Stefan Niewitecki
![]() | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
|
Formacja |
|
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
![]() ![]() |
Stefan Niewitecki (ur. 17 sierpnia 1895 r. w Szubinie, zm. 25 maja 1967 r. w Szczecinie) – sierżant pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Syn Józefa i Apolonii z domu Marten. Po wybuchu I wojny światowej został powołany do odbycia służby wojskowej w armii cesarstwa niemieckiego. Został skierowany na szkolenie lotnicze do Grudziądza i Poznania, po jego ukończeniu walczył na froncie zachodnim. Podczas lotu bojowego 3 maja 1918 roku został zestrzelony i znalazł się w niewoli brytyjskiej[1].
Po uwolnieniu wstąpił do armii Hallera, w składzie której powrócił do Polski. Zgłosił się do służby w polskim lotnictwie, otrzymał przydział do 2 eskadry wywiadowczej. W jej składzie brał udział w walkach podczas powstania wielkopolskiego, następnie został skierowany na front wojny polsko-bolszewickiej. 20 kwietnia 1920 roku, podczas lotu z ppor. obs. Janem Żardeckim, został zestrzelony w okolicach Żytomierza. Udało im się zbiec i po kilku tygodniach powrócić do macierzystej jednostki[2].
Został przeniesiony do 14 eskadry wywiadowczej. Podczas lotu 22 września 1920 roku, w załodze z pchor. obs. Mieczysławem Serdeckim, przeprowadzał rozpoznanie rejonu Szepietówki dla sztabu 13 Dywizji Piechoty 3 Armii. Na drodze Annopol-Ostróg napotkali oddziały 1 Armii Konnej Siemiona Budionnego, które zaatakowali i rozproszyli[3]. Pomimo zranienia pilota w rękę i 14-krotnego trafienia samolotu zdołali powrócić na lotnisko[4].
10 listopada 1920 roku został przeniesiony do rezerwy. Zamieszkał w Bydgoszczy gdzie prowadził kilka przedsiębiorstw (m.in. kręgielnię, firmę przewozową oraz restaurację). Był członkiem i prezesem Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, członkiem Stronnictwa Narodowego i Bractwa Kurkowego w Żninie[1].
Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany i walczył w kampanii wrześniowej a następnie w oddziałach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. W 1946 roku został zdemobilizowany i powrócił do Polski[1]. Zamieszkał w Szczecinie, gdzie zmarł 25 maja 1967 i został pochowany na Cmentarzu Centralnym (kwatera 40A, rząd 7, grób 16)[5].
Ordery i odznaczenia
Za swą służbę w polskim lotnictwie otrzymał odznaczania[6]:
- Krzyż Srebrny Virtuti Militari nr 435
- Polowa Odznaka Pilota nr 102 – 11 listopada 1928 roku „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918-1920”[7]
Przypisy
- ↑ a b c Niewitecki Stefan sierż. pil.. bequickorbedead.com. [dostęp 2020-01-23]. (pol.).
- ↑ Romeyko 1933 ↓, s. 142.
- ↑ Tarkowski 1991 ↓, s. 106.
- ↑ Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 181.
- ↑ niebieskaeskadra.pl. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2020-01-23]. (pol.).
- ↑ Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 245, 256.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 436.
Bibliografia
- Marian Romeyko (red.): Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. I. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Walka i demobilizacja. T. II. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
- Krzysztof A. Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką: 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.
Media użyte na tej stronie
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Naramiennik sierżanta Sił Powietrznych RP.
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Wielkopolskich wz. 1919
Standarte seiner Majestät des Deutschen Kaisers
„Die Standarte, 4 m im Quadrat, besteht aus goldgelber Seide und zeigt das eiserne Kreuz, belegt mit dem kleineren Wappen Sr. Majestät. In den Winkeln des Kreuzes erscheinen je eine Kaiserkrone und drei rotbewehrte, schwarze Adler. Auf dem Kreuz steht "GO TT MIT UNS 18 70". Sobald Se. Majestät sich an Bord eines Schiffes begibt, wird die Kaiserstandarte am Topp des Grossmastes gehisst und alle anderen Kommando- und Unterscheidungszeichen gestrichen“.(Ströhl: Deutsche Wappenrolle, S. 80)
Sierż. pilot Stefan Niewitecki i ppor. obs. Jan Żardecki w niewoli bolszewickiej w Żytomierzu; 20 kwietnia 1920
Stefan Niewitecki sierż. pilot