Starorypin Prywatny

Artykuł

53°5′17″N 19°26′3″E

- błąd

38 m

WD

53°6'N, 19°27'E

- błąd

20507 m

Odległość

6 m

Starorypin Prywatny
wieś
Ilustracja
Zabudowania rządcówki
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

rypiński

Gmina

Rypin

Liczba ludności (III 2011)

417[1]

Strefa numeracyjna

54

Kod pocztowy

87-500[2]

Tablice rejestracyjne

CRY

SIMC

0869169

Położenie na mapie gminy wiejskiej Rypin
Mapa konturowa gminy wiejskiej Rypin, u góry znajduje się punkt z opisem „Starorypin Prywatny”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Położenie na mapie powiatu rypińskiego
Mapa konturowa powiatu rypińskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Starorypin Prywatny”
Ziemia53°05′17″N 19°26′03″E/53,088056 19,434167

Starorypin Prywatnywieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Rypin, przy trasie linii kolejowej SierpcRypinBrodnica.

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Demografia

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 417 mieszkańców[1]. Jest szóstą co do wielkości miejscowością gminy Rypin.

Historia

Starorypin Prywatny od Rządowego oddziela jeden strumień okresowy i jeden stały. Obydwa mają doliny o bardzo stromych zboczach. Pomiędzy nimi znajduje się wąski fragment wysoczyzny, a na nim grodzisko i plac po dawnym klasztorze bożogrobców, będące pozostałościami po dawnym Rypinie. Przed 1323 rokiem bożogrobcy wznieśli tu murowany wczesnogotycki kościół św. Piotra i Pawła oraz Najświętszej Marii Panny. Kościół w XVI wieku był remontowany. Od XVII wieku następowała powolna dewastacja obiektu. W 1777 roku kościół posiadał jeszcze dach. Prawdopodobnie został poważnie uszkodzony podczas wojen napoleońskich. W 1813 roku był już kompletną ruiną. W 1868 roku pozostałości kościoła rozebrano. Ośrodek starorypiński w 1. połowie XIV wieku posiadał ponadto jeszcze łaźnie i kaplicę św. Marii Magdaleny. Zagadkowa pozostaje kwestia wspominanego przez niektórych badaczy kościoła św. Wojciecha.

Pierwsza osada (zarówno gród, jak i klasztor) została zniszczona całkowicie, prawdopodobnie podczas najazdu Krzyżaków w 1329 roku. Osada przygrodowa musiała mieć spore znaczenie, skoro w dokumentach z 1326 roku, występuje jako civitas czyli miasto. Miasto założono od nowa w innym miejscu (dzisiejszy Rypin), a po starej osadzie pozostała nazwa: Starorypin (pochodzi od stary Rypin). Dziś cały kompleks pokryty zaroślami (drzewa i krzewy). Na szczycie grodziska znajduje się obelisk[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1218 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Zarys historii miasta Rypin. W: Leszek Grubalski: Z dziejów ziemi Dobrzyńskiej (zeszyt 7).

Media użyte na tej stronie

Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Starorypin Prywatny, rządcówka (WLZ14).jpg
Autor: 1bumer, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Starorypin Prywatny, rządcówka, 1942
Rypin (gmina wiejska) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Rypin, Polska
Rypin County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Rypin County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 53.23 N
  • S: 52.92 N
  • W: 19.16 E
  • E: 19.70 E