Stare Boiska

Artykuł50°59′40″N 21°57′57″E
- błąd39 m
WD51°N, 22°E
- błąd139227 m
Odległość2609 m
Stare Boiska
wieś
Państwo Polska
Województwo lubelskie
Powiatopolski
GminaJózefów nad Wisłą
Liczba ludności (2011)253[1]
Strefa numeracyjna81
Kod pocztowy24-340[2]
Tablice rejestracyjneLOP
SIMC0382310
Położenie na mapie gminy Józefów nad Wisłą
Mapa konturowa gminy Józefów nad Wisłą, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Stare Boiska”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Stare Boiska”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Stare Boiska”
Ziemia50°59′40″N 21°57′57″E/50,994444 21,965833

Stare Boiskawieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Józefów nad Wisłą[3].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Józefów nad Wisłą[4].

Opis i położenie

Wieś Boiska położona jest w dolinie rzeki Wyżnicy w zlewni Wisły na jej prawym brzegu, przy drodze Kraśnik-Józefów. Zabudowania wsi skupione są w dwóch zasadniczych częściach; część główna położona jest po lewej stronie rzeki przy skrzyżowaniu dróg Kraśnik-Józefów-Grabówka i ciągnie się w kierunku zachodnim. Kilka domostw Boisk Starych położonych przy skrzyżowaniu dróg w kierunku wschodnim nosi nazwę Zamłynie. Natomiast przy drodze prowadzącej od kościoła do Idalina położone jest Zakącie.

Przy rozwidleniu tej drogi stoi na skarpie kapliczka w formie krzyża, z pierwszego dziesięciolecia XX wieku, ufundowana przez Lucjana Skrzetuskiego, właściciela folwarku w Boiskach. W rozwidleniu dróg poniżej kościoła stoi niewielkich rozmiarów obelisk wybudowany dla uczczenia setnej rocznicy powstania listopadowego i pamięci generała Henryka Dembińskiego, jednego z wodzów naczelnych powstania, właściciela Boisk i Grabówki w latach 1829–1830. Napis na pomniku głosi: „1830 By krew przelana nie poszła w niepamięć”.

Części wsi

Integralne części wsi Stare Boiska[5][6]
SIMCNazwaRodzaj
0382326Zaborczeczęść wsi
0382332Zakącieczęść wsi

Historia wsi

Wieś Boiska dziś Stare Boiska powstała w XIV wieku. Najstarsza wzmianka w dokumentach źródłowych o wsi zwanej wówczas Boyska pochodzi z 1419 roku. Należała wówczas, wraz z sąsiednią Chrośliną i Wałowicami do Beaty z Bożego Daru, wdowy po właścicielu Kraśnika i innych okolicznych włości, Dymitrze z Goraja[7]. W latach 1449–1459 dziedzicami byli Katarzyna córka Beaty i jej mąż Jan z Sienna wojewoda sandomierski. U schyłku XV wieku około 1486 roku dziedzicem był Andrzej Sienneński kasztelan biecki i sądecki. W połowie XV wieku wieś należała do parafii Rybitwy. W XV wieś Boiska wraz z Wolą Boiską mają 5 łanów kmiecych. Według rejestru pogłównego z 1678 roku Boiska wieś z kościołem daje pogłówne od 30 poddanych, 8 dworskich i 3 osób z rodziny właścicielki Justyny Czermińskiej[8].

Od czasów Sienieńskich Boiska wchodziły w skład klucza grabowieckiego, którego nazwa pochodzi od wsi Grabówka, gdzie Sienieńscy XVI w.wznieśli rezydencję o charakterze obronnym. Kolejnymi właścicielami majątku w XVII w. byli Myszkowscy h. Jastrzębiec z Mirowa, a w XVIII w. Moszyńscy h. Nałęcz. Po śmierci kasztelana lubelskiego Leona Moszyńskiego w wyniku wieloletnich procesów majątek znalazł się w rękach Henryka Dembińskiego, który po powstaniu listopadowym emigrował za granicę, a dobra zostały skonfiskowane przez rząd.

W latach 40. XIX w. klucz grabowiecki (wraz z Boiskami) nabył Jan Herniczek h. Kotwicz, który doprowadził do jego rozkwitu gospodarczego. Za czasów Herniczka dobra słynęły z sadownictwa. Po śmierci Jana Herniczka w 1884 r. dziedzicami majątku zostały jego dzieci, Adam Herniczek i Emilia z Herniczków Jabłoszewska (Jabłuszewska)[9][10][11].

W 1897 roku kościół murowany w Boiskach uległ gruntownej restauracji, pokryto go blachą cynkową. Dobra Boiska należały wówczas do Lucjana Skrzetuskiego[12].

10 czerwca 1943 żandarmeria niemiecka aresztowała 5 mieszkańców wsi, a następnie ich zamordowała we wsi Bór. 20 sierpnia 1943 Niemcy zamordowali we wsi kilku mieszkańców[13].

Zobacz też

Przypisy

  1. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1194 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-03-10].
  4. Jednostki pomocnicze gminy Józefów nad Wisłą. Urząd Gminy Józefów nad Wisłą. [dostęp 2016-08-25].
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  7. Boiska, [w:] Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu [online], Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010–2014.
  8. Boiska w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego, Tom XV, cz. 1 (Abablewo – Januszowo) z 1900 r.
  9. Grabówka i Boiska [w:] Wisła, Miesięcznik Geograficzny i Etnograficzny, Warszawa 1902
  10. A. Boniecki, Herbarz polski, tom 7, s. 270-271
  11. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom II, s. 779-780
  12. Boiska, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 186.
  13. Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 190.

Media użyte na tej stronie