Sticherus
Sticherus flabellatus | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Klasa | |||
Podklasa | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | Sticherus | ||
Nazwa systematyczna | |||
Sticherus C. Presl Tent. Pterid. 51. ante 2 Dec 1836[3] | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
S. laevigatus (Willdenow) K. B. Presl[3] | |||
Synonimy | |||
|
Sticherus – rodzaj paproci z rodziny glejcheniowatych (Gleicheniaceae). Zalicza się do niego około 87[5]–95 gatunków[6], występujących głównie w strefie równikowej oraz na półkuli południowej. Największe zróżnicowanie gatunków jest w tropikach Ameryki Południowej i Środkowej, gdzie występują 54 gatunki[6]. W Afryce rośnie kilka gatunków, w Malezji – 16 (do Chin na północy sięga już tylko jeden[4]), 9 na wyspach Oceanii w strefie tropikalnej, 6 w Australii i Nowej Zelandii, 5 w Chile[7].
Morfologia
- Pokrój
- Paprocie naziemne, o płożących, długich i okrytych łuskami kłączach[7][8], z wyrastającymi z nich pojedynczo, wzniesionymi liśćmi[4].
- Liście
- Oś liścia pokryta łuskami frędzlowato orzęsionymi na brzegach, włoskami gwiazdkowatymi[8] lub naga[7]. Blaszka liściowa pierzasto podzielona lub z pączkiem szczytowym zamierającym i rozwidlająca się w efekcie pseudodychotomicznie. Odcinki liścia występują w rzędach wzdłuż wszystkich jego rozgałęzień[8][4]. Od centralnej wiązki przewodzącej w poszczególnych odcinkach odchodzą żyłki boczne z reguły pojedynczo, widlasto rozgałęzione[8][4].
- Zarodnie
- Siedzące, skupione po 3–5 (rzadko 2 lub 6)[6] w kupki bez zawijki. Kupki powstają w pojedynczych rzędach po obu stronach centralnej żyłki przewodzącej odcinków liścia, odsunięte od brzegu liścia[8][4].
Systematyka
- Wykaz gatunków[5]
- Sticherus albus J.Gonzales
- Sticherus arachnoideus Østerg. & B.Øllg.
- Sticherus aurantiacus Østerg. & B.Øllg.
- Sticherus bifidus (Willd.) Ching
- Sticherus blepharolepis (Sodiro) Ching
- Sticherus bolanicus (Rosenst.) Copel.
- Sticherus boliviensis (Maxon & C.V.Morton) J.Gonzales
- Sticherus brackenridgei (E.Fourn.) H.St.John
- Sticherus brassii (C.Chr.) Copel.
- Sticherus brevitomentosus Østerg. & B.Øllg.
- Sticherus brittonii (Maxon) Nakai
- Sticherus chocoensis J.Gonzales
- Sticherus compactus (Christ) Nakai
- Sticherus cryptocarpus (Hook.) Ching
- Sticherus cubensis (Underw.) J.Gonzales
- Sticherus cundinamarcensis (Hieron.) Nakai
- Sticherus cunninghamii (Heward ex Hook.) Ching
- Sticherus decurrens (Raddi) J.Gonzales
- Sticherus erectus (C.Chr.) Copel.
- Sticherus farinosus (Kaulf.) Ching
- Sticherus ferrugineus (Desv.) J.Gonzales
- Sticherus flabellatus (R.Br.) H.St.John
- Sticherus flagellaris (Bory ex Willd.) Ching
- Sticherus fulvus (Desv.) Ching
- Sticherus furcatus (L.) Ching
- Sticherus fuscus J.Gonzales
- Sticherus gnidioides (Mett.) Nakai
- Sticherus gracilis (Mart.) Copel.
- Sticherus hastulatus (Rosenst.) Nakai
- Sticherus hirtus (Blume) Ching
- Sticherus hispidus (Mett.) Copel.
- Sticherus holttumii L.V.Lima & Salino
- Sticherus hooglandii (Holttum) Perrie
- Sticherus hypoleucus (Sodiro) Copel.
- Sticherus impressus (Parris) Parris
- Sticherus interjectus (Jermy & T.G.Walker) J.Gonzales
- Sticherus intermedius (Baker) Chrysler
- Sticherus jacha J.Gonzales
- Sticherus jamaicensis (Underw.) Nakai
- Sticherus lanosus (Christ) J.Gonzales
- Sticherus lanuginosus (Moric. ex Fée) Nakai
- Sticherus lechleri (Mett.) Nakai
- Sticherus × leonis (Maxon) J.Gonzales
- Sticherus lepidotus (R.A.Rodr.) R.A.Rodr. & Ponce
- Sticherus littoralis (Phil.) Nakai
- Sticherus lobatus N.A.Wakef.
- Sticherus loheri (Christ) Copel.
- Sticherus longipinnatus (Hook.) Ching
- Sticherus maritimus (Hieron.) Nakai
- Sticherus melanoblastus (Alston) Østerg. & B.Øllg.
- Sticherus milnei (Baker) Ching
- Sticherus montaguei (Compton) Nakai
- Sticherus moyobambensis J.Gonzales
- Sticherus nervatus J.Gonzales
- Sticherus nigropaleaceus (J.W.Sturm) J.Prado & Lellinger
- Sticherus nudus (Moritz ex Reichardt) Nakai
- Sticherus oceanicus (Kuhn) Ching
- Sticherus orthocladus (Christ) Chrysler
- Sticherus ovatus J.Gonzales
- Sticherus owhyhensis (Hook.) Ching
- Sticherus pallescens (Mett.) Vareschi
- Sticherus peruvianus (Maxon) A.R.Sm., M.Kessler & J.Gonzales
- Sticherus pruinosus (Mart.) Ching
- Sticherus × pseudobifidus (Jermy & T.G.Walker) J.Gonzales
- Sticherus pseudoscandens (Alderw.) Copel.
- Sticherus pteridellus (Christ) Copel.
- Sticherus pulcher Copel.
- Sticherus quadripartitus (Poir.) Ching
- Sticherus reflexipinnulus (C.Chr.) Copel.
- Sticherus remotus (Kaulf.) Chrysler
- Sticherus retroflexus (J.Bommer) Copel.
- Sticherus revolutus (Kunth) Ching
- Sticherus rubiginosus (Mett.) Nakai
- Sticherus rufus J.Gonzales
- Sticherus salinoi L.V.Lima
- Sticherus simplex (Desv.) Ching
- Sticherus squamosus (Fée) J.Gonzales
- Sticherus squamulosus (Desv.) Nakai
- Sticherus strictissimus (Christ) Copel.
- Sticherus × subremotus (Jermy & T.G.Walker) J.Gonzales
- Sticherus tahitensis (Copel.) H.St.John
- Sticherus tener (R.Br.) Ching
- Sticherus tepuiensis A.R.Sm.
- Sticherus tomentosus (Cav. ex Sw.) A.R.Sm.
- Sticherus truncatus (Willd.) Nakai
- Sticherus umbraculifer (Kunze) Ching
- Sticherus underwoodianus (Maxon) Nakai
- Sticherus urceolatus M.Garrett & Kantvilas
- Sticherus velatus (Kunze) Copel.
- Sticherus vestitus (Blume) Ching
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.
- ↑ a b Index Nominum Genericorum. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-02-17].
- ↑ a b c d e f Sticherus. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-02-17].
- ↑ a b Sticherus C.Presl. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-11-12].
- ↑ a b c Jasiva Gonzales R., Michael Kessler. A synopsis of the Neotropical species of Sticherus (Gleicheniaceae), with descriptions of nine new species. „Phytotaxa”. 31, 2011.
- ↑ a b c Sticherus C.Presl. W: Flora of New Zealand [on-line]. Landcare Research. [dostęp 2018-02-17].
- ↑ a b c d e Patrick J. Brownsey, John C. Smith-Dodsworth: New Zealand Ferns and Allied Plants. Auckland: David Bateman, 2000, s. 57. ISBN 1-86953-003-9.
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sticherus flabellatus in Christchurch Botanic Gardens
Autor: Krzysztof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sticherus cunninghamii in Whakapapa, Waikato (New Zealand)
Autor: Casliber, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sticherus flabellatus, Maroochy Regional Bushland Botanic Gardens