Starorobociański Wierch

Starorobociański Wierch

Klin

Starorobociański Wierch – widok ze stoków Kończystego Wierchu. Widoczny rów grzbietowy.
Państwo	Polska  Słowacja
Położenie	Powiat Liptowski Mikułasz
Pasmo	Tatry, Karpaty
Wysokość	2176 m n.p.m.
Wybitność	221 m
Pierwsze wejście	1813 Göran Wahlenberg
Położenie na mapie Tatr Starorobociański Wierch
Położenie na mapie Karpat Starorobociański Wierch
49°11′57,7″N 19°49′11,8″E/49,199361 19,819944

Starorobociański Wierch (2176 m^[1][2]), dawniej także: Starorobociański Szczyt, Klin, Wysoki Wierch, Starorobociański Klin (słow. Klin, Vysoký vrch) – najwyższy szczyt w polskiej części Tatr Zachodnich i jeden z najwyższych szczytów Tatr Zachodnich^[3].

Topografia

Starorobociański Wierch leży w grani głównej Tatr, którą biegnie granica polsko-słowacka. Od sąsiedniego w tej grani na zachód szczytu Kończystego Wierchu oddzielony jest Starorobociańską Przełęczą (1963 m). Od wschodu sąsiaduje z nim niewybitny szczyt zwany Siwym Zwornikiem, oddzielony od niego Gaborową Przełęczą (1940 m^[1][2]). Starorobociański Wierch góruje ponad dolinami: Starorobociańską, Zadnią Raczkową i Gaborową^[4]. Jego wierzchołek to krótka grań o przebiegu południkowym, która jak klin wciska się pomiędzy Dolinę Gaborową i Raczkową (stąd też pochodzi słowacka nazwa tej góry – Klin)^[5].

W grani głównej pomiędzy Starorobociańskim Wierchem a Starorobociańską Przełęczą znajduje się niewysoki, nienazwany wierzchołek. Pomiędzy nim a Kończystym Wierchem grań rozcięta jest długim na kilkaset metrów rowem grzbietowym kilkumetrowej głębokości^[5].

Najbardziej strome są północne stoki. Starorobociański Wierch wznosi się tam na wysokość około 500 m nad kotłem lodowocowym Doliny Starorobociańskiej. Bezpośrednio nad tym kotłem znajdują się dwie ściany: Wielkie Jamy i Zdrapy, przecięte Krzywym Żlebem i podsypane wielkim piarżyskiem Zagony^[4].

Starorobociański Wierch i Raczkowe Stawy

Starorobociański Wierch z Trzydniowiańskiego Wierchu

Widok z Siwych Turni

Starorobociański i Zadnia Kopa

Opis szczytu

Starorobociański Wierch zarówno od południowej, jak i północnej strony ma kształt piramidy, a jego stoki mają kamienisty charakter^[3]. Zbudowany jest ze skał metamorficznych i granitoidów migmatycznych. Ze stromych i trawiastych zboczy Starorobociańskiego Wierchu schodzą w zimie potężne lawiny^[5][6].

Znajdujący się niemal w połowie łańcucha Tatr i górujący nad innymi w okolicy górami Starorobociański Wierch jest doskonałym punktem widokowym. Panorama z jego szczytu obejmuje zarówno Tatry Zachodnie, jak i Wysokie^[5]. Szczególnie imponująco wyglądają: Bystra z Błyszczem, Kamienista, Ciemniak, Rohacze.

Z rzadkich roślin na Starorobociańskim Wierchu występuje przymiotno węgierskie^[7].

Historia

Polska nazwa szczytu pochodzi od dawnej Hali Stara Robota, położonej w Dolinie Starorobociańskiej, która jest największym odgałęzieniem Doliny Chochołowskiej. Juhasi wypasali tam owce nawet na stromych upłazach w dolnej części stoków Starorobociańskiego Wierchu, dochodząc do nich od góry i od zachodniej strony. Również od słowackiej strony wypasane były wszystkie trawiaste upłazy po sam szczyt^[3]. Nazwa stara robota oznacza nieczynne wyrobiska – w dolinie tej wydobywano rudę żelaza prawdopodobnie już w XVI wieku. W dokumentacji górniczej notowany jest w 1766 r.^[5]

Ze szczytem tym wiążą się legendy o skarbach. Sabała twierdził, że pod szczytem, w miejscu „ka słonko nopirwyj zaświeci na św. Michała” zbójnicy ukryli zrabowane dukaty. Pytany, czemu ich nie wziął, odpowiedział, że był „przysięgany”^[5].

Za pierwszego zdobywcę szczytu uważa się szwedzkiego przyrodnika Görana Wahlenberga, który w 1813 r. pomierzył jego wysokość. Pierwsze wejście zimowe – narciarze ZON w 1910 r.^[5] Byli to: Henryk Bednarski, Jerzy Cybulski, Stefan Jaworski, Gustaw Kaleński i Józef Lesiecki^[3].

Szlaki turystyczne

– biegnący główną granią Tatr odcinek szlaku czerwonego od Kończystego Wierchu poprzez Starorobociański Wierch na Liliowy Karb.

• Czas przejścia z Kończystego Wierchu na Starorobociański Wierch: 40 min, z powrotem 30 min
• Czas przejścia ze Starorobociańskiego Wierchu na Liliowy Karb: 25 min, z powrotem 35 min^[8].

Na Starorobociański Wierch wejść można różnymi trasami. Najbardziej popularnymi od polskiej strony są:

– od schroniska na Hali Ornak przez Iwaniacką Przełęcz, Ornak i Siwą Przełęcz. 4:30 h (↓ 3:40 h)

– z Doliny Chochołowskiej przez Dolinę Starorobociańską i Siwą Przełęcz. 3:45 h (↓ 2:50 h)

– z Doliny Chochołowskiej przez Iwaniacką Przełęcz, Ornak i Siwą Przełęcz. 4:45 h (↓ 3:50 h)

– z Doliny Chochołowskiej przez Trzydniowiański Wierch i Kończysty Wierch. 4 h (↓ 3:10 h)^[8]

Przypisy

Panorama 360° ze Starorobociańskiego Wierchu