Stare Grodzkie

Artykuł

53°2′44″N 22°33′8″E

- błąd

38 m

WD

53°2'44"N, 22°33'8"E

- błąd

38 m

Odległość

5 m

Stare Grodzkie
wieś
Ilustracja
Grodzisko z doby piastowskiej pod wsią Grodzkie w Łomżyńskiem.
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

wysokomazowiecki

Gmina

Kulesze Kościelne

Liczba ludności (2011)

117[1][2]

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-208[3]

Tablice rejestracyjne

BWM

SIMC

0400478[4]

Położenie na mapie gminy Kulesze Kościelne
Mapa konturowa gminy Kulesze Kościelne, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Stare Grodzkie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stare Grodzkie”
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego
Mapa konturowa powiatu wysokomazowieckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Stare Grodzkie”
Ziemia53°02′44″N 22°33′08″E/53,045556 22,552222

Stare Grodzkiewieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Kulesze Kościelne[4][5].

Zaścianek szlachecki Stare należący do okolicy zaściankowej Grodzkie położony był w drugiej połowie XVII wieku w powiecie brańskim ziemi bielskiej województwa podlaskiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Bartłomieja Apostoła w Kuleszach Kościelnych[7].

Historia

Grodzkie Stare, Grodzkie Nowe i Grodzkie Szczepanowięta otrzymały nazwę od niedalekiego grodu, jaki istniał nad rzeczką Rokitnicą, w pobliżu wsi Wnory[8].

Pierwotną osadę zwaną Mieczsług, wzmiankowaną jeszcze w roku 1475, założyli rycerze herbu Rola. Być może nazwa ta była starsza, lecz trudno to stwierdzić. Rycerze ci posługiwali się przydomkiem Grodzki (Wojciech Grodzki z Mieczsługa) i z czasem wieś zmieniła nazwę na Grodzkie. W 1493 r. wzmiankowany Alberto haerede de Grodzkie jako jeden z fundatorów parafii w Kuleszach Rokitnicy.

Na pospolite ruszenie w roku 1528 Seło Grockich, liczące 20 rycerzy, wystawiło na wojnę 5 konnych jeźdźców.

W 1569 r. w Bielsku, przysięgę na wierność królowi złożyło ponad 20 Grodzkich: Marcin, Sebastyan, Mikołaj i Aleksy, synowie Stanisława, Jan i Bartłomiej, synowie Macieja, Jan, Kalikst, Stanisław, Jakób i Józef, synowie Mikołaja, Stanisław, Jan, Mikołaj i Jakób, synowie Alberta, Mateusz, syn Trojana, Jan i Zygmunt, synowie Andrzeja, Walenty, syn Michała, Erazm, syn Pawła, Maciej, syn Piotra, Brykciusz, syn Łukasza, Grzegorz, syn Jana, Marcin, syn Aleksego, Eliasz, Jakób i Jan, synowie Stefana i Wincenty, syn Abrahama.

W 1580 r. w osadzie w sumie 39 włók ziemi. Spis podatkowy wymienia Walentego, syna Michała Grodzkiego posiadającego 15 włók oraz młyn. Notowano tu również drugi młyn Jana, syna Stanisława Korabczika.

Według herbarza Bonieckiego w latach 1585-1598 dziedziczyli na Grodzkiem: Maciej, syn Piotra, Walenty, syn Michała, Jan, syn Macieja, Stanisław i Bartłomiej, synowie Andrzeja, Maciej i Michał, synowie Stanisława, Wojciech, Michał, Walenty i Grzegorz, synowie także Stanisława, Stanisław, syn Bartłomieja, Samuel, Ezechiel, Abraham, Jan i Paweł, synowie Pawła, Stanisław i Zbożny, synowie Mikołaja, Wincenty, Wilhelm i Stanisław, synowie Abrahama.

W XVII w. wieś podzielona na trzy części. W 1775 roku według Zygmunta Glogera mieszkało w nich 75 gospodarzy. W XVIII wieku tę miejscowość zwano również jako Grodzkie Kulesze[9].

W roku 1827 Grodzkie Stare liczyły 25 domów i 142 mieszkańców.

Pod koniec XIX w. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich informuje, że miejscowość leży w powiecie mazowieckim, gmina Chojany parafia Kulesze[8]. W 1891 r. w Grodzkich Starych 28 drobnoszlacheckich gospodarstw, średnie o powierzchni 6,1 ha. W 1921 roku wieś liczyła 32 domy i 196 mieszkańców, w tym jedna osoba podała wiarę prawosławną[9].

Z końcem września 1934 roku w Grodzkich zostało założone Koło Młodzieży Ludowej. Rozwijało ono intensywną działalność, która objawiała się w licznych zebraniach oraz w rozpoczętych działaniach pracy: przysposobienia rolniczego, wychowania fizycznego i obywatelskiego oraz sztuki teatralnej[10].

Obiekty zabytkowe

Zobacz też

Przypisy

  1. Wieś Stare Grodzkie w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1195 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Anna Laszuk, Zaścianki i królewszczyzny : struktura własności ziemskiej w województwie podlaskim w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1998, s. 91.
  7. Opis parafii na stronie diecezji
  8. a b Grodzkie stare, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 845.
  9. a b c Gmina Kulesze Kościelne :: Powiat Wysokomazowiecki :: Województwo podlaskie | Historia, www.kuleszek.pl [dostęp 2017-11-26] (pol.).
  10. Przegląd Łomżyński : ilustrowany tygodnik powiat.: łomżyńskiego, ostrołęckiego, ostrowskiego, szczuczyńskiego i wysoko-mazowieckiego. Łomża, R.6, 1934 nr 48 (2 XII) s. 7.. Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa. [dostęp 2015-04-26].
  11. Katalog zabytków sztuki, Województwo łomżyńskie, Pod redakcją M. Kałamajskiej-Saeed, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice, PAN Instytut Sztuki, Warszawa 1986, str. 37

Media użyte na tej stronie

Kulesze Kościelne (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Kulesze Kościelne, Polska
Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat wysokomazowiecki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wysokomazowieckiego, Polska
PL Gloger-Encyklopedja staropolska ilustrowana T.2 224-1.jpg
Ilustracja do „Encyklopedji staropolskiej ilustrowanej” Zygmunta Glogera.