Starlink

Starlink – telekomunikacyjny system satelitarny budowany przez amerykańską firmę SpaceX. System ma docelowo składać się z około 12 tys. satelitów umieszczonych na tzw. niskiej orbicie okołoziemskiej (ang. Low Earth Orbit, LEO)[1] na trzech wysokościach – 340 km (ok. 7500 satelitów), 550 km (ok. 1600 satelitów) oraz 1150 km (ok. 2800 satelitów) nad Ziemią[2]. Głównym celem działania systemu jest dostarczanie łączności internetowej na całym globie[3].

Pierwsze satelity systemu zostały umieszczone na orbicie w maju 2019 roku[4]. Do połowy 2020 roku umieszczono na orbicie kilkaset satelitów[5]. Zakończenie budowy systemu (umieszczenie wszystkich 12 tys. urządzeń) jest planowane na rok 2027[6], lecz już w roku 2020 planowane było testowe uruchomienie systemu w niektórych punktach globu[7]. Do maja 2021 umieszczono w sumie ponad 1500 satelitów[8].

Systemy łączności satelitarnej Starlink zostały wykorzystane przez stronę ukraińską podczas inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku[9].

Obecność w mediach

Projekt, podobnie jak wiele innych przedsięwzięć Elona Muska, przyciąga dużą uwagę mediów. Każdy start rakiety Falcon 9 (używanej do transportu satelitów na orbitę), z ładunkiem 60 satelitów systemu Starlink, jest szeroko komentowany w mediach na całym świecie zarówno tych branżowych jak i ogólnotematycznych. W krótkim czasie po wystrzeleniu satelity są dobrze widoczne oraz łatwo rozpoznawalne z Ziemi (tworzą charakterystyczną poruszającą się linię na nocnym niebie)[10][5]. Szereg ośrodków oraz indywidualnych astronomów amatorów publikuje zdjęcia, filmy i inne materiały w sieci[11].

Kontrowersje

Projekt budzi kontrowersje. Wysłanie bezprecedensowo dużej liczby satelitów (12 tys.) przez wielu komentatorów jest nazywane „zawłaszczaniem” lub „zatykaniem” nieba[12][13]. Szczególnie dobrze udokumentowane uwagi pochodzą ze środowiska astronomów: uważają oni, że tak duża liczba obiektów uniemożliwi w praktyce szereg rodzajów badań kosmosu prowadzonych z Ziemi[14][15].

W odpowiedzi na część zarzutów firma SpaceX zdecydowała się na zbudowanie satelitów odbijających mniej światła (satelity „Darksat”)[16]. Pierwsze badania związane z własnościami tych satelitów wskazują, że nie zostały osiągnięte cele redukcji jasności tych obiektów[17].

Projekty konkurencyjne

Starlink nie jest jedynym tego typu projektem będącym obecnie w planach lub w realizacji. Do konkurencyjnych projektów należą[3][18]:

Przypisy

  1. ↑ Debopam Bhattacherjee i inni, Gearing up for the 21st century space race, „Proceedings of the 17th ACM Workshop on Hot Topics in Networks”, dl.acm.org, DOI: 10.1145/3286062.3286079#d4378083e1 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  2. ↑ SpaceX Launches First Volley of Starlink Satellites, Sky & Telescope, 29 maja 2019 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  3. ↑ a b Mark Harris, Tech giants race to build orbital internet [News], „IEEE Spectrum”, 55 (6), 2018, s. 10–11, DOI: 10.1109/MSPEC.2018.8362213, ISSN 1939-9340 [dostęp 2020-06-06].
  4. ↑ Jonathan O'Callaghan, SpaceX Launches First Starlink Satellites In Space Internet Battle, Forbes [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  5. ↑ a b Już prawie 500 satelitów Starlink na niebie. SpaceX wysyła 8. serię statków, www.urania.edu.pl [dostęp 2020-06-06] (pol.).
  6. ↑ SpaceX Is Banking on Satellite Internet. Maybe It Shouldn't, „Wired”, ISSN 1059-1028 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  7. ↑ Elon Musk says Starlink internet private beta to begin in roughly three months, public beta in six, TechCrunch [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  8. ↑ Rakieta Falcon 9 wyniosła 52 satelity Starlink i 2 ładunki dla klientów w misji Starlink L26, www.urania.edu.pl [dostęp 2021-05-17] (pol.).
  9. ↑ UkraineX: How Elon Musk’s space satellites changed the war on the ground, POLITICO, 8 czerwca 2022 [dostęp 2022-10-14] (ang.).
  10. ↑ Piotr Cieśliński, Dziś w nocy na niebie ekspres Elona Muska. 60 nowych satelitów Starlink poleciało na orbitę, wyborcza.pl, 4 czerwca 2020 [dostęp 2020-06-06].
  11. ↑ James Pero, Amateur astronomer captures Starlink satellites on video, Mail Online, 27 maja 2019 [dostęp 2020-06-06].
  12. ↑ Elon Musk wysyła na orbitę swoje satelity Starlink, w środowisku naukowców wrze. „Będzie jak w powieściach science fiction”, tokfm [dostęp 2020-06-06] (pol.).
  13. ↑ New fleets of private satellites are clogging the night sky, Science News, 12 marca 2020 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  14. ↑ Will Elon Musk’s Starlink satellites harm astronomy? Here’s what we know., Science, 29 maja 2019 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  15. ↑ Jonathan C. McDowell, The Low Earth Orbit Satellite Population and Impacts of the SpaceX Starlink Constellation, „The Astrophysical Journal”, 892 (2), 2020, DOI: 10.3847/2041-8213/ab8016, ISSN 2041-8213 [dostęp 2020-06-06].
  16. ↑ Nie zobaczycie już satelitów SpaceX na niebie. Oto Darksat, WhatNext.pl – Ciekawi świata, 20 maja 2020 [dostęp 2020-06-06] (pol.).
  17. ↑ J. Tregloan-Reed i inni, First observations and magnitude measurement of Starlink’s Darksat, „Astronomy & Astrophysics”, 637, 2020, L1, DOI: 10.1051/0004-6361/202037958, ISSN 0004-6361 [dostęp 2020-06-06] (ang.).
  18. ↑ Facebook Confirms It’s Working on a New Internet Satellite, „Wired”, ISSN 1059-1028 [dostęp 2020-06-06] (ang.).