Stawropolska Republika Radziecka

Stawropolska Republika Radziecka – republika radziecka proklamowana 1/14 stycznia 1918 r. W lipcu 1918 r. weszła w skład Północnokaukaskiej Republiki Radzieckiej. Jej terytorium zostało zajęte przez białą Armię Ochotniczą w listopadzie tego samego roku.

Historia

Rady robotnicze i żołnierskie były tworzone w Stawropolu i w szeregu innych ośrodków na Północnym Kaukazie przez żołnierzy powracającej z frontu 39 dywizji piechoty, w której program bolszewików cieszył się w końcu 1917 r. znaczną popularnością[1]. W wyborach do Zgromadzenia Ustawodawczego kandydaci partii socjalistycznych uzyskali w guberni stawropolskiej 2/3 głosów[2]. W grudniu 1917 r. w Stawropolu utworzony został komitet wojskowo-rewolucyjny na czele z bolszewikiem Nikołajem Anisimowem[3].

1/14 stycznia 1918 r. Zgromadzenie Ludowe Guberni Stawropolskiej, obradujące w Stawropolu, ogłosiło powstanie na jej terytorium republiki radzieckiej i utworzenie rady komisarzy ludowych, której przewodniczącym został działacz bolszewicki A. Ponomariow[4]. W kwietniu 1918 r. rozpoczęto formowanie sił zbrojnych republiki, tworząc Stawropolski Batalion Rewolucyjny. W końcu tego samego miesiąca w Stawropolu miało miejsce wystąpienie lewicowych eserowców przeciwko bolszewikom, które zostało stłumione[4]. W dniach 9-14 maja nadzwyczajny gubernialny zjazd rad ogłosił likwidację wybranej w styczniu rady komisarzy ludowych i przejęcie jej kompetencji przez gubernialny komitet wykonawczy z I. Dejneką, również bolszewikiem, na czele[4]. Przez r. 1918 poparcie dla rewolucji w regionie stawropolskim utrzymywało się[2].

W dniach 5-7 lipca 1918 r. na I zjeździe rad Kaukazu Północnego zdecydowaniu o połączeniu Stawropolskiej Republiki Radzieckiej, Tereckiej Republiki Radzieckiej oraz Kubańsko-Czarnomorskiej Republiki Radzieckiej w Północnokaukaską Republikę Radziecką[5]. Terytorium Stawropolskiej Republiki Radzieckiej zostało opanowane przez białych w listopadzie 1918 r.[6]

Przypisy

  1. ↑ P. Kenez, Red Attack..., s. 105.
  2. ↑ a b P. Kenez, Red Attack..., s. 205.
  3. ↑ Ставропольская губерния - Ставропольская Советская Республика - Ставропольская губерния, www.knowbysight.info [dostęp 2018-08-09].
  4. ↑ a b c L. Bazylow, J. Sobczak, Encyklopedia..., s. 361.
  5. ↑ L. Bazylow, J. Sobczak, Encyklopedia..., s. 369.
  6. ↑ P. Kenez, Red Attack..., s. 188-189.

Bibliografia

  • L. Bazylow, J. Sobczak, Encyklopedia rewolucji październikowej, Wiedza Powszechna, Warszawa 1987.
  • P. Kenez, Red Attack, White Resistance: Civil War in South Russia 1918, New Academia Publishing, Washington DC 2004, ISBN 09744493457.