Stefania Staszewska
 Stefania Staszewska jako Zofia Bartoszewska, Boernerowo, maj 1944 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | aktorka |
| Odznaczenia | |
 | |
Stefania Staszewska, z domu Szochur (jid. סטעפאַניע סטאַשעווסקאַ; ur. 1 października 1923 w Warszawie, zm. 30 września 2004 tamże) – polska aktorka teatralna i filmowa żydowskiego pochodzenia. Od 1971 do śmierci aktorka Teatru Żydowskiego w Warszawie.
Życiorys
Urodziła się w Warszawie w rodzinie żydowskiej. Ojciec Samuel Szochur był pracownikiem najemnym w sklepie z tekstyliami przy ul. Gęsiej[1]. Szochurowie mieszkali przy ul. Szczęśliwej 11[1].
Uczęszczała do Gimnazjum Kaleckiej przy ul. Nowolipki[1].
Podczas II wojny światowej przebywała w getcie warszawskim. Działała w konspiracji, organizowała koncerty, przedstawienia dziecięce, a także organizowała tajne nauczanie wśród małych dzieci, ucząc je m.in. piosenek i wierszy. W czasie wielkiej akcji deportacyjnej do obozu zagłady w Treblince straciła matkę[1]. Od 1942 pracowała w szopie Toebbensa przy ul. Leszno 42[2]. Działała w ruchu oporu – była członkinią Żydowskiej Organizacji Bojowej.
W kwietniu 1943, po wybuchu powstania w getcie warszawskim, trafiła na Umschlagplatz i została wywieziona do obozu pracy w Poniatowej[1]. Tam kontynuowała działalność artystyczną. Po pewnym czasie uciekła z obozu i przedostała się do Warszawy[2]. Do wyzwolenia Warszawy ukrywała się na Boernerowie pracując jako pomoc domowa u Marii Parnowskiej pod fałszywym nazwiskiem Zofii Bartoszewskiej[2]. Następnie wyjechała na Podhale, gdzie została zatrudniona w domu dziecka w Poroninie, najpierw jako kucharka, a potem jako wychowawczyni.
Po zakończeniu wojny była uczennicą Janusza Strachockiego. Do 1971 występowała kolejno w warszawskich teatrach: Dzieci Warszawy, Nowej Warszawy, Młodej Warszawy, Klasycznym i Rozmaitości. W 1971 związała się z Państwowym Teatrem Żydowskim im. Ester Rachel Kamińskiej, gdzie formalnie występowała do 1978. Po tym roku aż do śmierci współpracowała z teatrem bardzo aktywnie. W 1985 została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Po 1946 opublikowała wiele fragmentów swoich wspomnień na łamach „Fołks Sztyme”[2].
Po śmierci, zgodnie z jej ostatnią wolą, jej ciało zostało skremowane, a prochy rozsypane nad terenem obozu w Treblince.
Kariera
Aktorka teatralnaTeatr Żydowski w Warszawie
Teatr Rozmaitości w Warszawie
Teatr Klasyczny w Warszawie
Teatr Młodej Warszawy
Teatr Nowej Warszawy
Teatr Dzieci Warszawy
| Aktorka filmowa
|
Przypisy
- ↑ a b c d e Michał Grynberg (oprac.): Pamiętniki z getta warszawskiego. Fragmenty i regesty. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 356. ISBN 83-01-08364-6.
- ↑ a b c d Michał Grynberg (oprac.): Pamiętniki z getta warszawskiego. Fragmenty i regesty. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 357. ISBN 83-01-08364-6.
Linki zewnętrzne
- Stefania Staszewska w bazie IMDb (ang.)
- Stefania Staszewska w bazie Filmweb
- Stefania Staszewska w bazie filmpolski.pl
- Stefania Staszewska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09].
Media użyte na tej stronie
The picture was taken in Boernerowo and is in possession of my family since then. It depicts Stefania Staszewska (hiding under the name of Zosia) and my sister Ewa.