Statua Wolności

Statua Wolności
Statue of Liberty[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Stany Zjednoczone

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, VI

Numer ref.

307

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1984
na 8. sesji

Położenie na mapie Nowego Jorku
Mapa konturowa Nowego Jorku, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Statua Wolności”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Statua Wolności”
Położenie na mapie stanu Nowy Jork
Ziemia40°41′21,1″N 74°02′40,2″W/40,689194 -74,044500
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO
Statua Wolności, gwiaździsty fort Wood i Liberty Island

Statua Wolności (ang. Statue of Liberty), właściwie Wolność Opromieniająca Świat[a] (ang. Liberty Enlightening the World, fr. La liberté éclairant le monde) – posąg na wyspie Liberty Island u ujścia rzeki Hudson do Oceanu Atlantyckiego w regionie metropolitalnym Nowego Jorku, nieoficjalny symbol wolności, Nowego Jorku i Stanów Zjednoczonych. Wyspa Liberty wraz z wyspą Ellis stanowi kompleks będący własnością federalną i zarządzany przez National Park Service. Administracyjnie należy do stanu Nowy Jork[1].

Monumentalna, neoklasycystyczna statua została wzniesiona w latach 1884–1886 według projektu Frédérica Auguste’a Bartholdiego, Gustave’a Eiffela (konstrukcja) i Richarda Morrisa Hunta (postument).

Jest to dar narodu francuskiego dla narodu amerykańskiego, upamiętniający przymierze obu narodów w czasie wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych[2]. W 1924 został uznany za narodowy pomnik Stanów Zjednoczonych, a w 1984 wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Figuruje również w rejestrze National Register of Historic Places.

Historia

Pomnik, utrzymany w stylu neoklasycyzmu realistycznego, jest dziełem francuskiego rzeźbiarza Frédérica Auguste’a Bartholdiego. Przedstawia postać kobiecą trzymającą w prawej dłoni pochodnię, a w lewej tablicę, na której umieszczona jest data uzyskania niepodległości przez Stany Zjednoczone. Wyryte jest dokładnie: JULY IV MDCCLXXVI (4 lipca 1776). Na koncepcję Statuy Wolności miał wpływ obraz Eugène Delacroix – Wolność wiodąca lud na barykady, a jej twarzy Bartholdi nadał rysy własnej matki, lecz ciało wzorował na swojej kochance.

Pomnik był darem rządu francuskiego dla USA w 100-lecie uchwalenia Deklaracji niepodległości. Został wzniesiony we Francji i przekazany w 1884 ambasadorowi amerykańskiemu w Paryżu. Potem rozebrano go na części i wysłano statkiem do Nowego Jorku. Odsłonięcie odbyło się 28 października 1886 i dokonał tego prezydent Grover Cleveland. Jest narodowym pomnikiem USA, zarządzanym przez National Park Service.

Statua Wolności znajduje się na Liberty Island, u ujścia rzeki Hudson. Podstawa pomnika stoi na XIX-wiecznym forcie Wood, o narysie gwiaździstym. Jest własnością federalną administrowaną przez National Park Service i znajduje się na terenie objętym jurysdykcją stanu Nowy Jork[3].

Na postumencie znajduje się płyta z tekstem sonetu Emmy Lazarus Nowy kolos[4].

Dane

  • Wysokość: 46,5 m
  • Wysokość wraz z cokołem: 93 m
  • Waga: 229 ton
  • Szerokość w talii: 11 m
  • Konstrukcja: ze stali i miedzi, wewnątrz znajdują się dwa ciągi spiralnych schodów prowadzących do punktu widokowego. Trzeci ciąg schodów do pochodni nie jest dostępny dla zwiedzających
    Autorem konstrukcji stalowej i podstawy był Gustave Eiffel.
  • Piedestał (projektu amerykańskiego architekta Richarda Morrisa Hunta) wysokości 47 m

Posąg stał się symbolem wolnej i bogatej Ameryki dla wielu emigrantów przybywających do Nowego Jorku. Statua stoi na zerwanym łańcuchu, dzierżąc w prawej ręce pochodnię, w lewej zaś tablicę z napisem 4 lipca 1776 Dzień Niepodległości Ameryki.

Statua Wolności skonstruowana jest z miedzi, dlatego w wyniku korozji atmosferycznej jej powłoka okryła się patyną, przez co uzyskała grynszpanowy kolor.

Zwiedzanie

W wyniku zamachów z 11 września 2001 zamknięto wstęp dla turystów do tarasu widokowego w koronie statuy. 23 maja 2009 wnętrze statuy zostało przywrócone do zwiedzania, wraz z dwoma tarasami widokowymi i prowadzącymi do nich ciągami schodów. Wstęp na najwyższą część ramienia i znicza jest od 1916 niedostępny dla zwiedzających. W październiku 2012 ponownie otwarto koronę dla zwiedzających.

Zobacz też

  • Statua Wolności w Paryżu

Uwagi

  1. ↑ Dosłownie Wolność Oświecająca Świat.

Przypisy

  1. ↑ Frequently Asked Questions - Statue Of Liberty National Monument, U.S. National Park Service [dostęp 2020-05-28] (ang.).
  2. ↑ Andrzej Bartnicki, Krzysztof Michałek, Izabella Rusinowa, Encyklopedia Historii Stanów Zjednoczonych Ameryki, Warszawa: „Egross”: „Morex”, 1992, s. 362, ISBN 83-85253-07-6, OCLC 749217824.
  3. ↑ Przynależność do stanu Nowy Jork została ustalona na mocy paktu ratyfikowanego przez Kongres w 1834. [1].
  4. ↑ Berndt Ingmnar Gutberlet: 20 najwspanialszych budowli świata. Tłum. Barbara Niedźwiedzka. Katowice: Post Factum, 2018, s. 251–262. ISBN 978-83-8110-389-3.

Linki zewnętrzne

Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Stanach Zjednoczonych

Flag of UNESCO.svg

Stany Zjednoczone

Media użyte na tej stronie

Usa edcp location map.svg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of the USA (without Hawaii and Alaska).

EquiDistantConicProjection:
Central parallel: 

* N: 37.0° N

Central meridian: 

* E: 96.0° W

Standard parallels: 

* 1: 32.0° N
* 2: 42.0° N

Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.

Formulas for x and y: 

x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
      * sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181
      - 1.6155950752393982  * 124.03149777329222 *
     (1.3236744353715044  - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180)) 
      * cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of UNESCO.svg
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
Statue of Liberty 7.jpg
Statue of Liberty Edytuj to w Danych Strukturalnych na Commons
USA New York City location map.svg
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY 3.0
Ta mapa została stworzona za pomocą GeoTools.