Sternotomia

Nacięcie skóry podczas sternotomii.

Sternotomia (ang. (median) sternotomy, z łac. sternum „mostek”) – chirurgiczne przecięcie mostka (zwykle wykonywane w linii pośrodkowej – sternotomia pośrodkowa) celem uzyskania dostępu do narządów klatki piersiowej^[1]. Poprzeczna sternotomia wykonywana jest obecnie rzadko, najczęściej jako poszerzenie torakotomii przednio- bocznej^[2].

Wskazania

Częściowa lub całkowita sternotomia jest stosowana w chirurgii jako dojście do organów śródpiersia. Jako przykład mogą służyć operacje kardiochirurgiczne: pomostowanie tętnic wieńcowych, wymiana zastawek serca, transplantacja serca. Częściową sternotomię wykonuje się np. przy usuwaniu gruczołu tarczycy (tyreoidektomia) położonego zamostkwo. Podczas częściowej sternotomii np. do tyreoidektomii przecina się w linii pośrodkowej tylko górną część mostka do wysokości 2–3 międzyżebrza i następnie cięcie kieruje się do boku do odpowiedniej przestrzeni międzyżebrowej^[2].

Technika

Po nacięciu skalpelem skóry nad mostkiem przecina się tkankę podskórną i okostną przedniej ściany mostka nożem elektrycznym z jednoczesną elektrokoagulacją naczyń krwionośnych. Następnie palcem powyżej górnej krawędzi mostka (jugulum) i poniżej dolnego brzegu mostka (wyrostek mieczykowaty) odpreparowywuje się tkanki miękkie od tylnej ściany mostka. Do przecięcia mostka używa się piły oscylacyjnej, najczęściej specjalnego typu z pionowym ostrzem. Jeżeli piła oscylacyjna jest niedostępna, to do przecięcia mostka można użyć piłki Gigliego^[2].

Po założeniu drenu do przedniego śródpiersia zamyka się mostek szwami metalowymi z drutu ze stali nierdzewnej celem stabilizacji mostka^[3].

Zalecenia po sternotomii

Pierwszego dnia po operacji siadanie na brzegu łóżka z pomocą personelu. Od początku zalecane ćwiczenia oddechowe, najlepiej z przyrządami wspomagającymi, np. Triflo. W następnych dniach dalsza mobilizacja z oszczędzaniem górnej połowy ciała. Po 3–4 miesiącach pacjenci wracają najczęściej do formy sprzed operacji^[4].

Powikłania

• odma
• zapalenie śródpiersia
• zakażenie rany z zapaleniem mostka, rozejście się mostka

Przypisy

Bibliografia

• K. Kremer et al.: Die chirurgischen Erkrankungen des Mediastinums in F. Baumgartl, K. Kremer u. H.W. Schreiber (Hrsg.): Spezielle Chirurgie für die Praxis, Bd. 1, S. 554 ff., Georg Thieme Verlag Stuttgart, 1973, ISBN 3-13-445301-0