Stare Leśne Bohatery

Artykuł53°47′48″N 23°32′01″E
- błąd38 m
WD53°50'N, 23°34'E
- błąd20761 m
Odległość51 m
Stare Leśne Bohatery
—wieś—
Ilustracja
Zrujnowana kapliczka upamiętniająca Tolerancję religijną
Państwo Polska
Województwo podlaskie
Powiataugustowski
GminaLipsk
Liczba ludności (2009)57[1][2]
Strefa numeracyjna87
Kod pocztowy16-315[3]
Tablice rejestracyjneBAU
SIMC0761940[4]
Położenie na mapie gminy Lipsk
Mapa konturowa gminy Lipsk, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Stare Leśne Bohatery”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Stare Leśne Bohatery”
Położenie na mapie powiatu augustowskiego
Mapa konturowa powiatu augustowskiego, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Stare Leśne Bohatery”
Ziemia53°47′48″N 23°32′01″E/53,796667 23,533611

Stare Leśne Bohatery (biał. Старыя Лясныя Багатыры, lit. Stare Lešne Bohaterai) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie augustowskim, w gminie Lipsk[4][5]. Leży tuż przy granicy z Białorusią.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Po białoruskiej stronie granicy znajduje się wieś Polne Bohatery (Польныя Багатыры).

Historia

Nazwa wsi może pochodzić od biał. „багатыр” – bogaty człowiek. Jednak według innej wersji nazwa pochodzi od nazwiska Bohatyrowiczów (wymienionych m.in. w powieści Nad Niemnem) – rodu z drobnej szlachty, osadzonego tutaj w XVI wieku przez monarchów jako tzw. osoczników, strażników okolicznych królewskich puszczy. Swoją posługę pełnili aż do rozbiorów[6].

W czasie przynależności tych terenów do Imperium Rosyjskiego miejscowa ludność unicka została zmuszona do przejścia na prawosławie. Dopiero w 1905 roku dekret carski o tolerancji religijnej pozwolił na wybór pomiędzy katolicyzmem a prawosławiem. Mieszkańcy niemal w całości przyjęli rzymski katolicyzm. Świadectwem tego są liczne krzyże i kapliczki upamiętniające rok 1905 i tolerancję religijną. Doszło do sytuacji, że miejscowi, etnicznie pochodzenia ruskiego i używający gwary białoruskiej, identyfikując się z katolicyzmem uważają się za Polaków[6].

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego w 1880 roku tak opisywał Leśne Bohatery: wieś rządowa, (...) śród błot i lasów, na poł[udniowym] krańcu puszczy augustowskiej, o 2 w[iorsty] na półn[oc] od Bartnik. W r. 1827 B. Leśne miały 40 d[o]m[ów] i 239 miesz]k[ańców], obecnie 53 domy i 330 mieszk[ańców][7].

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwana była przez 219 osób, wśród których 214 było wyznania rzymskokatolickiego, a 5 mojżeszowego. Jednocześnie 214 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, a 5 żydowską. We wsi było 44 budynków mieszkalnych[8].

Obecnie historyczne Bohatery podzielone są na Stare i Nowe – te drugie powstały, kiedy na przełomie XVIII i XIX wieku starą wieś zniszczył pożar[9]. Część osób przeniosła się też do sąsiedniego Wołkusza[10].

W ostatnich latach na terenie wsi odkryto pozostałości wczesnośredniowiecznego grodziska.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Wieś Stare Leśne Bohatery w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2020-11-25] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1195 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ a b Grzegorz Rąkowski: Polska Egzotyczna. Część I. Przewodnik. Pruszków: Oficyna wydawnicza "Rewasz", 2005, s. 155-158. ISBN 83-89188-37-6.
  7. ↑ Bohatery, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 285.
  8. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 4.
  9. ↑ Wędrowny zakład fotograficzny
  10. ↑ Grzegorz Rąkowski: Polska Egzotyczna. Część I. Przewodnik. Pruszków: Oficyna wydawnicza "Rewasz", 2005, s. 151. ISBN 83-89188-37-6.
Gmina Lipsk
wsie
Kolonia
Części wsi

POL Lipsk COA.svg

Media użyte na tej stronie

Lipsk (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Lipsk, Polska
Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat augustowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu augustowskiego, Polska
Stare Leśne Bohatery (Старыя Лясныя Багатыры) - chapel.JPG
Autor: Pudelek (Marcin Szala), Licencja: CC BY-SA 3.0
Stare Leśne Bohatery (Старыя Лясныя Багатыры) - zrujnowana kapliczka, upamiętniająca carski ukaz o Tolerancji religijnej z 1905 roku