Stary Świat

Stary Świat (kolor zielony). Mapa ta jest dużym uproszczeniem. Bo Arktyka oraz odległe od brzegu tereny centralnej Afryki, centralnej Azji były słabo lub wcale niezbadane przez europejskich geografów aż do XIX w.

Znany Europejczykom Stary Świat na XV-wiecznej mapie wenecjanina Fra Mauro

Stary Świat − określenie wprowadzone w Europie w okresie wielkich odkryć geograficznych dla kontynentów znanych Europejczykom bezpośrednio lub z relacji już od starożytności, czyli Europy, Azji i Afryki^[1]. Jego użycie związane było z odkryciem Ameryki, czyli Nowego Świata, do którego zaliczono później także Australię i Oceanię wraz z Antarktydą. Pojęcia Starego i Nowego Świata utrzymują się do dziś nie tylko w historii i geografii historycznej, ale także w biogeografii.

Stary Świat, mimo że nie był w całości poznany przez główne cywilizacje Europy i Azji (zachodnią, grecką, arabską, indyjską, chińską i japońską), to jednak był mniej lub bardziej bezpośrednio połączony, a historia poszczególnych jego części wpływała od czasu do czasu na inne. Najbardziej spektakularne przejawy tego wpływu nastąpiły w wiekach IV–V, gdy Hunowie, odparci od chińskich granic cesarstwa Han, przynieśli zgubę cesarstwu rzymskiemu. Tysiąc lat później także z Chin dotarła do Europy czarna śmierć, zaś w XIII wieku ziemie od Japonii po Niemcy najeżdżali Mongołowie. W późniejszych wiekach europejski kolonializm objął duże obszary Azji i niemal całą Afrykę.

Na Stary Świat składa się największy ląd Ziemi (Eurazja) z Afryką oraz otaczające je wyspy. Tradycyjne nazwy trzech tworzących go kontynentów zostały wprowadzone przez starożytnych Greków. Stary Świat został pierwszy opisany i poznany, ale także wcześniej zaludniony. Tam także pojawiły się najstarsze cywilizacje świata, a liczba ludności trzech jego kontynentów jeszcze w XVII wieku stanowiła ponad 96% zaludnienia Ziemi^[2]. Dziś Stary Świat wciąż zamieszkuje ok. 85% populacji ziemskiej.

W stosunku do Europy stosowany jest też termin „Stary Kontynent”.

Zobacz też

• Afroeurazja

Przypisy