Tradycja | ortodoksyjna |
| Obecnie | nie pełni żadnych funkcji, zamknięta dla zwiedzających |
Położenie na mapie Wieliczki  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wielickiego  | |
Położenie na mapie gminy Wieliczka _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Wieliczka") | |
 49°58′41,131″N 20°03′02,938″E/49,978092 20,050816 | |
Stara Synagoga w Wieliczce – synagoga znajdująca się w Wieliczce przy ulicy Wiejskiej 11. Jest najstarszą spośród zachowanych wielickich synagog.
Historia
Synagoga została zbudowana w połowie XVIII wieku po zachodniej stronie centrum żydowskiej osady na Klaśnie, w historycznych granicach Sierczy. Po raz pierwszy została zaznaczona na planach fortyfikacyjnych Wieliczki z lat 1777-1779. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali wnętrze synagogi.
Po zakończeniu wojny budynek przeznaczono na magazyn i taką funkcję pełnił on do początku XXI w. Po II wojnie światowej zlikwidowano stropy i ocalałe dekoracje oraz załamano dach. W 1980 roku przeprowadzono remont zabezpieczający synagogę, m.in. położono stropodach na konstrukcji stalowej oraz skotwiono ściany. Obecnie budynek jest nieużywany i zamknięty dla zwiedzających. Mimo podstawowego zabezpieczenia budowlanego w postaci izolacji fundamentów i odprowadzenia wody opadowej obecny stan techniczny synagogi jest bardzo zły.
Architektura
Murowany z kamienia łamanego i cegły, jednoprzestrzenny i orientowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta. Do dnia dzisiejszego na zewnątrz nad zamurowanym oknem od wschodu zachowały się resztki dekoracji sztukatorskiej, a we wnętrzu fragmenty malowanych inskrypcji hebrajskich i ornamentów roślinnych oraz fragmenty dekoracji sztukatorskiej. Wnęka po Aron ha-kodesz została zamurowana.
Synagoga jest obiektem, który stanowi wartość zabytkową. Została ona wpisana do krajowego rejestru zabytków nieruchomych pod numerem A-570 w dniu 20 listopada 1987 roku.
Synagoga jest obiektem, który stanowi wartość zabytkową. Została ona wpisana do krajowego rejestru zabytków nieruchomych pod numerem A-570 w dniu 
Linki zewnętrzne
- Stara Synagoga w Wieliczce na portalu Wirtualny Sztetl
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Pawel Zarychta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Stara Synagoga w Wieliczce, ul. Wiejska 11, dzielnica Klasno, ściana północna
Symbol zabytku judaizmu do legendy mapy
Ikona ze wzoru znaku informacyjnego umieszczonego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w Polsce
Autor: Pawel Zarychta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Stara Synagoga w Wieliczce, ul. Wiejska 11, dzielnica Klasno, ściana zachodnia
Autor:
Autor: Pawel Zarychta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Stara Synagoga w Wieliczce, ul. Wiejska 11, dzielnica Klasno, ściana wschodnia
Autor: Pawel Zarychta, Licencja: CC BY-SA 3.0
Stara Synagoga w Wieliczce, ul. Wiejska 11, dzielnica Klasno, ściana południowa i wschodnia