Stefan Norblin
| ||
 | ||
| Imię i nazwisko | Juliusz Stefan Norblin de la Gourdaine | |
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 26 czerwca 1892 Warszawa | |
| Data i miejsce śmierci | 12 sierpnia 1952 San Francisco | |
| Narodowość | polska | |
| Dziedzina sztuki | malarstwo | |
| Epoka | secesja, modernizm, art déco | |
| Ważne dzieła | ||
malowidła w pałacu Umaid Bhawan[1] | ||
| Strona internetowa | ||
Stefan Norblin, właśc. Juliusz Stefan Norblin de la Gourdaine (ur. 26 czerwca 1892[2] w Warszawie, zm. 12 sierpnia 1952 w San Francisco[1]) – polski artysta plastyk, malarz, karykaturzysta, ilustrator i plakacista, projektant wnętrz, architektury i mody[1]. Tworzył m.in. modernistyczne i secesyjne plakaty reklamowe oraz malowidła w stylu art déco[3][1].
Życiorys
Urodził się w Warszawie w 1892 roku w rodzinie o tradycjach artystycznych. Jego pradziadem był malarz Piotr Norblin[6]. Studiował malarstwo w Antwerpii i Dreźnie[7]. W 1920 roku Stefan Norblin wziął udział w wojnie polsko-sowieckiej. Po wojnie wrócił do Warszawy, gdzie ożenił się z Leną Żelichowską, znaną podówczas aktorką i tancerką[8].
We wrześniu 1939 roku wyjechał z kraju[3] do Rumunii, gdzie w podróży, oprócz małżonki, towarzyszył mu Marian Hemar. Na czas okupacji Norblinowie mieli schronić się w Stanach Zjednoczonych, dokąd postanowili dostać się przez Azję. W czasie II wojny światowej Norblin przebywał w Persji, a następnie w Indiach, gdzie dla maharadży Jodhpuru Umaida Singha wykonał serię malowideł zdobiących wnętrze pałacu Umaid Bhawan[3], największej prywatnej rezydencji w tym kraju. Malował także portrety lokalnej arystokracji i ozdabiał jej rezydencje[9]. Po wojnie osiadł na stałe w Stanach Zjednoczonych, gdzie zarabiał na życie jako portrecista[10]. Zmarł w San Francisco 12 sierpnia w 1952 śmiercią samobójczą, przypuszczalnie motywowaną postępującą utratą wzroku[11].
W 2007 roku Telewizja Polska wyprodukowała film dokumentalny Stefan Norblin, opowiadający o życiu artysty[12]. W 2011 powstał także film dokumentalny Chitraanjali. Stefan Norblin w Indiach reżyserii Małgorzaty Skiby, wyprodukowany przez Narodowy Instytut Audiowizualny przy współpracy z Ambasadą RP w Nowym Delhi. Film pokazuje twórczość artysty w Indiach, która łączy motywy europejskie z mitologią i kulturą indyjską. Dokument ten otrzymał Honorowe Wyróżnienie w prestiżowym konkursie Los Angeles Film Awards 2012[13]. Dostępny jest w całości na platformie internetowej Ninateka. Dalszymi badaniami i wszechstronną promocją twórczości Norblina zajmuje się powstały w 2017 r. Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika”, który zrealizował dwa filmy animowany „Wieczny ogień”[14] i dokumentalny „Ramayana w pałacu w Jodhpurze. Odzyskany wątek w twórczości Stefana Norblina”[15].
12 października 2012 prochy Stefana Norblina i jego żony spoczęły w rodzinnym grobowcu Norblinów na Starych Powązkach w Warszawie[16] (kwatera F/G-5-1/2)[17].
Przypisy
- ↑ a b c d Stefan Norblin (1892–1952). Artysta wszechstronny, Muzeum Regionalne w Stalowej Woli [dostęp 2017-06-29] (pol.).
- ↑ Stanisław Werner, Korzenie: sławni i bliscy z rodziny Wernerów oraz rodzin skoligaconych: Norblinów, Schuchów, Malczów, Fukierów, Meisnerów., Łośgraf, 2002, s. 179, ISBN 978-83-87572-95-2, OCLC 56413086.
- ↑ a b c Steciński 2010 ↓, s. 341.
- ↑ Steciński 2010 ↓, s. 345.
- ↑ Steciński 2010 ↓, s. 342.
- ↑ Drzewo rodowe Norblinów. [dostęp 2012-11-28].
- ↑ Sylwia Giżka, Plakat polski w okresie dwudziestolecia międzywojennego. w serwisie Culture.pl
- ↑ Gazeta Olsztyńska: Olsztyńska konserwatorka uratowała akwarele Norblina, wrzesień 2008.. [dostęp 2008-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-23)].
- ↑ Malarstwo Stefana Norblina, Instytut Adama Mickiewicza [zarchiwizowane z adresu 2007-01-17].
- ↑ http://www.tvp.pl/tvphistoria/programy/seria.html?dzial_name=historia.i.dokument&news_name=historia.i.dokument.stefan.norblin.788278.
- ↑ Steciński 2010 ↓, s. 343.
- ↑ Internetowa Baza Filmu Polskiego: Stefan Norblin, film dokumentalny.
- ↑ Chitraanjali. Stefan Norblin w Indiach | Małgorzata Skiba, ninateka.pl [dostęp 2016-01-07].
- ↑ Wieczny ogień, polonika.pl [dostęp 2019-06-04].
- ↑ Stefan Norblin | Odzyskany wątek twórczości Stefana Norblina, polonika.pl [dostęp 2019-06-04].
- ↑ em, pap: Malował dla indyjskiego maharadży; wystawa Norblina w Wilanowie. W: Wprost [on-line]. 2012-10-12. [dostęp 2012-11-28].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: NORBLINOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-01-31].
Bibliografia
- Józef Steciński: Konserwacja malowideł ściennych Stefana Norblina w Pałacu Umaid Bhawan w Jodhpur – Indie. W: Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej. Wojciech Walczak (red.), Karol Łopatecki (red.). T. 1. Białystok: Benkowski Publishing Ballons, Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 2010, seria: Zachowanie Polskiego Dziedzictwa Narodowego. ISBN 978-83-925705-1-6.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Emanek, Licencja: CC BY-SA 3.0
picture of oil portrait of Casimir Skarzynski, head of Polish Red Cross during Katyn massacre examination in 1943. Painted by Stefan Norblin in 1935. Original painting in possesion by Ms. Mary Skarzynski in Calgary, Canada. Photo taken during visit to Ms. Skarzynski in 2008 with her full permission to use for wikipedia purposes.
(c) Ankit khare, CC BY-SA 3.0
Painting Inside Umaid Bhavan Palace depicting a Rajput War with the Mehrangarh fort in the backdrop by Stefan Norblin, 1943
Stefan Norblin (1892-1952), polski malarz i projektant, fotografia.
Autor: Beax, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób aktorki Leny Żelichowskiej na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, kwatera F/G.