Stefan Hubicki
generał brygady | |
Data i miejsce urodzenia | 18 marca 1877 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 30 października 1955 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1914–1931 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska | komendant szkoły oficerskiej |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Data i miejsce urodzenia | 18 marca 1877 |
---|---|
Data śmierci | 30 października 1955 |
Minister pracy i opieki społecznej | |
Okres | |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Stefan Bolesław Józef Hubicki (ur. 18 marca 1877 w Pilicy[1], zm. 30 października 1955 w Serocku) – lekarz, ginekolog, generał brygady Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Bolesława i Marii ze Strzelbickich. Ukończył medycynę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. W 1901 uzyskał tytuł doktora nauk medycznych. W latach 1904–1914 pracował w szpitalach warszawskich. Od 1914 służył w armii rosyjskiej, m.in. w 52 Dywizji Piechoty (3 Kaukaski Korpus). Razem z żoną Hanną został oddelegowany do pracy konspiracyjnej w Moskwie, Kijowie, a następnie w Finlandii i Paryżu[2].
Od stycznia 1919 był sekretarzem delegacji Piłsudskiego w Paryżu. Za pracę w Polskiej Organizacji Wojskowej został odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy. 21 czerwca 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłego I Korpusu Polskiego w Rosji z zatwierdzeniem posiadanego stopnia majora lekarza i przydziału do twierdzy „Grodno” na stanowisko szefa sanitarnego[3]. Po wybuchu wojny polsko-bolszewickiej był szefem sanitarnym kolejno Grupy Operacyjnej Edwarda Rydza-Śmigłego, 3 Armii, Frontu Środkowego, 2 Armii (od 18 sierpnia 1920). 29 maja 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu pułkownika, w korpusie lekarskim, w „grupie byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”.
Od listopada 1920 do listopada 1921 był szefem Wydziału Organizacyjnego Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych. Zasłużył się dla rozwoju wojskowego szkolnictwa sanitarnego. Był komendantem Wojskowej Szkoły Aplikacyjnej Sanitarnej, a od listopada 1922 komendantem Wojskowej Szkoły Sanitarnej. Od 1 czerwca 1921 jego oddziałem macierzystym była kompania zapasowa sanitarna Nr 1, która w następnym roku została przeformowana w 1 batalion sanitarny[4]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 6. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy[5]. 23 października 1925 Minister Spraw Wojskowych mianował go II Inspektorem Służby Zdrowia[6]. 11 września 1926 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go komendantem Oficerskiej Szkoły Sanitarnej w Warszawie[7].
1 stycznia 1928 Prezydent RP, Ignacy Mościcki awansował go na generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 1. lokatą w korpusie generałów[8]. 9 sierpnia 1928 kierowana przez niego uczelnia została przemianowana na Szkołę Podchorążych Sanitarnych[9].
25 września 1929 Prezydent RP mianował go podsekretarzem stanu w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej[10]. W związku z wyznaczeniem na stanowisko poza wojskiem złożył prośbę o długoterminowy urlop. Z dniem 1 października 1929 Minister Spraw Wojskowych przeniósł go w stan nieczynny[11]. W związku z tą decyzją kpt. Antoni Czyżewicz wydał w 1929 publikację pt. Pożegnanie pierwszego komendanta Szkoły Podchorążych Sanitarnych gen. bryg. dr. Stefana Hubickiego[12]. 5 grudnia 1930 roku został ministrem pracy i opieki społecznej w rządzie Walerego Sławka. W 1931 został przeniesiony w stan spoczynku[13].
27 maja 1931 został ponownie mianowany ministrem pracy i opieki społecznej w rządzie Aleksandra Prystora. 27 lipca 1932 zajmowany przez niego urząd zmienił nazwę na „Minister Opieki Społecznej”, a kierowany resort na „Ministerstwo Opieki Społecznej”[14]. 20 listopada 1932 został wybrany prezesem zarządu głównego Związku Peowiaków[15]. Od 10 maja 1933 do 15 maja 1934 pełnił urząd Ministra Opieki Społecznej w rządzie Janusza Jędrzejewicza. W latach 1935–1939 był komisarzem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie przy ulicy Czerniakowskiej 231. W 1936 był protektorem Rady Głównej Polskiego Towarzystwa Eugenicznego z siedzibą na ulicy Nowy Świat 1. Mieszkał na Żoliborzu przy ulicy Kajetana Koźmiana 11[16].
Od 1939 przebywał na Węgrzech, gdzie organizował środowisko piłsudczyków. Był m.in. szefem Obozu Polski Walczącej na Węgry. W latach 1944–1945 wraz z najbliższymi współpracownikami ukrywał się na Słowacji[17]. Po wojnie powrócił do Polski, pracował jako lekarz, po raz ostatni w Serocku, gdzie zmarł w 1955. Był autorem wielu prac z medycyny wojskowej oraz literatury pięknej.
Był trzykrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Maria Anna z Szawłowskich[18]. Miał z nią syna Janusza Stefana Ludwika (ur. 1906)[19]. Drugą żoną (po zmianie wyznania na kalwińskie) była poślubiona 17 lutego 1921 w warszawskim kościele ewangelicko-reformowanym Anna Maria z Paciorkowskich (1891–1941)[20], z którą rozwiódł się w 1936. Miał z nią syna Andrzeja, który poległ w wojnie obronnej 1939[2]. Od 1937 jego trzecią żoną była Regina z Boguszewskich 1 voto Szeligowska, którą poślubił gdy rozwiodła się z pierwszym mężem ppłk. Bogdanem Szeligowskim[21]. Mieli córkę Marię.
Zmarł 30 października 1955 w Serocku. Został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A10-8-25), gdzie spoczywają również jego trzecia żona Regina i córka Maria[22].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 7597[23]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929)[24]
- Krzyż Niepodległości z Mieczami (25 lutego 1932)[25]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża I stopnia
- Order Krzyża Orła I klasy (Estonia, 1933)[26]
- Krzyż „Meritul Sanitar” I klasy (Rumunia)
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)[27]
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)
Upamiętnienie
Od 24 września 2011 roku imię generała nosi Wojskowe Centrum Kształcenia Medycznego w Łodzi[28].
Przypisy
- ↑ Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 267 .
- ↑ a b Hubicka Hanna z d. Paciorkowska 2. voto Szlendak (1889-1941) (pol.). Biblioteka Sejmowa, Parlamentarzyści RP. [dostęp 2021-11-21].
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 72 z 3 lipca 1919 roku, poz. 2336, 2358.
- ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r., s. 423, 656.
- ↑ Rocznik oficerski 1923, s. 1123, 1197, 1534.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 23 października 1925 r., Nr 110, s. 590.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 20 września 1926 r., Nr 38, s. 308.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 2 stycznia 1928 r., Nr 1, s. 1.
- ↑ Rocznik oficerski 1928, s. 14.
- ↑ Monitor Polski Nr 224 z 28 września 1929 r., s. 2.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 23 grudnia 1929 r., Nr 20, s. 408.
- ↑ Pożegnanie pierwszego komendanta Szkoły Podchorążych Sanitarnych gen. bryg. dr. Stefana Hubickiego. google.pl. [dostęp 2015-01-14].
- ↑ Rocznik oficerski rezerw 1934, s. 322.
- ↑ Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 12 lipca 1932 r. o wprowadzeniu nazwy "Minister Opieki Społecznej" i "Ministerstwo Opieki Społecznej" (Dz.U. z 1932 r. nr 64, poz. 597).
- ↑ Zjazd P. O. W.. „Kurier Warszawski”. Nr 322, s. 4, 21 listopada 1932.
- ↑ Stanisław Konopka, Rocznik Lekarski ..., s. 1193, 1226, 1280.
- ↑ Mateusz Gniazdowski: Skupina gen. Stefana Hubického na Slovensku (1944–1945), [w: Slovenská republika 1939–1945 očami mladých historikov V]. 2006. s. 112–122. [dostęp 2009-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-28)].
- ↑ Jacek Piotrowski, Generał Stefan Hubicki. Żołnierz, polityk, lekarz (1877–1955), Wrocław 2009,
- ↑ Akt chrztu Janusza Stefana Ludwika Hubickiego, akt nr 592 z 1906 roku z parafii św. Krzyża w Warszawie. metryki.genealodzy.pl. [dostęp 2021-11-21].
- ↑ Akt małżeństwa nr 17 z 1921 roku z kościoła ewangelicko-reformowanego w Warszawie. poczekalnia.genealodzy.pl. [dostęp 2021-11-21].
- ↑ Daniel Koreś, Szeligowski Bogdan (od r. 1931 Bohdan Alfons), pseud. Ratajko (1895—1970), Polski Słownik Biograficzny, t. 48, Warszawa-Kraków 2012-2013, s. 8
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-27].
- ↑ Polak (red.) 1993 ↓, s. 74.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 278, poz. 644 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska i wiedzy lekarskiej w wojsku, oraz na polu pracy niepodległościowej”.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 48, poz. 53 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” - zamiast uprzednio nadanego Krzyża Niepodległości (M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137).
- ↑ Eesti Vabariigi teenetemärgid (est.). president.ee. [dostęp 2014-10-23].
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r.
- ↑ Decyzja Nr 279/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 lipca 2011 r. w sprawie przejęcia dziedzictwa tradycji, nadania imienia patrona i ustanowienia dorocznego Święta Wojskowego Centrum Kształcenia Medycznego (Dziennik Urzędowy MON Nr 16 z 9 września 2011 roku, poz. 221).
Bibliografia
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych.
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24 września 1921 r.
- Roczniki oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
- Rocznik oficerski rezerw 1934.
- Stanisław Konopka, Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na 1936 rok, Biuro Propagandy Polskiej Medycyny przy Naczelnej Izbie Lekarskiej, Warszawa 1936.
- Jan Pachoński, Hubicki Stefan Bolesław Józef, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 10, Wrocław–Warszawa 1962, s. 84.
- Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione.
- Andrzej Suchcitz: Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. T. II (1914–1921) Cz. 2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej, 1993, s. 74. ISBN 83-900510-0-1.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Piotr Stawecki , Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939, Warszawa: Bellona, 1994, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159 .
- Marek Gałęzowski, Wierni Polsce. Ludzie konspiracji piłsudczykowskiej 1939–1947, Warszawa 2005.
- Jacek Piotrowski, Generał Stefan Hubicki 1877–1955, żołnierz, polityk, lekarz, Wrocław 2009.
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Walecznych (1920) nadany dwukrotnie.
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Naramiennik generała brygady Wojska Polskiego (1919-39).
Central element of the Russian imperial coat of arms.
Autor: Pocor, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ribbon Meritul Sanitar civil - Romania
Stefan Hubicki (1877-1955) – Polish military physician, Minister of Social Welfare 1930-1934
Ribbon for the World War I Victory Medal awarded by the Allies:
- w:World War I Victory Medal (United States) awarded by the w:United States Department of Defense
- w:Victory Medal (United Kingdom) also called the Inter-Allied Victory Medal
- w:Médaille Interalliée 1914–1918 (France)
- w:Inter-Allied Victory Medal (Greece)
- w:Allied Victory Medal (Italy)
- etc.
Janusz Jędrzejewicz
Baretka Honorowej Odznaki PCK I klasy
Aleksander Prystor (1876-1941), Polish politician.