Steblewo

Artykuł

54°10′37″N 18°49′47″E

- błąd

38 m

WD

54°11'N, 18°53'E, 54°10'48.68"N, 18°49'47.68"E

- błąd

20902 m

Odległość

5 m

Steblewo
wieś
Ilustracja
Pomennonicki dom podcieniowy nr 23
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

gdański

Gmina

Suchy Dąb

Wysokość

10 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

398

Strefa numeracyjna

58

Tablice rejestracyjne

GDA

SIMC

0174533

Położenie na mapie gminy Suchy Dąb
Mapa konturowa gminy Suchy Dąb, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Steblewo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Steblewo”
Położenie na mapie powiatu gdańskiego
Mapa konturowa powiatu gdańskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Steblewo”
Ziemia54°10′37″N 18°49′47″E/54,176944 18,829722

Steblewo (niem. Stüblau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Suchy Dąb na obszarze Żuław Gdańskich. Ośrodek produkcji wikliniarskiej. Od nazwy wsi wywodzi się nazwa południowo-wschodniego obszaru Żuław Gdańskich – „Żuławy Steblewskie”.

Wieś należąca do Żuław Steblewskich terytorium miasta Gdańska położona była w drugiej połowie XVI wieku w województwie pomorskim[1]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Siedziba klubu sportowego Wisła Steblewo.

Historia

Pierwsze historyczne wzmianki o miejscowości pochodzą z 1298, z okresu przed opanowaniem Pomorza Gdańskiego przez Krzyżaków[2]. Istniała tu przeprawa promowa przez Wisłę. Ponownej lokacji wsi dokonał w 1343 wielki mistrz zakonu Ludolf König von Wattzau. 20 lutego 1454 miała tu miejsce jedna z bitew wojny trzynastoletniej. Od II pokoju toruńskiego w 1466 stanowiła własność gdańszczan. Podczas wojen szwedzkich wieś została wielokrotnie złupiona i podpalona przez wojska szwedzkie.

W efekcie I rozbioru Polski w 1772 Steblewo znalazło się w zaborze pruskim.

W okresie od 15 listopada 1920 do 1 września 1939 wieś znajdowała się na terytorium Wolnego Miasta Gdańsk. Do 1945 funkcjonowała tu przeprawa promowa do Palczewa. Po II wojnie światowej Steblewo wróciło do Polski.

Zabytki

Według rejestru zabytków NID[3] na listę zabytków wpisane są:

  • ruina kościoła z XIV-XV w., nr rej.: 487 z 30.05.1972
  • pomennonicki murowano-szachulcowy dom podcieniowy nr 23 z k. XVIII w., nr rej.: 176 z 16.12.1961
  • pomennonicki murowano-szachulcowy dom podcieniowy nr 37 (dec. 29) z 2 poł. XVIII w., nr rej.: 175 z 16.12.1961.

Ruiny kościoła gotyckiego zbudowanego przez Krzyżaków w XIV wieku. Od 1584 do 1945 świątynia była kościołem ewangelickim z prawem patronatu miasta Gdańska. Częściowo zniszczona przez Szwedów w 1628, odbudowana została za pieniądze gdańszczan. Przez kolejne stulecia, ze względu na urokliwą formę i otoczenie, stanowiła częsty temat prac malarskich i widokówek. W 1945 spalona przez Armię Czerwoną w czasie walk lub już po przejściu frontu[4]. Zachowały się mury zewnętrzne oraz część masywnej wieży frontowej, a także zabytkowy cmentarz przykościelny ze stellami nagrobnymi z XVIII i XIX wieku. W ostatnich latach uporządkowano otoczenie świątyni i wyremontowano pobliską kaplicę grobową rodziny Wessel, pełniącą obecnie funkcję lapidarium[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w.: rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 128.
  2. Spotykana w źródłach informacja o darowaniu wsi przez Wacława II w 1305 na rzecz zakonu krzyżackiego dotyczyła w istocie Zblewa (niem. Hoch Stüblau)
  3. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 36 [dostęp 2017-01-22].
  4. Mieszkańcy zebrali pieniądze na remont 700-letniego kościoła. 2012-08-19. [dostęp 2013-02-18].
  5. Kościół w Steblewie

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Steblewo dom podcieniowy 030.jpg
Autor: Ludwig Schneider, Licencja: CC BY-SA 3.0
Steblewo, dom podcieniowy
Steblewo kaplica front.jpg
Autor: Polimerek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kaplica przy ruinach kościoła w Steblewie
Powiat gdański location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu gdańskiego, Polska
Suchy Dąb (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Suchy Dąb, Polska
Steblewo 37, powiat gdański.jpg
Autor: Jasny63, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Steblewo - zabytkowy dom podcieniowy (zabytek nr 274)
Steblewo groby mennoniow.jpg
Autor: Polimerek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grób mennonicki w Steblewie