Stefan Szyller (architekt)

Stefan Szyller

Data i miejsce urodzenia	4 września 1857 Warszawa
Data i miejsce śmierci	22 czerwca 1933 Kutno
Zawód, zajęcie	architekt
Narodowość	polska

Stefan Szyller (ur. 4 września 1857 w Warszawie, zm. 22 czerwca 1933 w Kutnie) – polski architekt i konserwator zabytków, przedstawiciel historyzmu^[1].

Życiorys

Kształcił się w Petersburgu, gdzie w 1881 ukończył studia na wydziale architektury miejscowej Akademii Sztuk Pięknych^[2]. Był zwolennikiem form historycznych – w swej twórczości nawiązywał do renesansu i baroku. W latach 1906-1908 był wykładowcą kompozycji architektonicznych w ramach Kursów Politechnicznych na Wydziale Technicznym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie. Był także członkiem TKN^[3].

Pochowany w Warszawie na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 157-5-6/7)^[4].

Ważniejsze projekty

• biblioteka (dawna) i brama Uniwersytetu Warszawskiego
• budynki Politechniki Warszawskiej
• budynki Radomskiej Wytwórni Papierosów
• osiedle Fabryki Broni w Radomiu
• kościół Najświętszego Serca Jezusa w Radomiu
• kościół Zmartwychwstania Pańskiego w Warszawie
• kościół św. Barbary w Pionkach
• gmach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie
• pałac Niemojowskich w Marchwaczu pod Kaliszem
• neorenesansowy wystrój architektoniczny mostu Poniatowskiego w Warszawie (wieżyczki, pawilony, balustrady)
• wystrój wiaduktu Markiewicza przy ulicy Karowej w Warszawie, wspólnie z rzeźbiarzem Janem Woydygą
• kamienica Bronisława Lessera (1898) przy ulicy Koszykowej 11b w Warszawie, mieszcząca między innymi poselstwo Austrii oraz organizację Kolejowe Przysposobienie Wojskowe
• budynek Lecznicy Chirurgiczno-Ginekologicznej Ignacego Solmana przy alei Szucha 9 w Warszawie^[5]
• kościół Matki Boskiej Częstochowskiej w Mońkach
• kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Siennicy Różanej
• kościół pw. Pomnik Krwi i Chwały św. Stanisława Biskupa Męczennika w Kowlu^[6]
• gmach zakładu wychowawczego braci albertynów w Warszawie

Projektował liczne kościoły, między innymi w Baboszewie, Mońkach, Pionkach, Przytyku, Abramowicach Kościelnych, Białobrzegach, Częstochowie, neogotyckie w Mełgwi (św. Wita), Chełmicy Dużej, Charłupi Małej, Olbierzowicach, Druskienikach, Osiecku, Trzeszczanach. Wykonał także niezrealizowany projekt rozbudowy kościoła w Obrytem.

Według jego projektu rozbudowano i przebudowano w stylu neobarokowym kolegiatę św. Michała w Ostrowcu Świętokrzyskim oraz przebudowano bazylikę katedralną Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Płocku, przywracając jej fronton nawiązujący do renesansu. W latach 1911–1914 według projektu Stefana Szyllera dokonano restauracji i rozbudowy w stylu neogotyckim pobernardyńskiego kościoła św. Katarzyny w Radomiu^[7]. Szyller był również projektantem przebudowy gotyckiego kościoła parafialnego pw. św. Anny w Różanie w latach 1907–1913^[8], a także kościoła św. Mikołaja i św. Małgorzaty w Jedlni^[9].

W 2015 w regionie radomskim, gdzie architekt był szczególnie aktywny w okresie międzywojennym, powstał Szlak Twórczości Architektonicznej Stefana Szyllera. Obejmuje on zabytki sakralne (m.in. kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Radomiu, kościół św. Barbary w Pionkach, kościół Świętej Trójcy w Białobrzegach), obiekty przemysłowe (budynki magazynowe dawnej Radomskiej Wytwórni Papierosów) oraz założenie urbanistyczne osiedla radomskiej fabryki broni (powstałego w latach 1923–1926)^[10].

Jest autorem publikacji: Czy mamy polską architekturę? (1916)^[11].

Rodzina

Był żonaty z Zofią z Rymowiczów, z którą miał syna Stefana i córki. Stefan Szyller (syn) urodził się w 28 marca 1892 w Warszawie, a poległ 4 lipca 1919 pod wsią Horodyszcze koło Mołodeczna, jako podporucznik, zastępca dowódcy 3. szwadronu 1 Pułku Szwoleżerów. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich. Był studentem Politechniki Federalnej w Zurychu i Wyższej Szkoły Rolniczej w Warszawie^[12].

Galeria

Przypisy

Linki zewnętrzne

• O Stefanie Szyllerze na Warszawikii
• Publikacje Stefana Szyllera w serwisie Polona.pl