Stefan Andrzejewski
pułkownik | |
Data i miejsce urodzenia | 5 września 1899 Poznań |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 13 czerwca 1996 Warszawa |
Przebieg służby | |
Lata służby | od 1917 |
Siły zbrojne | Armia Cesarstwa Niemieckiego Wojsko Polskie |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa powstanie wielkopolskie kampania wrześniowa |
Odznaczenia | |
Stefan Marian Andrzejewski (ur. 5 września 1899 w Poznaniu, zm. 13 czerwca 1996 w Warszawie) – pułkownik Wojska Polskiego, powstaniec wielkopolski, inwalida wojenny[1].
Życiorys
Ojcem był Stefan – Naczelny Sekretarz Sądu Okręgowego w Poznaniu, a matką – Maria z Bartorzów. W Poznaniu ukończył szkołę handlową. Działał w Towarzystwie Tomasza Zana. 1 czerwca 1917 został wcielony do armii pruskiej (20 pułk artylerii lekkiej w Poznaniu). Walczył we Flandrii. Ranny we Francji. Powstanie wielkopolskie zastało go na urlopie zdrowotnym. Już 27 grudnia 1918 włączył się do walk ulicznych w Poznaniu (współtworzył artylerię powstańczą). Służył pod dowództwem Kazimierza Nieżychowskiego. Uczestniczył w bitwie o Ławicę (5–6 stycznia 1919) i zdobyciu portu lotniczego. Brał udział w bitwach pod Szubinem, Kcynią, Paterkiem i Rynarzewem[2].
W marcu 1919 udał się na pomoc walczącym o Lwów. Jesienią tego samego roku wrócił do Poznania, ale wraz z 1 pułkiem artylerii lekkiej skierowano go niebawem do Bydgoszczy. W maju 1920 ranny w wojnie z bolszewikami. Do 1926 służył w 15 pułku artylerii polowej, a potem w 7 pułku artylerii ciężkiej[2].
29 stycznia 1932 został mianowany porucznikiem ze starszeństwem z 2 stycznia 1932 i 180. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych artylerii. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 15 pułku artylerii lekkiej[3]. W 1934 był już przeniesiony do korpusu oficerów rezerwy uzbrojenia i przydzielony w rezerwie do Kadry 8 Oddziału Służby Uzbrojenia. Pozostawał wtedy w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Gdynia[4].
Pracował w Państwowym Banku Rolnym[2].
W 1939 zmobilizowany. Walczył pod Kutnem. Wzięty do niewoli niemieckiej wkrótce z niej zbiegł i w czasie okupacji pracował w Banku Rolnym w Warszawie. Od 1946 do 1949 był delegatem do spraw UNRRY w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej (działał na Wybrzeżu). Od 1951 pracował w Urzędzie Rady Ministrów (dyrektor biura). Od 1962 do 1964 był przewodniczącym Krajowej Komisji Weteranów Powstania Wielkopolskiego przy Zarządzie Głównym ZBOWiD-u. W 1969 przeszedł na emeryturę i do śmierci mieszkał w Warszawie, będąc aktywnym członkiem warszawskiego środowiska powstańców wielkopolskich[2]. W 1972 został mianowany kapitanem[5]. Zmarł 13 czerwca 1996[1]. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C7-1-38)[6].
Stefan Andrzejewski był żonaty z Ireną Anną ze Szpakowskich (1901–1985), z którą miał syna Mariana (ur. 1929)[2].
Oodery i odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złotym Krzyżem Zasługi
- Krzyż Walecznych
- Wielkopolski Krzyż Powstańczy – 24 stycznia 1958[5]
- Order Sztandaru Pracy II klasy[2]
Przypisy
- ↑ a b Tomasz Honkisz. Kronika : Zmarli. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (158), s. 341, 1996. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny. ISSN 0043-7182..
- ↑ a b c d e f Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, Zygmunt Bartkowiak, Bogusław Polak (red.), Antoni Czubiński (red.), Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002, s. 25, ISBN 83-7177-014-6, OCLC 830313217 .
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 1 lutego 1932 roku, s. 112.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 194, 729.
- ↑ a b Lista odznaczonych WKP ↓.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo”. [dostęp 2020-07-14].
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Standarte seiner Majestät des Deutschen Kaisers
„Die Standarte, 4 m im Quadrat, besteht aus goldgelber Seide und zeigt das eiserne Kreuz, belegt mit dem kleineren Wappen Sr. Majestät. In den Winkeln des Kreuzes erscheinen je eine Kaiserkrone und drei rotbewehrte, schwarze Adler. Auf dem Kreuz steht "GO TT MIT UNS 18 70". Sobald Se. Majestät sich an Bord eines Schiffes begibt, wird die Kaiserstandarte am Topp des Grossmastes gehisst und alle anderen Kommando- und Unterscheidungszeichen gestrichen“.(Ströhl: Deutsche Wappenrolle, S. 80)
Baretka: Wielkopolski Krzyż Powstańczy