Stefan Łaszkiewicz

Stefan Łaszkiewicz
1 zwycięstwo
Ilustracja
pułkownik pilot pułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia

16 listopada 1905
Stadniki

Data i miejsce śmierci

3 lutego 2002
Ottawa

Przebieg służby
Lata służby

1928-1947

Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Roundel of Poland (1921–1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego,
Roundel of the French Air Force before 1945.svg Armée de l’air,
RAF roundel.svg RAF,
US roundel 1943-1947.svg USAAF

Jednostki

Brygada Pościgowa,
klucz frontowy Nr 1 "Ła",
dywizjon 308,
dywizjon 316,
9 Fighter Squadron USAAF

Stanowiska

dowódca dywizjonu 308

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
kampania wrześniowa,
kampania francuska 1940,
bitwa o Anglię

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Walecznych (od 1941) Medal Lotniczy (czterokrotnie)
Award-star-gold-3d.png
Krzyż Wojenny 1914-1918 ze złotą gwiazdą (Francja)

Stefan Łaszkiewicz (ur. 16 listopada 1905 w Stadnikach, zm. 3 lutego 2002 w Ottawie[1]) − pułkownik pilot Wojska Polskiego.

Życiorys

W roku 1921 wstąpił do korpusu kadetów, gdzie w 1925 roku zdał maturę. Bez powodzenia ubiegał się o przyjęcie do Szkoły Morskiej, ale ostatecznie dostał się do Szkoły Podchorążych Lotnictwa[2]. Został z niej relegowany w roku 1926 za udział w „buncie podchorążych”. Do szkoły, która przeniosła się do Dęblina, pozwolono mu wrócić rok później. W roku 1928 otrzymał szlify podporucznika obserwatora[3] i przydział do 2 Pułku Lotniczego w Krakowie.

W latach 1936-1938 studiował w Wyższej Szkole Wojennej, po ukończeniu której otrzymał awans na kapitana. W marcu 1939 roku, po utworzeniu Brygady Pościgowej, pełnił obowiązki oficera operacyjnego tej formacji.

W czasie kampanii wrześniowej nie odbywał lotów bojowych, a 17 września ewakuował się − jak większość personelu lotniczego, co było zgodne z rozkazem Naczelnego Wodza − do Rumunii, a następnie do Francji, gdzie pod koniec grudnia 1939 roku objął dowództwo klucza tzw. Eskadry Montpellier (nazwa oficjalna: Klucz Frontowy Nr 1 "Ła"), na czele którego − podczas kampanii francuskiej − bronił obszaru powietrznego nad Cambrai.

Po klęsce Francji przedostał się − przez Maroko i Gibraltar − do punktu zbiorczego polskich lotników w Blackpool w Wielkiej Brytanii. Formował i był pierwszym dowódcą (od września do 9 listopada 1940 roku) krakowskiego dywizjonu 308. Na skutek nieporozumień z brytyjskim dowódcą dywizjonu, Johnem Alfredem Daviesem[4], który uznał go za sprawcę wypadku lotniczego, został usunięty z dywizjonu co opisał szeroko w swoich wspomnieniach[5]. Po wyjściu ze szpitala służył w dywizjonach myśliwskich w Irlandii Północnej[5]. Po kilku miesiącach dostał przydział do Sekcji Lotniczej Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych, gdzie pracował do roku 1946.

Na krótko wrócił do macierzystej jednostki. Latał także w dywizjonie 316 oraz w 9 Fighter Squadron United States Army Air Forces, gdzie − jako jeden z nielicznych Polaków − miał możliwość walczyć na amerykańskich myśliwcach Republic P-47 Thunderbolt[6].

Zdemobilizowany w roku 1948 wyjechał do Kanady, gdzie mieszkał do końca życia[7]. W Kanadzie zmienił nazwisko na Mallory[7].

Zestrzelenia

Na liście Bajana sklasyfikowany został na 275. pozycji z 1 samolotem Luftwaffe zestrzelonym na pewno.

Publikacje

Była autorem opowiadań i wspomnień[8]:
- Sępy (1935),
- Chmurne loty (1939),
- Opowieści róży wiatrów (1945),
- Szum młodości (1945, 2008),
- Od Cambrai po Coventry (1982).

Ordery i odznaczenia

Za swą służbę otrzymał odznaczenia:
- Krzyż Walecznych,
- Medal Lotniczy – czterokrotnie,
- Polowa Odznaka Pilota,
- Croix de Guerre avec Étoile d'Or.

Przypisy

  1. a b Stefan Łaszkiewicz, www.polishairforce.pl [dostęp 2020-06-27].
  2. Pawlak 2009 ↓, s. 64.
  3. II promocja
  4. The Airmen's Stories - S/Ldr. J A Davies, [w:] Battle of Britain London Monument [online] [dostęp 2022-03-13].
  5. a b Stefan Łaszkiewicz, Od Cambrai po Coventry, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowe, 1982, s. 263-330.
  6. Skrzydlata Polska 11'1984 ↓, s. 4.
  7. a b Stefan Łaszkiewicz, Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej [dostęp 2022-03-13].
  8. Skrzydlata Polska 11'1984 ↓, s. 3.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
RAF roundel.svg
Royal Air Force Roundel
PilotPolowy.jpg
Autor: Pablo000, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polowa Odznaka Pilota 1928.
Croix de Guerre 1914-1918 ribbon.svg
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Croix de Guerre 1914-1918 (France)
Naramiennik Pulkownik lotnicze.png
Naramiennik pułkownika lotnictwa
Roundel of the French Air Force before 1945.svg
Roundel of the French Armee de l'Air (air force) before 1945. The blue and red tone changed during World War 2.
From 1944/45, French planes started to use the modern roundel.
Łaszkiewicz Stefan.jpg
Stefan Łaszkiewicz
Award-star-gold-3d.png
Autor: Lestatdelc, Licencja: CC BY-SA 3.0
Illustration of a gold Award star ribbon device for military decorations
US roundel 1943-1947.svg
Autor: NiD.29, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Roundel used by all US armed forces from 31 July 1943 to 14 January 1947, replacing roundel having red outline, or no outline, but with white bars, and was replaced some nine months before the USAF was formed, by roundel having a single lengthwise red bar inset in white bars (bisecting them), giving the insignia the trio of red-white-red stripes evocative of the non-canton areas of the Flag of the United States.
POL Medal Lotniczy 4r BAR.svg
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45) nadanego czterokrotnie.
POL Krzyż Walecznych (1941) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1941).