Stare Siołkowice

Artykuł

50°48′14″N 17°46′04″E

- błąd

39 m

WD

50°48'N, 17°46'E

- błąd

2316 m

Odległość

464 m

Stare Siołkowice
wieś
Ilustracja
Kościół św. Michała Archanioła w Starych Siołkowicach
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

opolski

Gmina

Popielów

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-083

Tablice rejestracyjne

OPO

SIMC

0502405

Położenie na mapie gminy Popielów
Mapa konturowa gminy Popielów, na dole znajduje się punkt z opisem „Stare Siołkowice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Stare Siołkowice”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Stare Siołkowice”
Ziemia50°48′14″N 17°46′04″E/50,803889 17,767778
Strona internetowa

Stare Siołkowice[1] (dodatkowa nazwa w j. niem. Alt Schalkowitz) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Popielów. Z miejscowością związany jest administracyjnie przysiółek Biedaszka.

Nazwa

Według niemieckiego nauczyciela Heinricha Adamy’ego nazwa wywodzi się od polskiego określenia osadnictwa[2]. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu jako najstarszą nazwę wymienia Sialkowice podając jej znaczenie „Ansiedlungsplatz”, czyli w języku polskim „miejsce zasiedlenia”[2]. Nazwa została później fonetycznie zgermanizowana na Schalkowitz[2], a później na Alt Schalkowitz i utraciła swoje pierwotne znaczenie.

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod polską nazwą Śialkowice oraz niemiecką Alt Schialkowitz[3]. Ze względu na polskie pochodzenie 10 sierpnia 1936 r. w miejsce zgermanizowanej nazwy nazistowska administracja III Rzeszy wprowadziła całkowicie niemiecką nazwę Alt Schalkendorf. 1 kwietnia 1939 r. miejscowość połączono wraz z Nowymi Siołkowicami pod wspólną nazwą Schalkendorf[4]. 1 czerwca 1948 r. nadano miejscowości polską nazwę Stare Siołkowice[5]. Od 1950 r. miejscowość należy administracyjnie do województwa opolskiego.

Historia

Do głosowania podczas plebiscytu uprawnionych było 2098 osób, z czego 1548, ok. 73,8%, stanowili mieszkańcy (w tym 1520, ok. 72,4% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 2041 głosów (ok. 97,3% uprawnionych), w tym 2028 (ok. 99,4%) ważnych; za Niemcami głosowało 1522 osób (ok. 74%), a za Polską 506 osób (ok. 24,8%)[6].

W 1890 r. w miejscowości mieszkało 2412 osób, a w 1933 r. – 2762[4].

Niemcy zostali wyparci z miejscowości 22 stycznia 1945 roku przez jednostki 14 Gwardyjskiej Dywizji Strzeleckiej 33 Gwardyjskiego Korpusu Strzeleckiego 5 Gwardyjskiej Armii 1 Frontu Ukraińskiego. W walkach poległo 168 żołnierzy radzieckich (miejscem ich upamiętnienia był Pomnik Wdzięczności wzniesiony na dawnym cmentarzu, z którego zwłoki zabitych przeniesiono na cmentarz w Kędzierzynie-Koźlu)[7].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[8]:

  • kościół par. pw. św. Michała Archanioła, z l. 1825-30, 1933 r.
  • młyn wodny, ul. Młyńska 21, murowano-drewniany, XIX w., przeniesiony do skansenu
  • wiatrak koźlak, poza wsią, z 1848 r., nie istnieje.

Ludzie związani ze Starymi Siołkowicami

  • Jakub Kania – polski poeta i pisarz ludowy, działacz oświatowy i narodowy
  • Jan Dzierżon – w latach 1834–1835 był wikarym w Starych Siołkowicach
  • Piotr Pampuch (1881–1947) – polski publicysta, dyrektor Biura Sejmu Śląskiego, działacz narodowy i społeczny na Śląsku
  • Rochus Misch – ostatni żyjący mieszkaniec berlińskiego bunkra Hitlera.

Przypisy

  1. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  2. a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 86, OCLC 456751858 (niem.).
  3. Knie 1830 ↓, s. 675.
  4. a b Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Oppeln. 2006. [dostęp 2012-04-05]. (niem.).
  5. Rozporządzenie Ministrów Administracji Pulicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 czerwca 1948 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1948 r. nr 59, poz. 363).
  6. Herbert Kunze: Landsmannschaft der Oberschlesier in B-W. [dostęp 2012-04-05]. (niem.).
  7. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa „Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939–1945”, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, s. 497.
  8. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 98–99. [dostęp 2013-01-06].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Kościół św. Michała Archanioła w Starych Siołkowicach 01.jpg
Autor: Bogdan Starościak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła, 1825-30, 1933, nr rej.: A/145/2011 z 10.02.2011 roku. Kościół zlokalizowany jest przy ul. Michała 1 w Starych Siołkowicach (gm. Popielów, woj. opolskie).
Opole County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.00 N
  • S: 50.49 N
  • W: 17.42 E
  • E: 18.37 E