Steponas Kairys
Data i miejsce urodzenia | 3 stycznia 1879 Užunvėžiai |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 16 grudnia 1964 Brooklyn |
Wiceprzewodniczący Sejmu | |
Okres | od maj 1926 do grudzień 1926 |
Przynależność polityczna | Litewska Partia Socjaldemokratyczna |
Odznaczenia | |
Steponas Kairys (ur. 3 stycznia 1879 w Užunevėžiai koło Wiłkomierza, zm. 16 grudnia 1964 w Brooklynie) – litewski inżynier, polityk socjaldemokratyczny, jeden z sygnatariuszy Aktu Niepodległości Litwy z 1918 roku, wicemarszałek Sejmu Republiki Litewskiej (1926).
Życiorys
Ukończył Instytut Technologiczny w Petersburgu, po czym pracował na robotach kolejowych w rejonie Samary i Kurska. Po powrocie na Litwę w 1912 zajmował się pracą w wodociągach i kanalizacji miejskiej w Wilnie. Od 1923 nauczał na Uniwersytecie Witolda Wielkiego w Kownie – w 1940 otrzymał tytuł doktora inżynierii.
Od młodości angażował się politycznie: w 1900 przystąpił do Litewskiej Partii Socjaldemokratycznej, został wybrany w skład jej Komitetu Centralnego. W 1905 wziął udział w obradach sejmu wileńskiego jako członek jego prezydium.
W 1917 zasiadł w tzw. konferencji wileńskiej, która wybrała go do Taryby. 16 lutego 1918 wraz z dziewiętnastoma innymi członkami rady sygnował Akt Niepodległości Litwy. Po wyborze Mendoga II na króla Litwy jako zwolennik republiki zrezygnował z zasiadania w tym gremium w proteście wobec nowego ustroju państwa.
W 1920 został wybrany do Sejmu Ustawodawczego Litwy, później posłował do sejmów I, II i III kadencji (1922–1923; 1923–1926; 1926–1927). Na skutek wygranej lewicy w wyborach w maju 1926 został wybrany wicemarszałkiem Sejmu z ramienia LSDP. Po zamachu stanu z 17 grudnia 1926 znalazł się w opozycji wobec reżimu Antanasa Smetony.
W 1942 roku wraz z żoną ukrywał i otaczał opieką jedenastoletnią dziewczynkę pochodzenia żydowskiego, za co małżeństwo uhonorowano w 2005 r. tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[1].
W 1943 został przewodniczącym Najwyższego Komitetu Wyzwolenia Litwy (Vyriausiasis Lietuvos išlaisvinimo komitetas, VLIK). W 1945 udał się na emigrację najpierw do Niemiec, następnie do USA.
Po uzyskaniu niepodległości przez Litwę w 1991 został pochowany na cmentarzu Pietraszuńskim w Kownie.
Linki zewnętrzne
Przypisy
- ↑ The Righteous Among The Nations, db.yadvashem.org [dostęp 2017-02-14] (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: Ле Лой, Licencja: CC0
A simplified vector version of the medal awarded to Righteous Among the Nations
Members of the Council of Lithuania in November 1917. From left to right:
- Standing: Kazimieras Bizauskas, Jonas Vailokaitis, Donatas Malinauskas, kun. Vladas Mironas, Mykolas Biržiška, kun. Alfonsas Petrulis, Saliamonas Banaitis, Petras Klimas, Aleksandras Stulginskis, Jokūbas Šernas, and Pranas Dovydaitis.
- Sitting: Jonas Vileišis, Dr. Jurgis Šaulys, kun. Justinas Staugaitis, Stanislovas Narutavičius, Dr. Jonas Basanavičius, Antanas Smetona, kan. Kazimieras Steponas Šaulys, Steponas Kairys, and Jonas Smilgevičius.
Autor: Melancolicsphere, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cropped picture of Steponas Kairys, one of the twenty signatories of the Act of Independence of Lithuania.