Stare Załucze

Stare Załucze
wieś
Ilustracja
Krzyż na rozstaju dróg do Urszulina i Nowego Załucza
Państwo Polska
Województwo lubelskie
Powiatwłodawski
GminaUrszulin
Liczba ludności (2011)142[1][2]
Strefa numeracyjna82
Kod pocztowy22-234[3]
Tablice rejestracyjneLWL
SIMC0108996
Położenie na mapie gminy Urszulin
Mapa konturowa gminy Urszulin, po lewej znajduje się punkt z opisem „Stare Załucze”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stare Załucze”
Położenie na mapie powiatu włodawskiego
Mapa konturowa powiatu włodawskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Stare Załucze”
Ziemia51°23′50″N 23°05′42″E/51,397222 23,095000

Stare Załucze (nazwa miejscowości spotykana także w brzmieniu Załucze Stare[4]) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie włodawskim, w gminie Urszulin.

Miejscowość obejmuje zasięgiem parafia rzymskokatolicka św. Izydora w Woli Wereszczyńskiej.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego. Od 1999 wieś należy do powiatu włodawskiego wchodzącego w skład województwa lubelskiego. Obecnie jest to rejon intensywnego rozwoju agroturystyki.

Pochodzenie nazwy wsi

Nazwa wsi wiąże się z położeniem wsi w okolicach jeziora Łukie, położonego na północ od zabudowań wsi (dla mieszkańców wsi położonych na północnym brzegu jeziora obszar położony za jeziorem Łukie).

Części wsi

Integralne części wsi Stare Załucze[5][6]
SIMCNazwaRodzaj
0109004Dyszczytnoczęść wsi

Historia

Od XVI wieku własność Wereszczyńskich, a następnie Załuskich. Od 1803 osiedlenie 15 rodzin niemieckich – głównie smolarzy. Po upadku powstania styczniowego rozpoczęto intensywną akcję kolonizacyjną (1866)[7]. Według danych statystycznych w okresie międzywojennym mieszkało 17 rodzin niemieckich. W 1942 ludność pochodzenia niemieckiego wyjechała do Rzeszy[8]. Od połowy XIX wieku wieś była znanym ośrodkiem produkcji powozów i bryczek węgierskich.

22 lutego 1944 miała miejsce zasadzka na komendanta obwodu włodawskiego AK kpt. Józefa Milerta „Sęp”, którego zastrzelono wraz z jego adiutantem i żołnierzem w domu Państwa Ośków. Wyrok został wykonany przez radziecki oddział dywersyjny Włodimira Mojsenki „Wołodia”[7]. 5 lutego 1945 miała miejsce akcja oddziałów KBW (Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego) przeciwko grupom bojowym WiN.

Poleski Park Narodowy

Wieś leży przy granicy Poleskiego Parku Narodowego, częściowo w jego otulinie i zarazem częściowo na terenie Poleskiego Parku Krajobrazowego (na północ od drogi). Od 1993 funkcjonuje tutaj Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny Poleskiego Parku Narodowego z 5 działami: geograficznym, akwarystycznym, historycznym, etnograficznym i przyrodniczym, a także ścieżką przyrodniczą „Żółwik”. Ma tu również początek ścieżka przyrodnicza „Spławy”.

Zabytki

  • okaz dębu szypułkowego (400 lat) o nazwie „Wieszatiel” o obwodzie 416 cm – powstanie nazwy związane z represjami władz carskich wobec ludności wyznania rzymskokatolickiego i greckokatolickiego
  • nie zachowane ślady XIX-wiecznych wiatraków-koźlaków
  • nie zachowane ślady zboru i cmentarza ewangelickiego
  • chałupa poleska (nr 48) – zbudowana ok. 200 lat temu z drewnianych bali o konstrukcji zrębowej, stromy dach czterospadowy kryty strzechą, charakterystyczne rozplanowanie pomieszczeń i trójwylotowy komin zbiorczy

Galeria

Przypisy

  1. Wieś Stare Załucze w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2018-11-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-05-17].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1197 [dostęp 2020-12-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Nazwę urzędową miejscowości określa rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200). Błędne brzmienie nazwy miejscowości, w stosunku do nazwy urzędowej, znajduje się m.in. na tablicy informacyjnej Poleskiego Parku Narodowego oraz w wydawnictwach parku.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. GUS. Rejestr TERYT
  7. a b Włodzimierz Wójcikowski: Polesia czar: knieje i mszary: przewodnik po Polesiu Zachodnim. Lublin: Wydawnictwo Multico, Wydawnictwo Akademickie, 2005
  8. Michał Hucał: Kantoraty i osady ewangelickie w parafii Cyców (według danych na 1 lutego 1929 r.)

Bibliografia

  • Poleski Park Narodowy. Mapa turystyczna. Skala 1:40.000. Wyd. I. Kraków: Wydawnictwo Kartograficzne Compass, 2012. ISBN 978-83-7605-260-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Stare Załucze 02.JPG
Autor: Azymut (Rafał M. Socha), Licencja: CC BY-SA 4.0
Stare Załucze - krzyż przydrożny (detal)
Stare Załucze 03.JPG
Autor: Azymut (Rafał M. Socha), Licencja: CC BY-SA 4.0
Stare Załucze - krzyż przydrożny
Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny Poleskiego Parku Narodowego (1).JPG
Autor: Azymut (Rafał M. Socha), Licencja: CC BY-SA 4.0
Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny Poleskiego Parku Narodowego w Starym Załuczu
Stare Załucze 04.JPG
Autor: Azymut (Rafał M. Socha), Licencja: CC BY-SA 4.0
Stare Załucze - wiejska chata
Stare Załucze 01.JPG
Autor: Azymut (Rafał M. Socha), Licencja: CC BY-SA 4.0
Stare Załucze - główna droga