Statyczna próba ściskania

Statyczna próba ściskania – metoda badań wytrzymałościowych materiałów konstrukcyjnych.

Badanie polega na osiowym ściskaniu znormalizowanej próbki ze stałą szybkością. Próbką jest odpowiednio przygotowany okrągły pręt o stosunku długości do średnicy, uniemożliwiającym wyboczenie w trakcie badania. Próbę przeprowadza się na uniwersalnej maszynie wytrzymałościowej. W czasie próby rejestruje się zależność siły ściskającej od skrócenia próbki. Gotowy wykres, będący wynikiem takiego pomiaru, jest przedstawiony jako nominalne naprężenie ${\displaystyle \sigma _{n}}$ w funkcji nominalnego odkształcenia ${\displaystyle a_{c}.}$ Nominalne naprężenie ${\displaystyle \sigma _{n}}$ jest to stosunek przyłożonej siły ściskającej ${\displaystyle F}$ do pola przekroju początkowego ${\displaystyle S_{0}.}$ Skrócenie nominalne ${\displaystyle a_{c}}$ to stosunek bezwzględnego skrócenia ${\displaystyle \Delta l}$ ${\displaystyle (\Delta l=l_{0}-l_{x})}$ do długości początkowej ${\displaystyle l_{0}.}$

Na podstawie statycznej próby ściskania wyznacza się:

• umowną granicę sprężystości ${\displaystyle R_{0,01\%},}$
• umowną granicę plastyczności ${\displaystyle R_{0,2\%}}$ lub wyraźną granicę plastyczności ${\displaystyle R_{e},}$
• wytrzymałość na ściskanie ${\displaystyle R_{c},}$
• moduł sprężystości wzdłużnej przy ściskaniu.

Sposób przeprowadzania badania zależy od badanego materiału. Informacje na ten temat można znaleźć w normach PN-EN 12290, PN-EN ISO 604, PN-EN ISO 7500-1, PN-EN 24506, PN-H-83119, PN-D-04102, PN-D-04229, PN-D-04115 i PN-H-04320.

Zobacz też

• ekstensometr
• krzywa naprężenia
• pomiar twardości
• statyczna próba rozciągania
• statyczna próba skręcania
• statyczna próba zginania

Bibliografia

• Statyczna próba ściskania (pol.). [dostęp 2011-07-21].
• Stefan Sawiak: Cwiczenie 2: Statyczna próba sciskania metali. [dostęp 2011-07-21].