Stare Kotkowice

Stare Kotkowice
wieś
Ilustracja
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0

Kościół pw. św. Barbary
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Głogówek

Liczba ludności (2011)

409[1]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-250[2]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0493907[3]

Położenie na mapie gminy Głogówek
Mapa konturowa gminy Głogówek, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stare Kotkowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Stare Kotkowice”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Stare Kotkowice”
Ziemia50°20′33″N 17°54′18″E/50,342500 17,905000

Stare Kotkowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Alt Kuttendorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Głogówek[4]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Kotliny Raciborskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 409 osób[1].

Geografia

Widok ogólny wsi od północy

Położenie

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 11 km od granicy z Czechami, w zachodniej części Kotliny Raciborskiej. Należy do Euroregionu Pradziad[5]. Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[6].

Środowisko naturalne

W Starych Kotkowicach panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,4 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Starych Kotkowic wynoszą 630 mm. Dominują wiatry zachodnie[7].

Nazwa

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod zniekształconą, polską nazwą Stara Kuttkowice oraz nazwą zgermanizowaną Alt Kuttendorf we fragmencie Kuttendorf Alt, polnisch Stara Kuttkowice”[8]. Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje wieś pod niemiecką nazwą Alt Kuttendorf, a także wymienia polską nazwę Stary Kutkowice[9].

W Spisie miejscowości województwa śląsko-dąbrowskiego łącznie z obszarem ziem odzyskanych Śląska Opolskiego wydanym w Katowicach w 1946 wieś wymieniona jest pod polską nazwą Kutkowice Stare[10]. 1 grudnia 2009 wprowadzono dodatkową nazwę wsi w języku niemieckimAlt Kuttendorf[11].

Historia

(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas I i II wojny światowej

Wieś po raz pierwszy wzmiankowana była w kronikach z XIII wieku w akcie darowizny księcia Kazimierza I opolskiego dla klasztoru w Czarnowąsach[12].

Następna wzmianka, o sporze proboszcza Michaela z Biedrzychowic z parafianami ze Starych Kotkowic, pochodzi z dokumentu księcia głogówecko-prudnickiego Bolka V Husyty z dnia 27 marca 1430. Stamtąd pochodzi również pierwsza wzmianka o istniejącym kościele we wsi. Kościół został dokładnie opisany w protokole wizytacyjnym Diecezji Wrocławskiej z 1687. Wówczas patronat nad nim sprawował klasztor w Czarnowąsach. Obecny kościół pw. św. Barbary został zbudowany w 1847[12].

Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 483 mieszkańców Starych Kotkowic 16 posługiwało się językiem niemieckim, a 497 językiem polskim[13]. Po I wojnie światowej we wsi powstał pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas niej.

Do głosowania podczas plebiscytu uprawnionych było w Starych Kotkowicach 279 osób, z czego 207, ok. 74,2%, stanowili mieszkańcy (w tym 207, ok. 74,2% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 276 głosów (ok. 98,9% uprawnionych), w tym 275 (ok. 99,6%) ważnych; za Niemcami głosowało 255 osób (ok. 92,4%), a za Polską 20 osób (ok. 7,2%)[14].

Po zakończeniu II wojny światowej do pomnika upamiętniającego I wojnę została dobudowana płyta poświęcona mieszkańcom poległym w latach 1939–1945.

Liczba mieszkańców wsi

Zabytki

(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Kościół filialny pw. św. Barbary

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[18]:

  • kaplica pw. św. Barbary, obecnie kościół fil., z XVIII w.
  • kapliczka, ul. Polna 1, z XIX w., wypisana z księgi rejestru
  • kaplica przy domu nr 17, z 1827 r.

Transport

(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Droga krajowa nr 40 w Stary Kotkowicach

Przez Stare Kotkowice przebiega droga krajowa

Kultura

W Starych Kotkowicach działa Niemieckie Koło Przyjaźni (Deutscher Freundeskreis) – oddział terenowy Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim[19].

Ludzie związani ze Starymi Kotkowicami

  • Valentin Torka (1867–1952) – botanik, badacz flory i fauny na Śląsku i Wielkopolsce, urodzony w Starych Kotkowicach

Przypisy

  1. a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1195 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. Dziennik Ustaw 2013 poz.200. [dostęp 2014-01-05].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. Mapa interaktywna, emapy.com [dostęp 2020-06-08].
  6. Bank Danych o Lasach – Mapa, bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
  7. Klimat: Stare Kotkowice: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2020-06-08].
  8. Knie 1830 ↓, s. 396.
  9. Felix Triest 1865 ↓, s. 1075.
  10. P. Wicik: Spis miejscowości województwa śląsko-dąbrowskiego łącznie z obszarem ziem odzyskanych Śląska Opolskiego, tudzież podział administracyjny województwa na powiaty, gminy i gromady. Katowice: 1946, s. 28.
  11. Stanisław Stadnicki, Głogówek – Oberglogau, tygodnikprudnicki.pl, 1 października 2008 [dostęp 2022-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-07].
  12. a b Sołectwa Gminy Głogówek, www.gminaglogowek.info [dostęp 2020-06-08].
  13. Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 75.
  14. Odpis urzędowego dziennika Komisji Międzysojuszniczej Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku w Opolu „Journal Officiel de Haute-Silésie” Nr. 21 z dnia 7-go maja 1921 r., zawierającego wyniki plebiscytu na Górnym Śląsku.. Katowice: Biuro Sejmu Śląskiego, 1932-10-10, s. 7. [dostęp 2013-07-05]. (fr. • pol.).
  15. a b c Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt, treemagic.org [dostęp 2020-06-08].
  16. Willkommen bei Gemeindeverzeichnis.de, www.gemeindeverzeichnis.de [dostęp 2020-06-08].
  17. a b c d Wieś Stare Kotkowice w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-06-08] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  18. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 107. [dostęp 2013-01-09].
  19. DFK Stare Kotkowice / Alt Kuttendorf

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
2011-01 Stare Kotkowice 01 kaplica św. Barbary.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Stare Kotkowice - kaplica p.w. św. Barbary, obecnie kościół filialny, XVIII w. (zabytek nr 557/59 z 24.02.1959)
2011-01 Stare Kotkowice 07.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Stare Kotkowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Alt Kuttendorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Głogówek.
Głogówek (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of gmina Głogówek, Poland.
2011-01 Stare Kotkowice 03.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Stare Kotkowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Alt Kuttendorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Głogówek.
Prudnik County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Prudnik County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.56 N
  • S: 50.25 N
  • W: 17.43 E
  • E: 18.06 E
2011-01 Stare Kotkowice 02.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Stare Kotkowice - kaplica p.w. św. Barbary, obecnie kościół filialny, XVIII w. (zabytek nr 557/59 z 24.02.1959)