Stary Zamek

Artykuł

50°55'49"N 16°48'20"E

- błąd

39 m

WD

50°52'N, 16°49'E, 50°55'52.61"N, 16°48'36.40"E

- błąd

19797 m

Odległość

1647 m

Stary Zamek
wieś
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

wrocławski

Gmina

Sobótka

Liczba ludności (III 2011)

268[1]

Strefa numeracyjna

71

Kod pocztowy

55-050[2]

Tablice rejestracyjne

DWR

SIMC

0880194

Położenie na mapie gminy Sobótka
Mapa konturowa gminy Sobótka, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Stary Zamek”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Stary Zamek”
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego
Mapa konturowa powiatu wrocławskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Stary Zamek”
Ziemia50°55′49″N 16°48′20″E/50,930278 16,805556

Stary Zamek (niem. Altenburg[3]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Sobótka.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wrocławskiego.

Zabudowa

Kościół pw. św. Stanisława
Krzyż kamienny

Miejscowość jest przykładem wsi placowej.

Nazwa

9 grudnia 1947 ustalono urzędową polską nazwę miejscowości – Stary Zamek, określając drugi przypadek jako Starego Zamku, a przymiotnik – starozamecki[3].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[4]:

  • kościół pw. św. Stanisława, zbudowany w drugiej połowie XIII w. w stylu romańskim i przebudowany częściowo w 1714 roku, kiedy też przeprowadzono barokizację wnętrza (m.in. ołtarz główny). Z czasów budowy zachował się m.in. portal o bogatym zdobnictwie, trzy rzeźby lwów, a z okresu gotyckiego sakramentarium, część ołtarza z 1500 r. oraz dwie rzeźby Wacława I Świętego i Stanisława ze Szczepanowa z 1495 r. Przebudowywany w latach 1846–1853
  • park pałacowy, z drugiej połowy XIX w.

inne zabytki:

  • stary, prawdopodobnie średniowieczny, monolitowy krzyż kamienny z granitu przy drodze w środku wsi[5]; krzyż opisywany jest często jako tzw. krzyż pokutny, jest to jednak tylko hipoteza nie poparta żadnymi dowodami lecz wyłącznie nieuprawnionym założeniem, że wszystkie stare kamienne monolitowe krzyże, są krzyżami pokutnymi (pojednania)[6]; w rzeczywistości powód fundacji krzyża może być różnoraki, tak jak każdego innego krzyża.

Demografia

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczył 268 mieszkańców[1]. Jest siódmą co do wielkości miejscowością gminy Sobótka.

Ludność Starego Zamku na przestrzeni ostatnich 2 stuleci

  • rok 1866 – 388 mieszkańców, w tym 268 ewangelików
  • rok 1887 – 433 mieszkańców, w tym 353 ewangelików
  • rok 1936 – 469 mieszkańców, w tym 387 ewangelików
  • rok 1948 – 201 mieszkańców
  • rok 1965 – 249 mieszkańców
  • rok 1983 – 247 mieszkańców
  • rok 1995 – 231 mieszkańców
  • rok 2003 – 222 mieszkańców
  • rok 2009 – 220 mieszkańców
  • rok 2011 – 268 mieszkańców

Wykres liczby mieszkańców Starego Zamku

Zobacz też

  • Zabytki romańskie w Polsce

Przypisy

  1. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1221 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 grudnia 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. M.P. z 1948 r. nr 14, poz. 55.
  4. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 236. [dostęp 2012-11-02].
  5. Kąty Wrocławskie, Sobótka i okolice. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i filmowe, 1991, s. 129, seria: Katalog zabytków sztuki w Polsce.
  6. Arkadiusz Dobrzyniecki. Krzyże i kapliczki pokutne ziemi złotoryjskiej - historia pewnego mitu. „Pomniki Dawnego Prawa”. 11-12 (wrzesień-grudzień 2010), s. 32-37, 2010. 

Bibliografia

  • Czesław Cetwiński, Zabytki architektury w województwie wrocławskim, Wyd. Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu, 1987.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Stary-Zamek-widok-ogolny-08080314.jpg
Autor: Grzegorz W. Tężycki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stary Zamek. Fragment wsi.
Stary-Zamek-kosciol-08080309.jpg
Autor: Grzegorz W. Tężycki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stary Zamek (gm. Sobótka, pow. wrocławski, woj. dolnośląskie, Polska). Kościół romański pw. św. Stanisława z drugiej połowy XIII w.
POL gmina Sobotka COA.svg
Herb gminy Sobótka
Stary-Zamek-krzyz-pokutny-08080311.jpg
Autor: Grzegorz W. Tężycki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Stary Zamek. Krzyż kamienny.