Stare Masiewo

Artykuł

52°49′37″N 23°54′28″E

- błąd

38 m

WD

52°46'N, 23°56'E

- błąd

20412 m

Odległość

1324 m

Stare Masiewo
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

hajnowski

Gmina

Narewka

Sołectwo

Stare Masiewo

Wysokość

157 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

73[1][2]

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

17-220[3]

Tablice rejestracyjne

BHA

SIMC

0037285[4]

Położenie na mapie gminy Narewka
Mapa konturowa gminy Narewka, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Stare Masiewo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Stare Masiewo”
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego
Mapa konturowa powiatu hajnowskiego, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Stare Masiewo”
Ziemia52°49′37″N 23°54′28″E/52,826944 23,907778
Krzyże wotywne

Stare Masiewo (Masiewo I, Masiewo Stare) – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Narewka[5][4].

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa białostockiego.

W okresie II RP wieś należała do gminy Masiewo.

Od południa wieś graniczy z Białowieskim Parkiem Narodowym, od wschodu z Białorusią.

Do 2000 w 95% mieszkańców wsi było wyznania prawosławnego. W ostatnich latach grunty wsi wykupowane są przez mieszkańców miast, którzy budują tam domy letniskowe. Masiewo to typowa ulicówka z zabudową w przeważającej części drewnianą. W całej wsi są tylko trzy murowane domy.

Około kilometra na południe od wsi, już w Puszczy, znajduje się stary cmentarz ewangelicki. To pozostałość po osadnikach niemieckich, którzy osiedlili się w Masiewie i pobliskiej wsi Czoło (dziś na terenie Białorusi) na początku XIX wieku.

Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii św. Mikołaja w Narewce, a wierni kościoła rzymskokatolickiego do parafii św. Jana Chrzciciela w Narewce[6].

Integralne części wsi

Integralne części wsi Stare Masiewo[5][4]
SIMCNazwaRodzaj
0037291Zamoszekolonia

Historia

Miejscowość powstała na miejscu dawnego uroczyska Masiewo, w którym już od XVII wieku produkowano potaż. W drugiej połowie XVIII wieku zbudowano tu fabrykę potażową z urządzeniami do przeróbki popiołu drzewnego na sole potasowe. Dla obsługi fabryki sprowadzono, głównie z Mazowsza, budników, którzy wycięli znaczny obszar lasu. Po upadku zakładu w 1792 roku część z osadników powróciła w swoje strony, lecz pozostali osiedlili się jako rolnicy na wykarczowanych przez siebie gruntach.

W końcu XIX wieku władze carskie planowały przesiedlić mieszkańców Masiewa na Wołyń, a polanę masiewską zalesić. Wobec braku zgody mieszkańców projekt jednak porzucono.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś liczyła 58 budynków mieszkalnych i 534 mieszkańców, w tym: 461 prawosławnych, 41 katolików, 26 starozakonnych i 6 ewangelików[7].

Przed II wojną światową Masiewo było dużą (liczącą ponad 200 domów) wsią, w której znajdowały się dwie żydowskie karczmy, sklep i biblioteka. Mieszkańcy, w zdecydowanej większości prawosławni, uczęszczali na nabożeństwa do pobliskiej cerkwi parafialnej znajdującej się w Cichej Woli. Obecnie zarówno cerkiew, jaki i cmentarz, na którym znajdują się groby dawnych mieszkańców Masiewa, znajdują się na terytorium Białorusi.

W lipcu 1941, w ramach akcji tzw. „oczyszczania Puszczy Białowieskiej” inspirowanej przez Hermanna Göringa, hitlerowcy wysiedlili mieszkańców Masiewa, a wieś zrównali z ziemią. Chodziło o utworzenie wokół Puszczy strefy niezamieszkanej, aby utrudnić działalność partyzantom. Ludność wysiedlona została kilkaset kilometrów na wschód. Po wojnie do Masiewa wróciło tylko 1/3 byłych mieszkańców. W Masiewie stacjonowała strażnica WOP.

W 1980 r. w ramach badań dialektologicznych przeprowadzonych w Masiewie pod kierunkiem Janusza Siatkowskiego odnotowano, że podstawowym środkiem porozumiewania się mieszkańców między sobą jest gwara białoruska[8].

Zobacz też

Przypisy

  1. Wieś Stare Masiewo w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2021-01-16] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1195 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Rejestr TERYT
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Opis parafii na stronie diecezji
  7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 9.
  8. Stanisław Glinka: Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980, s. 54. [dostęp 2018-07-10].

Bibliografia

  • Grzegorz Rakowski, Polska egzotyczna, Oficyna wydawnicza Rewasz, Pruszków 1999.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Narewka (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Narewka, Polska
Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat hajnowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu hajnowskiego, Polska
Podlaskie - Narewka - Stare Masiewo 20130608 05.JPG
Autor: Krzysztof Kundzicz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyże przy wjeździe do Starego Masiewa, gmina Narewka, podlaskie
Podlaskie - Narewka - Stare Masiewo 20130608 02.JPG
Autor: Krzysztof Kundzicz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Stare Masiewo, gmina Narewka, podlaskie