Stefan Niewitecki

Stefan Niewitecki
Ilustracja
sierżant pilot sierżant pilot
Data i miejsce urodzenia

17 sierpnia 1895
Szubin

Data i miejsce śmierci

25 maja 1967
Szczecin

Przebieg służby
Siły zbrojne

Kaiserstandarte.svg Armia Cesarstwa Niemieckiego
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Cross-Pattee-Heraldry.svg Luftstreitkräfte
Orzełek Wojsk Wielkopolskich.svgArmia Wielkopolska
Roundel of Poland (1921–1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego

Jednostki

2 eskadra wywiadowcza
14 eskadra wywiadowcza

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
powstanie wielkopolskie
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
Sierż. pilot Stefan Niewitecki i ppor. obs. Jan Żardecki w niewoli bolszewickiej w Żytomierzu

Stefan Niewitecki (ur. 17 sierpnia 1895 r. w Szubinie, zm. 25 maja 1967 r. w Szczecinie) – sierżant pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Syn Józefa i Apolonii z domu Marten. Po wybuchu I wojny światowej został powołany do odbycia służby wojskowej w armii cesarstwa niemieckiego. Został skierowany na szkolenie lotnicze do Grudziądza i Poznania, po jego ukończeniu walczył na froncie zachodnim. Podczas lotu bojowego 3 maja 1918 roku został zestrzelony i znalazł się w niewoli brytyjskiej[1].

Po uwolnieniu wstąpił do armii Hallera, w składzie której powrócił do Polski. Zgłosił się do służby w polskim lotnictwie, otrzymał przydział do 2 eskadry wywiadowczej. W jej składzie brał udział w walkach podczas powstania wielkopolskiego, następnie został skierowany na front wojny polsko-bolszewickiej. 20 kwietnia 1920 roku, podczas lotu z ppor. obs. Janem Żardeckim, został zestrzelony w okolicach Żytomierza. Udało im się zbiec i po kilku tygodniach powrócić do macierzystej jednostki[2].

Został przeniesiony do 14 eskadry wywiadowczej. Podczas lotu 22 września 1920 roku, w załodze z pchor. obs. Mieczysławem Serdeckim, przeprowadzał rozpoznanie rejonu Szepietówki dla sztabu 13 Dywizji Piechoty 3 Armii. Na drodze Annopol-Ostróg napotkali oddziały 1 Armii Konnej Siemiona Budionnego, które zaatakowali i rozproszyli[3]. Pomimo zranienia pilota w rękę i 14-krotnego trafienia samolotu zdołali powrócić na lotnisko[4].

10 listopada 1920 roku został przeniesiony do rezerwy. Zamieszkał w Bydgoszczy gdzie prowadził kilka przedsiębiorstw (m.in. kręgielnię, firmę przewozową oraz restaurację). Był członkiem i prezesem Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, członkiem Stronnictwa Narodowego i Bractwa Kurkowego w Żninie[1].

Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany i walczył w kampanii wrześniowej a następnie w oddziałach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. W 1946 roku został zdemobilizowany i powrócił do Polski[1]. Zamieszkał w Szczecinie, gdzie zmarł 25 maja 1967 i został pochowany na Cmentarzu Centralnym (kwatera 40A, rząd 7, grób 16)[5].

Ordery i odznaczenia

Za swą służbę w polskim lotnictwie otrzymał odznaczania[6]:

Przypisy

  1. a b c Niewitecki Stefan sierż. pil.. bequickorbedead.com. [dostęp 2020-01-23]. (pol.).
  2. Romeyko 1933 ↓, s. 142.
  3. Tarkowski 1991 ↓, s. 106.
  4. Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 181.
  5. niebieskaeskadra.pl. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2020-01-23]. (pol.).
  6. Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 245, 256.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 436.

Bibliografia

  • Marian Romeyko (red.): Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. I. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Walka i demobilizacja. T. II. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Krzysztof A. Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką: 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.

Media użyte na tej stronie

Kaiserstandarte.svg

Standarte seiner Majestät des Deutschen Kaisers
„Die Standarte, 4 m im Quadrat, besteht aus goldgelber Seide und zeigt das eiserne Kreuz, belegt mit dem kleineren Wappen Sr. Majestät. In den Winkeln des Kreuzes erscheinen je eine Kaiserkrone und drei rotbewehrte, schwarze Adler. Auf dem Kreuz steht "GO TT MIT UNS 18 70". Sobald Se. Majestät sich an Bord eines Schiffes begibt, wird die Kaiserstandarte am Topp des Grossmastes gehisst und alle anderen Kommando- und Unterscheidungszeichen gestrichen“.(Ströhl: Deutsche Wappenrolle, S. 80)
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
PilotPolowy.jpg
Autor: Pablo000, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polowa Odznaka Pilota 1928.
Naramiennik Sierzant lotn.svg
Naramiennik sierżanta Sił Powietrznych RP.
Orzełek Wojsk Wielkopolskich.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Wielkopolskich wz. 1919
Niewitecki Żardecki w niewoli bolszewickiej.jpg
Sierż. pilot Stefan Niewitecki i ppor. obs. Jan Żardecki w niewoli bolszewickiej w Żytomierzu; 20 kwietnia 1920
Stefan Niewitecki sierż. pilot.jpg
Stefan Niewitecki sierż. pilot