Stella Kübler

Stella Kübler-Isaacksohn z domu Goldschlag (ur. 10 lipca 1922 w Berlinie, zm. 1994 we Fryburgu Bryzgowijskim) – niemiecka szmalcowniczka pochodzenia żydowskiego z okresu II wojny światowej.

Życiorys

Urodziła się w zasymilowanej rodzinie berlińskich Żydów[1]. Po wydarzeniach tzw. kryształowej nocy w listopadzie w 1938 roku jej rodzina bezskutecznie próbowała emigrować z III Rzeszy[2]. W 1940 roku poślubiła muzyka Manfreda Küblera, zamordowanego w późniejszym okresie w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau. Po aresztowaniach i deportacjach berlińskich Żydów jej rodzice ukrywali się, natomiast ona sama dzięki tzw. aryjskiemu wyglądowi i fałszywym dokumentom dostarczonymi jej przez fałszerza Günthera Rogoffa pracowała w jednej z berlińskich fabryk. Została aresztowana 2 lipca 1943 roku, a w kilka tygodni później aresztowano również jej rodziców.

Po brutalnym śledztwie przystała na propozycję współpracy z Gestapo jako tzw. łapacz (niem. Greiferin) działający w siatce zawodowych szmalcowników w zamian za wynagrodzenie i obietnicę niewywiezienia jej rodziców przez Gestapo do obozu koncentracyjnego. Działalność kontynuowała nawet po wywiezieniu rodziców[1]. W siatce łapaczy działała wraz ze swoim drugim mężem Rolfem Isaacksohnem[1].

Liczbę zadenuncjowanych przez nią Żydów szacuje się na 600 do 3000. Po wojnie została aresztowana przez NKWD i skazana przez Radziecki Trybunał Wojskowy na 10 lat obozu, które odbyła w obozach i więzieniach na terenie NRD. Po zwolnieniu osiadła w Berlinie Zachodnim, gdzie była ponownie sądzona, ale ze względu na odbycie kary w rosyjskim obozie nie odbywała zasądzonej kary. Zmarła śmiercią samobójczą w 1994. Jej biografię pt. Stella napisał Peter Wyden[3].

Przypisy

  1. a b c Stella: The Story of Stella Goldschlag, history.ucsb.edu [dostęp 2015-06-22] (ang.).
  2. Greiferin” Stella Kübler-Isaaksohn, swr.de [dostęp 2015-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-26] (niem.).
  3. Stella Kübler, memim.com [dostęp 2015-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2015-06-22] (ang.).